YENİDÜZEN’in elde ettiği verilere göre, pandemi sonrası artış ivmesiyle kamu sınavlarına girenlerin sayısı son 5,5 yılda yüzde 66 oranında yükseldi. 2020’de 10 bin 215 olan başvuru sayısı 2023’te 18 bin 333 ile rekor kırarken, 2025’in ilk yarısında 17 bin 9 olarak kaydedildi.
Recep DAL
Kamuda istihdam için sınavlara başvuru sayısı her geçen yıl artıyor.
YENİDÜZEN’in elde ettiği verilere göre, pandemi sonrası artış ivmesiyle kamu sınavlarına girenlerin sayısı son 5,5 yılda yüzde 66 oranında yükseldi. 2020’de 10 bin 215 olan başvuru sayısı 2023’te 18 bin 333 ile rekor kırarken, 2025’in ilk yarısında 17 bin 9 olarak kaydedildi.
YENİDÜZEN’e konuşan Kamu Hizmeti Komisyonu (KHK) Başkanı Ömer Aydın Köseoğlu, kamuda çalışma talebinin yıllar içinde ciddi şekilde arttığını vurguladı. Köseoğlu, bu yönelimin nedenlerine değinerek, “Kamuda çalışma talebinin artışında nüfus büyümesi, özel sektörün sosyal haklar açısından yetersizliği ve rahat çalışma koşulları etkili oluyor.” dedi.
Akademik kariyeri yüksek olan kişilerin de devlete yöneldiğine dikkat çeken Köseoğlu, “Geçen yıl öğretmenlik sınavı sonucunda iki profesörü devlet kadrosuna kattık. Özel sektörde bulamadıkları imkanları devlette buldular.” ifadelerini kullandı.
Köseoğlu, doktora yapmış kişilerin dahi devlet dairelerinde lise mezuniyetini şart koşan kadrolara başvuru yaptığına vurgu yaparak, ‘Hangi iş olursa olsun önce devlete gireyim, sonra kendi alanıma geçerim’ algısı hâkim.” diye konuştu.
Göç konusuna da değinen Köseoğlu, “Ülkemizde bulunmayan meslekleri yapmak için yurt dışında çalışan gençlerimizi anlıyorum, onların başka seçeneği yok.” açıklamasında bulundu.
Köseoğlu, kamu-özel sektör dengesi konusunda da uyarılarda bulundu; “Yurttaşlarımızı devlete yöneltmek yerine özel sektörde tutmanın yolları aranmalı. Bunun için özel sektördeki çalışma koşullarının denetlenmesi gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
“Kamuya yönelim ciddi oranda arttı”
Kamu Hizmeti Komisyonu (KHK) Başkanı Ömer Aydın Köseoğlu, kamuya yönelimle ilgili YENİDÜZEN’e konuştu, kamuya yönelimin ciddi oranda arttığına dikkat çekti. Köseoğlu; bu talebinin artışında nüfus büyümesi, özel sektörün sosyal haklar açısından yetersizliği ve rahat çalışma koşullarının etkili olduğunu belirtti. Köseoğlu, “Bazı insanlarımız da daha rahat imkanlarda çalışmayı tercih ediyor.” dedi.
“Online başvurular işleri kolaylaştırdı”
Başvuruların önceden yalnızca manuel şekilde kabul edildiğini, göreve gelmesinin ardından online başvuru sistemine geçildiğini anlatan Köseoğlu, “İnsanlarımız belgeleriyle KHK binasına gelip sıra beklemek zorundaydı. Artık işler çok daha hızlı ve kolay hale geldi, personelin yükü de azaldı.” ifadelerini kullandı.
“Sınav maliyeti 800 TL, adaydan alınan 200 TL”
Köseoğlu, sınavların maliyetine de değindi; “Bir kişinin KHK’ya sınav maliyeti 800 TL’ye denk geliyorken, biz adaylardan 200 TL ücret alıyoruz. Yani maliyetin altında bir rakam alıyoruz. Harcı artırmak için yasa değişikliği gerekiyor.” diye konuştu. Kayıt yaptırıp sınava girmeyenlerin de masraf yarattığını belirten Köseoğlu, “Eğer sınav harcı daha yüksek olsaydı, bu kadar fazla kişi girmemezlik yapamazdı.” açıklamasında bulundu.
“Geçen yıl öğretmenlik sınavı sonucunda iki profesörü devlet kadrosuna kattık”
Devlette çalışma eğiliminin yüksek kariyerli akademisyenlerde de görüldüğüne dikkat çeken Köseoğlu, “Geçen yıl öğretmenlik sınavı sonucunda iki profesörü devlet kadrosuna kattık. Özel sektörde bulamadıkları imkanları devlette buldular.” dedi. Bazı üniversitelerin profesörlerin yatırımlarını gerçek maaş yerine asgari ücret üzerinden yaptığını belirten Köseoğlu, “Bu da profesörlerimizi devlete yöneltiyor.” ifadelerini kullandı.
“Doktoralılar lise mezunu kadrolara başvuruyor”
Köseoğlu, doktora yapmış kişilerin dahi devlet dairelerinde lise mezuniyetini şart koşan kadrolara başvuru yaptığına vurgu yaptı ve şunları ekledi:
“Bir şekilde hangi iş olursa olsun önce devlete gireyim, sonra kendi alanıma geçerim algısı hâkim. Özel sektörün kurumsallaşmaması ve sosyal hakların güvence altında olmaması kamuya yönelimin temel sebeplerinden.”
“Ya kamu ya göç anlayışı doğru değil”
Göç meselesine de değinen Köseoğlu, “Ya kamu ya da göç anlayışı doğru değildir. İnsanlarımız göç etmek zorunda kalmamalı. Ülkemizde bulunmayan meslekleri yapmak için yurt dışında çalışan gençlerimizi anlıyorum, onların başka seçeneği yok. Ancak yıllar sonra çoğu geri dönüyor. İnsanın kendi yurdu her zaman özeldir.” diye konuştu.
“Yurttaşlarımızı devlete yöneltmek yerine özel sektörde tutmanın yolları aranmalı”
Kamuya yönelimin doğurabileceği sorunların ciddiyetle ele alınması gerektiğini vurgulayan Köseoğlu, konuyla ilgili açıklamalarını şu şekilde sürdürdü:
“Yurttaşlarımızı devlete yöneltmek yerine özel sektörde tutmanın yolları aranmalı. Bunun için yatırımların düzenli yapılması, çalışma koşullarının denetlenmesi ve kurallara uymayan işverenlerin cezalandırılması gerekiyor. Öte yandan devlette de disiplinli bir çalışma düzeni olmalı. Yatarak para kazanma anlayışını yıkmazsak, herkes devlete gelmek ister. Rahatlık gerekçesiyle devleti tercih etmemek için özel sektördeki çalışan güvencelerini daha iyi noktalara taşımak gerekiyor.”
5,5 yılda yüzde 66 oranında artış
YENİDÜZEN’in elde ettiği verilere göre, 2020 yılında 10 bin 215 kişi devlet münhallerine başvururken bu sayı 2025’te 17 bin 9’a çıktı. Böylece son 5,5 yılda kamu sınavlarına girenlerin sayısı yüzde 66 oranında artış gösterdi.
2020’de 10 bin 215 olan sınava giriş sayısı, 2021’de 11 bin 139’a, 2022’de 11 bin 803’e yükseldi. 2023’te 18 bin 333 ile rekor kıran sayı, 2024’te 17 bin 462, 2025’in ilk 6 ayında ise 17 bin 9 olarak kayıtlara geçti.
Öte yandan pandemi nedeniyle 2020 yılını kapsayan sınavlar 2021’de yapılmıştı.