Murat OBENLER
Kıbrıs’taki kamusal sanatı eleştirel bir bakış ve aktif katılım yollarıyla ele almaya davet eden, iki toplumlu sanat ve araştırma çalışması olan “Of Monumental” projesinin ilk halka açık sunumu, 29 Kasım Cumartesi günü saat 19.30’da Lefkoşa Masterplan Salonu’nda (Lokmacı Sınır Kapısı, Ara Bölge) açılacak bir yerleştirme olarak gerçekleşecek. Kamusal heykellerin ve anıtların ilişkisel yapılarını inceleyen proje onları geçmişten durağan hatıralar olarak değil, anlamı sürekli dönüşen, toplumsal bağlam içinde yaşayan ve etkileşimle şekillenen canlı varlıklar olarak görür.
Görsel sanatçı PASHIAS’ın önceki çalışmalarından yola çıkan “Of Monumental”, mimar ve akademisyen Dr. Dimitris Venizelos, araştırmacı Selin Genç, görsel-işitsel sanatçı Rahme Veziroğlu ve küratör Melina Philippou iş birliğiyle, iki toplumlu kültürel sivil toplum kuruluşu Visual Voices tarafından hayata geçiriliyor. Proje, Kıbrıs Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı tarafından Politismos II (2025) programı kapsamında destekleniyor.
Proje ada çapında yer alan 11 kamusal sanat heykelini inceliyor
Sergi, ada çapında yer alan ve kültürel açıdan önem taşıyan 11 kamusal sanat heykelini inceliyor:
Maria Kyprianou’nun “Doğum” (2009, Limasol), “Büyük Patates” (2021, Xylophagou), Theodoulos Gregoriou’nun “Clepsydra” (2009, Larnaka), Zehra Şonya’nın “Demokrasi Heykeli” (2019, Lefkoşa), Yakın Doğu Üniversitesi Heykel Atölyesi’nin “Atlar” (2021, Lefkoşa), Sevcan Çerkez’in “Yafa Portakalı” (2018, Lefke), Naz Atun’un “Lying down” (2021, Lefkoşa), “Madenciler Grev Anıtı” (2018, Lefke), Ioannis Notaras’ın “Özgürlük Anıtı” (1973, Lefkoşa), Kostas Varotsos’un “Şair” (1983, Lefkoşa) ve daha sonra kaldırılan Nikos Kouroussis’in “Gökkuşağı” (1976, Lefkoşa).
Kıbrıs’taki kamusal sanatın çok yönlü işlevlerini ortaya koyan bir araştırmayı yansıtıyor
Bu seçki, tarihi olayların resmî anma işlevlerinden yerel yaşamın sembollerine, çağdaş soyutlama ve eleştirel jestlere kadar Kıbrıs’taki kamusal sanatın çok yönlü işlevlerini ortaya koyan bir araştırmayı yansıtıyor. Birlikte değerlendirildiğinde, bu eserler, Kıbrıs’ın kamusal sanat manzarasını kurumsal otorite ile topluluk inisiyatifi arasındaki dinamik bir müzakere alanı olarak gözler önüne seriyor.
PASHIAS’ın kamusal performans müdahalesi ve Rahme Veziroğlu’nun sitüasyonist keşifleri birleşiyor
Toplu sergi, “Of Monumental” ekibinin katkılarını bir araya getiriyor ve sentezliyor. PASHIAS tarafından video eserlerine dönüştürülen bir dizi kamusal performans müdahalesi, her bir anıtsal mekânda bedenin kırılgan, güçlü, queer, akışkan ve dönüştürücü hallerini ön plana çıkarıyor. Bu performanslara teğet, Rahme Veziroğlu’nun sitüasyonist keşifleri yer alıyor.
Sanatsal çalışmaların yanı sıra, arşiv materyalleri ve röportajlardan alınan alıntılar, anıtların biyografilerinin oluşmasına katkı sağlıyor. Röportajlar, Dr. Nadia Anaxagora, Naz Atun, Sevcan Çerkez, Theodoulos Gregoriou, Dakis Joannou, Maria Kyprianou, Nikos Kouroussis, Giorgos Tasou, Kostas Varotsos, Zehra Şonya, Dr. Ali Efdal Özkul ve Dr. Yiannis Toumazis ile gerçekleştirilmiştir.
Sergi 20 Aralık’a kadar Pazartesi ve Perşembe günleri açık olacak
29 Kasım 2025 Cumartesi açılacak sergi 29 Kasım- 20 Aralık 2025 tarihleri arasında, Pazartesi ve Perşembe günleri 10:00–17:00 saatlerinde açık olacak. Diğer günler için randevu: contact@visual-voices.org . Ayrıntılı bilgi de www.visual-voices.org/of-monumental adresinden alınabilecek.