Kıbrıs’ın güneyinde bir Kıbrıslı Türk’te “Deli Dana” hastalığı tespit edilmesi üzerine Veteriner Hekimler Birliği ve Veteriner Hekimler Sen , Kıbrıs’ın kuzeyinde hayvansal gıda zincirinde acil biyogüvenlik önlemleri alınması çağrısında bulundu.
Güneyde, bir Kıbrıslı Türk’te varyant Creutzfeldt Jakob Hastalığı (vCJD – “Deli Dana”) tespit edilmesi, Kıbrıs’ın kuzeyinde hayvansal gıda üretim zincirindeki denetim, hijyen ve biyogüvenlik uygulamalarını yeniden gündeme taşıdı.
Birliklerden yapılan açıklamada, prion hastalıklarının ölümcül sinir sistemi bozukluklarına yol açtığı, hayvancılık ve halk sağlığı açısından ciddi risk oluşturduğu vurgulandı. Avrupa Birliği üyesi Güney Kıbrıs’ın BSE (Deli Dana) ve Scrapie’ye karşı kapsamlı eradikasyon ve gözetim programları uyguladığı, buna karşın Kıbrıs’ın kuzeyinde ulusal bir tarama programı veya önleyici eylem planının bulunmadığı belirtildi.
Öncelikli adımlar listelendi:
- Ruhsatsız ve denetimsiz mezbahaların kapatılması, mevcutların hijyen ve mevzuata uygun hale getirilmesi.
- Mezbahalarda prion hastalıkları açısından riskli organların gıda zincirine girmesinin engellenmesi.
- BSE ve Scrapie için düzenli laboratuvar testlerinin başlatılması.
- Küçükbaş hayvanlarda Scrapie’ye karşı genetik dirençli hatların üretilip yaygınlaştırılması.
- Veteriner Dairesi’nin mali ve personel kapasitesinin artırılması.
Açıklamada, “Halk sağlığını korumakla yetkili Veteriner Dairesi’nin mevcut personel ve bütçe yetersizliği artık giderilmelidir” denildi. Mavi Dil ve Koyun-Keçi Çiçeği gibi yakın zamanda görülen hastalıkların, mevcut yapının yetersizliğini ortaya koyduğu ifade edildi.
“Panik yok, denetimli et ve süt güvenli”
Birlik, halkın endişe edecek bir durum olmadığını, kayıtlı ve veteriner hekim denetimli mezbahalardan temin edilen et ve süt ürünlerinin günlük tüketiminin kısıtlanmasını gerektiren bir risk bulunmadığını belirtti. Hastalığın insandan insana bulaşmadığı, yüksek riskli dokuların gıda zincirine girmesinin engellenmesiyle riskin kontrol altına alınabileceği kaydedildi.
Veteriner Hekimler Birliği, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı başta olmak üzere tüm yetkilileri, “bilimsel bilgiye dayalı, şeffaf ve kararlı” adımlar atmaya çağırarak, “Prion hastalıklarında erken önlem hayat kurtarır” uyarısında bulundu.