Meclis’ten NOTLAR… Meltem SONAY
Anayasa Değişikliklerine İlişkin ‘ORTAK’ Yasa Önerisi ‘madde madde’ görüşüldü, ‘uzlaşılan 23 madde OY BİRLİĞİYLE’ onayı aldı… ‘Önerinin Bütünü’ ise Perşembe gün oylanacak…
KALDIĞI YERDEN…
Meclis Genel Kurulu, Cumartesi günkü Olağanüstü birleşime ‘kaldığı yerden’ devam etmek üzere dün yeniden, saat 10:30’da tüm partilerin katılımıyla toplandı. Anayasa Değişikliklerine İlişkin ‘ORTAK’ Yasa Önerisi ‘madde madde’ görüşüldü, ‘uzlaşılan 23 madde OY BİRLİĞİYLE’ onayı aldı… ‘Önerinin Bütünü’ ise Perşembe gün oylanacak…
ORTAK ÖNERİ İÇİN ARA…
Anayasa Değişikliklerine İlişkin Yasa Önerisi’ni görüşmeye geçmeden önce söz alan Başbakan Yorgancıoğlu, ‘Ortak öneri’ yazılması için 20 dakika ara verilmesini önerdi, ara verildi.
2 SAAT SONRA UZLAŞIYLA TOPLANTI…
‘Ortak Öneri’ gerekçesi ile saat 10:37 sıralarında verilen ara, yaklaşık 2 saat sürdü. Verilen arada partiler toplandı, değişiklik önerilerinde ‘uzlaşıyı’ sağladı. Meclis Genel Kurulu, 12:45’te yeniden toplantı.
ÇAKICI’NIN ÖNERİSİ 34 KABUL’Ü BULAMADI…
Aranın ardından yeniden toplanan Genel Kurul, Yasa Önerisi’ni Cumartesi gün kaldığı, ‘Azınlık Hakları’na ilişkin 4. Maddeden ele almaya başladı. TDP Milletvekili Mehmet Çakıcı’nın maddeyle ilgili önerisi sadece CTP ve TDP Milletvekilleri’nden ‘kabul’ aldı, dikkate alınmadı.
AZINLIK HAKLARI’NA UBP VE DEP’DEN RET…
Anayasa Değişiklik Önerisi’nin “Azınlık Hakları”na ilişkin 4. maddesine DP-UG ve UBP ret oyu verdi. TDP’nin ‘Azınlık Hakları’nın genişletilmesi için önerisi sadece CTP’den ‘Kabul’ gördü, CTP ve TDP’nin oyları önerinin dikkate alınmasına yetmedi. Azınlık Hakları’na ilişkin madde, ‘24 KABUL’de kaldı, 34 milletvekilinin onayını almadığı için reddedildi.
‘YENİ ORTAK MADDELER’…
Azınlık Hakları’na ilişkin maddenin reddedilmesinin ardından, Komite Başkanı Asım Akansoy tüm maddelerde önce ‘Yeni ortak maddeleri’ okudu, önce ‘yeni ortak maddelerin’ dikkate alınıp alınmaması oylandı, ardından da maddeler milletvekillerin onayına sunuldu. ‘Ortak Maddeler’, Meclis’teki tüm milletvekillerinden ‘kabul’ oyu alarak ‘oy birliğiyle’ onaylandı.
‘VİCDANİ RET’ ÖNERİSİ KABUL GÖRMEDİ…
Anayasa Değişikliklerine İlişki Yasa Önerisi’nin Yeni 8. Maddesinin görüşülmesinden önce, TDP Milletvekili Mehmet Çakıcı, ‘Vicdani ret’te ilişkin öneri sundu. Çakıcı’nın önerisi CTP ve TDP Milletvekillerinden ‘kabul’ görürken, UBP ve DP Milletvekillerinden ‘ret’ oyu aldı. Öneri ’34 kabul’ oyuna ulaşmadığı için dikkat alınmadı.
10 DAKİKA ARA…
Öneri’nin Meclis çalışmalarını düzenleyen maddesi ile ilgili görüşme sırasında, maddede fark edilen ve sıkıntı yaratabileceği düşünülen ifadelerle ilgili yeni bir düzenleme yapılması maksadıyla, gruplar arası mutabakat 15:30 sıralarında toplantıya 10 dakika ara verildi. Genel Kurul, yaklaşık yarım saat sonra yeniden toplandı. Gerekli değişiklik yapıldı, Madde’ye ilişkin yeni öneri sunuldu, oy birliğiyle onaylandı.
TEK TEK, AÇIK İSİM OKUNARAK OYLAMA…
Yasa Önerisi’yle ilgili her maddedeki, her değişiklik önerisinin önce dikkate alınması, adından da önerinin kendisi, tek tek, açık isim okunarak onaya sunuldu. Milletvekilleri onaya sunulan öneri maddeleri için tek, tek ‘kabul’ veya ‘ret’ oyu kullandı.
MECLİS’İN 17 İLE TOPLANMASI ÖNERİDEN ÇIKARILDI…
Meclis’in 17 milletvekili ile genel kurulu açabilesi için yapılan ve TDP’nin karşı çıktığı değişiklik önerisi, ortak öneride yer almadı. Servet Beyanı ise ŞART!.. Onaylanan değişikliğe göre Milletvekilleri yazılı servet beyanında bulunmadan ant içemeyecek, yalan beyanda bulunduğu tespit edilen bir kez daha aday olamayacak.
MEMURA SİYASET YASAĞI KALKTI!..
Onaylanan değişiklik maddesine göre, kamuda çalışanların siyasete katılımı yasa ile belirlenecek, kamu çalışanlarının yönetime girmeleri ise ‘ödeneksiz izin’le mümkün olabilecek. Bu durum, Yargıçlar, savcılar, silahlı kuvvetler mensupları, polis mensupları, Sayıştay başkanı, üyeleri ve denetçileri, Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman), Ombudsman Dairesi müdürü ve denetçileri ve on sekiz yaşından küçük olanlarsa siyasal partilere üye olamayacak.
AİHM KARARLARINA BAKILMASI ÖNERİDEN ÇIKARILDI…
Madde 90’nda yapılan değişiklik ile “Mahkemeler, Anayasa’daki temel hak ve özgürlüklere ilişkin hükümleri, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihadına uygun biçimde yorumlanır” ifadelerinin kaldırılması yönünde UBP ve DP’nin itirazı belirleyici oldu, bu ifade değişiklik önerisinden çıkarıldı. UBP ve DP, AİHM kararlar ile iç hukukun yorumlanmasını istemedi.
OMBUDSMAN’I MECLİS SEÇECEK…
Ortak öneride, Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman)’a ilişkin Anayasa değişiklik maddesinden, ‘Ombudsman’ı ‘Yüksek Adliye Kurumu’nun Cumhuriyet Meclisi’ne sunmasına’ ilişkin fıkrası çıkarıldı. Öneri bu şekliyle, oy birliğiyle onaylandı.
BELEDİYEYİ ZARARA SOKANLARIN GÖREVİNE SON VERİLEBİLECEK…
Yerel Yönetimlere İlişkin değişiklik maddesi ‘ortak önerisi’ne göre, Yerel Yönetim Organları’nın belediyeyi zarara uğratması halinde, Sayıştay ve Başsavcılığın başvurusu üzerine Yüksek İdare Mahkemesi’nce görevine son verilebilecek. Yargılama tamamlanana kadar, yönetim organına en fazla 3 ay görevden el çektirilebilecek. Öneri’nin ilk halinde Sayıştay ve Başsavcılık’la birlikte İçişleri Bakanlığı’na da başvuru yetkisi veriliyordu.
3.KEZ ARA…
Değişiklik Yasa Önerisi’nin ‘Referanduma sunulma tarihine ilişkin Geçici Maddesi’ne geçilmeden önce, 3. Kez ara verildi. Meclis Genel Kurulu, Saat 19:00 sıralarında verilen aranın ardından, yarım saat sonra yeniden toplandı. Verilen arada komitenin yeniden toplandığı öğrenildi, ilgili maddeden ‘Cumhurbaşkanlığınca sunulur’ ifadesi çıkarılarak değişikliğin 29 Haziran’da yerel seçimle birlikte referanduma sunulmasına ilişkin maddesi de oy birliğiyle onaylandı.
‘GEÇİÇİ 10. MADDE KALKSIN’ ÖNERİSİ…
Son maddenin görüşülmesinden önce, TDP Milletvekili Mehmet Çakıcı, ‘Geçici 10. Maddenin kaldırılmasına ilişkin önerisini yineledi. Meclis Başkanı Sibel Siber, mevcut değişiklik önerisinde olmadığı için gündeme almanın da mümkün olmadığını belirtti. UBP Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün, ‘Geçici 10. Madde kalmalı’ görüşünü ifade ederken, DP-UG Genel Başkanı Serdar Denktaş da ‘Çözüm süreci devam ederken Geçici 10. Maddenin kalkmasının mümkün olmadığı’ görüşünü belirtti.