Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kıbrıs'ta taraflar arasında müzakerelerin gidişatını etkileyebilecek bir karara imza etti. Mahkeme, 1974 Kıbrıs harekatı nedeniyle Ankara 'yı Kıbrıslı Rumların yönetimindeki Kıbrıs Cumhuriyeti’ne 90 milyon Euro tazminat ödemeye mahkum etti.
30 milyon Euro'luk tazminat 1974 Kıbrıs Harekatı'nda kaybolanların ailelerine ödenecek.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kıbrıs'ta taraflar arasında müzakerelerin gidişatını etkileyebilecek bir karara imza etti. Mahkeme, 1974 Kıbrıs harekatı nedeniyle Ankara 'yı Kırıslı Rumların yönetimindeki Kıbrıs Cumhuriyeti’ne 90 milyon Euro tazminat ödemeye mahkum etti.
30 milyon Euro'luk tazminat 1974 Kıbrıs Harekatı'nda kaybolanların ailelerine ödenecek.
Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti, Türkiye'nin 1974'te Kıbrıs'a gerçekleştirdiği askeri harekat sonrası kaybolan Kıbrıslı Rumlar, yerlerinden edilmiş kişilerin ikametgah, mülkiyet ve seçim yapabilme hakları, Kuzey Kıbrıs'taki Rumların yaşam koşulları ve Kuzey Kıbrıs'ta yaşayan Kıbrıslı Türkler ve Çingenelerin durumlarını gerekçe göstererek 22 Kasım 1994 tarihinde Strasbourg Mahkemesi'ne başvurmuştu.
Başvuruda, 1974 harekatıyla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin birçok maddesinin sürekli olarak ihlal edildiği savunulmuştu. Kıbrıs Cumhuryeti tarafından AİHM'ye sunulan belgelerde 1974 sonrası 1491 Rum’un hala kayıp olduğu, 211 bin Rum’un da yerlerinde edildiği belirtmişti.
Başvuru 1996 yılında Mahkeme tarafından kabul edilebilir bulunmuş, 2001 yılında karara bağlanmıştı. Rumların tezlerinin çoğunun haklı bulan AİHM, 10 Mayıs 2001 tarihinde açıkladığı kararda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 11 değişik maddesinin 14 noktada ihlal edildiğine hükmetmişti.
Karara gerekçe olarak adanın kuzeyinin Türkiye'nin denetiminde olması gösterilmişti. AİHM, kararın maddi ve manevi tazminata ilişkin bölümünü ise ileri bir tarihe ertelediğini duyurmuştu.
2011'de tazminat için başvuru
Kıbrıs Cumhuriyeti kararın tazminata ilişkin bölümü hakkında 2011 yılında AİHM'ye yeni bir başvurda bulunmuştu.
Kıbrıs Cumhuriyeti daha önce 1974, 1975 ve 1977 yıllarında Ankara'ya karşı 3 devletlerarası dava daha açmış, ancak bu davalar rapor ve ara karar alınarak tazminata hükmedilmeden sonuçlanmıştı.
------------------------------------------------
'İLKLER' KARARI
• Karar, AİHM’deki ilk devletler arası karar niteliği taşıyor.
Davanın başka devletler arası kararlar için emsal teşkil edeceği belirtiliyor.
• Kararla, AİHM mahkemesinin 60 yıllık tarihinde ilk kez bir devlet, bir diğer devlete tazminat ödemeye mahkum edildi.
• Türkiye ilk kez 'resmen tanımadığı' bir devlete AİHM kararıyla tazminat ödeyecek.
---------------------------------------------
Davutoğlu: Türkiye için bir kıymeti yok
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin dün açıkladığı kararla, Türkiye’yi 1974 Kıbrıs harekatı nedeniyle Kıbrıs Cumhuriyeti’ne 90 milyon Euro tazminat ödemeye mahkum etmesinden hemen önce Reuters haber ajansına konuşan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, böyle bir kararın uluslararası hukuk açısından “bağlayıcı” olmayacağını ve Türkiye için bir kıymeti olmayacağını söyledi.
Ankara’da düzenlenen Uluslararası Kudüs Konferansı’nda konuyla ilgili soruları yanıtlayan Davutoğlu, kararın zamanlamasına dikkat çekti ve şunları söyledi:
“Kesinlikle uluslararası hukuk bağlamında da AİHM çerçevesinin kuralları açısından ne bağlayıcıdır, ne de bizim açımızdan bir kıymet ifade eder.
Hukuk açısından birçok sakıncaları olması yanında zamanlaması da yanlıştır…Tam Kıbrıs’ta müzakereler kapsamlı barış çerçevesinde ciddi ivme kazanmışken, uzun gayretlerden sonra Türkiye’nin de öncülüğünde yeni bir süreç başlamışken ve bütün dikkatler buna yoğunlaşmışken böyle bir kararın alınması kapsamlı müzakerelerin psikolojik ortamı bakımından da doğru olmamıştır.
---------------------------------------------------
Kıbrıslı Türk İnsan Hakları Vakfı Başkanı Emine Çolak
“Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ‘tazminat hakkı’ kararıdır”
Kıbrıslı Türk İnsan Hakları Vakfı Başkanı Emine Çolak, geçmişte yapılan hak ihlalleriyle ilgili Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından Türkiye Cumhuriyeti aleyhine açılan davanın 2001 yılında neticelendiğini, orada verilen karara dayalı tazminat için yapılan başvuruda Türkiye’nin 90 milyon Euro tazminat ödemeye karar verildiğini söyledi. Çolak, şunu aktardı: “Bu karar Kıbrıs Cumhuriyet’in Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne açtığı dördüncü devlet başvurusu davasıyla ilgilidir. Bu dava 2001 yılında neticelenmiştir. Türkiye’ye birçok Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi maddelerine aykırı davranmaktan mahkum olmuştu. Bunun arkasından davacı olan Kıbrıs Cumhuriyeti hakkı olan tazminat için başvurmuştu. Bu Kıbrıs Cumhuriyeti’ne ödenmesi gereken rakam diye düşünebileceğimiz bir neticedir. Mahkemenin bu rakamı biçerken uyguladığı gerekçe ve kriterleri esas kararı görebildiğimiz zaman değerlendirebileceğiz”