1. YAZARLAR

  2. Eralp Adanır

  3. 20 yıl aradan sonra ilk "1 Mayıs" Mitingi: 1978
Eralp Adanır

Eralp Adanır

20 yıl aradan sonra ilk "1 Mayıs" Mitingi: 1978

A+A-

Tarih 1 Mayıs 1958'i gösterdiğinde, toplumlararası çatışmaların gitgide şiddetlendiği, sadece toplumlararası değil, her toplum kendi içinde de "komünist" olarak addedilen kişilere karşı şiddetin de tavan yaptığı yılların bir kopuş noktasıydı. Son kez 1 Mayıs'ı Kıbrıs Türk ve Rum işçiler-emekçiler birlikte kutlamışlar, ardından özellikle Kıbrıs Türk toplumu içerisinde adeta bir "solcu-komünist" avına çıkılmıştı. O günden sonra ne mitingler söz konusu oldu ne de PEO'a yeniden üye olmalar. Bu konuyu uzun uzadıya anlatmak mümkün fakat bu köşemizde sadece, 20 yıl aradan sonra gerçekleştirilen ilk 1 Mayıs Mitingine yer vermek istedim.

20 Temmuz 1974'ün ardından savaşın toz dumanı ve barut kokları arasında 1 Mayıs İşçi Bayramını kutlamak belki kimsenin aklına gelmemiş gelmişse bile kimse buna cesaret edememiş ya da ortamı gelişmemiştir diyebiliriz. Ama 1958 yılından Temmuz 1974'e kadar 1 Mayısların sadece gazetelerimizde "mesaj" sunumuyla günün anlam ve öneminin kutlandığını görüyoruz. Öncelikle 20 Temmuz 1974 öncesi son kez yayınlanan 1 Mayıs mesajını Bozkurt gazetesinden paylaşalım sizlerle...

e1-012.jpg

"1 Mayıs 1974-Bozkurt Gazetesi, s:1
Bugün 1 Mayıs Bahar ve İşçi Bayramıdır
Kotak ve Türk-Sen işçimize hitaben mesaj yayınladılar

....

TÜRK-SEN'in MESAJI

Türk-Sen'in mesajında ise, ekmek, barış, özgürlük mücadelesinde Türk işçisinin bahar bayramı kutlanmakta refah ve saadet dileğinde bulunmaktadır. Türk-Sen'in mesajında, Türk işçisinin bahar bayramını bir kez daha Bizans oyunlarının hükmünü sürdürdüğü Enosis rüyasından ve genişleme arzusundan vazgeçmeyen Yunan Emperyalizminin yarattığı bunalım içinde kutlamakta olduğu belirtilmekte ve şöyle denilmektedir: "Siyasi ve İktisadi gelişmeler ne kadar olumsuz olursa olsun, toplumumuz milli direnişini Anavatanın maddi ve manevi yardımlarıyla artan bir şevk ve imanla sürdürmekte, davamızın bekçileri kahraman ve cefakâr Türk Silahlı Kuvvetleri ve Kıbrıs Türk Mücahidine minnet ve şükranlarımızı tekrarlamak isteriz."

1 Mayıs 1975 tarihli Bozkurt gazetesinin 1. sayfasında "1 Mayıs İşçi Bayramı dolayısıyle mesajlar yayınlandı" üst başlığı altında Türk-Sen ve İsmet Kotak'ın sözleri manşete çekilmişti:

"Türk-Sen: "Pahalılıkla ilgili tedbirler yetersiz kalıyor", İsmet Kotak, İşçilerimize örgütlenmelerini salık verdi. "

1 Mayıs 1976 tarihinde Bozkurt gazetesinin 1. sayfasında 1 Mayıs ile ilgili yine sadece mesajlar yayınlanmıştı. Mesaj yayınlayanlar arasında Türk-Sen, Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası, Devrimci Genel İş ve YOL-SEN yer almaktaydı. Aynı günün gazetesinde sayfa 2'de ise, gazeteci sn. Eşref Çetinel, "Köşemden" başlıklı köşe yazısında "İşçi Bayramınız Kutlu olsun..." başlığıyla bir yazıyı kaleme alıyordu. Gazetenin dördüncü ve son sayfasında, spor, ve ilanlar içerisinde sağ alt köşeye sıkışmış/sıkıştırılmış bir ilan-mesaj yer almaktaydı.

"Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikasından" başlıklı ve "ÇALIŞAN HALKIMIZA" altbaşlıklı bu ilanda şöyle sesleniliyordu emekçilere: "Sendikamız tüm emekçilerin güçbirliği ile yakın gelecekte, İktidara gereken ağırlığı koyacakları ve sömürüye son vermek suretiyle emeklerinin karşılığını alacakları inancıyla, üyelerimizle tüm emekçi halkımızın, 1 Mayıs İşçi Bayramını içtenlikle kutlar. Sekreter: Mehmet Bodamyalı"

1 Mayıs 1976 tarihli Bozkurt gazetesinde ise, sadece Dr. Derviş Eroğlu'nun yayınladığı bir mesaja yer verilmiş. Mesajda şu sözler spota çekilmiş: "Aydınlık günleri, çalışarak yaratacağız. Özgür Kıbrıs Türk Devletinde İşçi Hakları Sonuna Dek Korunacak"

1 Mayıs 1978 tarihli Bozkurt gazetesinin 1. sayfasında manşetten verilen haber de şöyleydi:

"İşçi Ve Bahar Bayramı Bugün Kutlanıyor... Çalışma Bakanı 1 Mayıs Dolayısıyle İşçilere Hitaben Bir Mesaj Yayınladı... Asgari ücret tesbit çalışmaları önümüzdeki günlerde tamamlanacak"

Fakat aynı tarihli gazetede neredeyse gözden kaçırılmak istenmişçesine sayfa 3'te bir ilâna yer veriliyordu ki o ilân, 1 Mayıs Mitingi'nin 20 yıl aradan sonra yeniden sokaklara inmesinin habercisiydi. Duyuru şöyleydi.

"DEVRİMCİ İŞÇİ SENDİKALARI FEDERASYONU DEV-İŞ---HALKIMIZA ÇAĞRI

Uzun bir süreden beridir "Bahar Bayramı" olarak halkımıza lânse edilen 1 Mayıs İşçi Bayramı bu yıl kitlesel olarak kutlanacaktır.

-Anayasal haklarımıza sahip çıkmak için, -Hayat pahalılığına dur demek için, -Faşizme karşı kinimizi haykırmak için, -Kıbrıs'ta barış mücadelesine katılmak için, -Sömürüsüz ve baskısız bir dünya için, 1 Mayıs mitingine katılalım. Yaşasın 1 Mayıs İşçi Bayramı, Yaşasın DEV-İŞ.

Toplanma saati: ö.e. saat 9.00, Toplanma yeri: K.T.F.D. Meclis binası önü, Miting yeri: Saray önü"

Ve 1 Mayıs 1958 tarihinden itibaren böylesi anlamlı bir günde kendi bayramlarını kutlamaktan mahrum edilen Kıbrıs Türk İşçisi, meydanlara yeniden çağrılıyordu. Gazete 3 Mayıs tarihli nüshasında 1. sayfadan 1 Mayıs Mitingi'nin düzenlendiği haberini fotoğraflı olarak vermekteydi. Böylece 1978 yılından itibaren artık her yıl 1 Mayıslar meydanlarda kutlanmaya devam ediyor...

e2-008.jpg

"3 Mayıs 1978-Bozkurt Gazetesi, s:1
"1 Mayıs İşçi ve Bahar Bayramı Kutlandı

1 Mayıs İşçi ve Bahar Bayramı Kıbrıs Türk Federe Devleti'nde ilk defa olarak miting ve gösterilerle kutlanmıştır. Geçen gün Lefkoşa'da yapılan miting ve gösterilere yüzlerce işçi katılmıştır. Atatürk Meydanı'nda yapılan mitingde konuşan Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu Başkanı Hasan Sarıca 1 Mayıs'ın, 1886 yılından beri işçi sınıflarının uluslararası birlik, mücadele ve dayanışma günü olduğunu belirtmiş, "Kıbrıslı Türk İşçiler 1958 yılından bu yana 1 Mayıs İşçi Bayramı'nı kitlesel gösterilerle ve mitinglerle kutlayamamıştı. 20 yılın verdiği hasretle bugün emekçi halkımız kendi bayramını kutlamaktadır" demiştir. Resim, Atatürk Meydanı'nda yapılan mitingi yansıtmaktadır. (Foto: TAK)"

Bu yazı toplam 4977 defa okunmuştur.
Önceki ve Sonraki Yazılar