Ayşe GÜLER
Kamuda yetkili sendikalar ile Maliye Bakanlığı arasında gerçekleşen 2017 mali yılına ilişkin protokol görüşmelerinin ardından, sendikalar yazılı taleplerini Maliye Bakanlığı’na iletti, gözler bakanlıktan gelecek cevaba çevrildi.
Sendakiaların talepleri şu şekilde;
KTÖS ve KTOEÖS’ün ortak talepleri:
• Çalışanların yıllar boyunca HP konusunda oluşan kayıpları 2017 yılında maaşlara konsolide edilmeli,
• Özel ve kamudaki maaşlar stabil para birimi Euro’ya göre düzenlenmeli ve her iki ayda bir oluşacak hayat pahalılığı maaşlara konsolide edilmeli,
• Vergi düzenlemesi sağlanmalı,
• Asgari ücretin % 85’ine düşen kişisel muafiyet, yeniden asgari ücretin %110’nu seviyesine yükseltilmeli,
• Doğum izinleri süresinin ödenekli toplamı 16 hafta olmalı
• Asgari ücretin saptanmasında, yeni yaşam koşulları dikkate alınarak aile yaşamına yetecek düzeyde olmalı,
• 1 Ocak 2008’de uygulamaya giren Sosyal Güvenlik Yasası geri çekilmeli,
• 1 Ocak 2011 de uygulanmaya giren 47/2010 sayılı Maaş-Barem sistemleri yürürlükten kaldırılmalı,
• Eşel-Mobil sistemine kalıcı yasal düzenleme yapılmalıdır,
• Tüm işyerlerinde Toplu İş Sözleşmeli çalışma hayatına geçilmeli,
• Üçlü kararname sisteminin daraltılmalı,
• Eğitim bilimsel, demokratik ve çağdaş hale getirilmeli, mahkemenin aldığı karar gereği ilahiyat türü okullar kapatılmalı. Seçmeci/elemeci tüm sınav sistemleri kaldırılmalıdır.
-----
Kamu-Sen’in talepleri:
• Kamuda özlük ve sosyal haklarla ilgili değerlendirme yapılmalı,
• Engelli statüsündeki kişilerin baremlerinin terfi ile ilerlemesi sağlanmalı,
• Özelleştirmeler nedeniyle kamuda işe alınanların çalışma şartlarında iyileştirme yapılmalı
• Sosyal Sigortalar Dairesi ve Vergi Dairesi’ne yeni personel alımı yapılmalıdır
-----
Kamu İş’in önerileri:
• Vergi matrahındaki indirim yüzdelik oranları belli orana çekilmeli, vergi adaletsizliği ortadan kaldırılmalı,
• 47/2010 sayılı yasa kapsamında işe girenlerin özlük haklarında düzenleme yapılmalı,
• Turist rehberleri TİS kapsamına alınmalı,
• Vardiya ödenekleri ve rotasyon ile ilgili sıkıntılar çözülmeli,
• Kamu üzerinden ‘taşeronculuk’ kaldırılmalı,
• Askeri personelde ikramiye, TİS ve diğer noktalardaki sıkıntılar çözülmelidir.
-----
KTAMS’ın talepleri:
• Çalışanların maaşlarındaki %14.72’lik kayıp telafi edilmeli,
• 2016 yılı ikinci altı aylık dönemde oluşacak hayat pahalılığı dahil tüm kamu çalışanlarına % 8 artış yapılmalı
• Gelir vergisi hesaplamasında asgari ücretin %110’nu muafiyet olarak uygulanmalı,
• Tüm işyerlerinde Toplu İş Sözleşmeli çalışma hayatına geçilmeli,
• Asgari ücretin saptanmasında, yeni yaşam koşulları dikkate alınmalı,
• Kamuda çalışan tüm kesimler için % 5 + % 5 prim uygulamasına geçilmesi için gerekli yasal çalışma yapılmalı,
• Geçici Memurlar ve Sözleşmeli çalışanlara iş güvencesi sağlanmalı,
• Engelliler Yasa’sından istihdam edilen lise mezunu personel ile diğer kamu çalışanları arasında eşitliği sağlamak adına Barem 15’e kadar ilerleme ve terfi hakkı verilmeli,
• Kamuda terfi münhallerinde yaşanan tıkanıklığın aşılması ve sınavların süreklilik kazanarak hızlı bir şekilde yapılması için gerekli çalışmanın yapılmalı
• Kamu görevlilerine siyaset yasağı kaldırılmalı
• Kamu Çalışanlarının Aylık (Maaş-Ücret) ve Diğer Ödeneklerinin Düzenlenme Yasasının (GÖÇ Yasası) 1 Ocak 2011 tarihinde yürürlüğe girmesiyle ortaya çıkan sorunlar aşılmalıdır.
--------------------
İlk toplantısı 14 Ekim’de gerçekleşen ve 29 ila 30 Ekim tarihe kadar sonlandırılması gerektiği belirtilen görüşmelerin bir sonraki randevusunun ne zaman olacağı ise henüz netleşmedi.
Maliye Bakanlığı ilk kez ortak tüm sendikalarla yaptığı ortak toplantının ardından sendikalarla tek tek komitelerde bir araya geldi, taleplerini değerlendirdi.
YENİDÜZEN, protokol görüşmelerine katılan kamuda örgütlü sendikaların talep ve önerilerini araştırdı.
SENDİKALAR NE ÖNERDİ?
KTOEÖS ve KTÖS’ten 9 maddelik ortak talep
KTOEÖS ve KTÖS, “Maaş”, “Vergi”, “Eğitim”, “Çalışma yaşamı/istihdam”, “H.P hesaplaması”, “Asgari Ücret”, “Sosyal Güvenlik ve yeni çalışanlar”, “Sağlık”, “Demokratikleşme, Sivilleşme, Çevre” başlıklarıyla 9 maddelik ortak taleplerini yazılı olarak Başbakan Yardımcısı, Maliye Bakanı Serdar Denktaş’a iletti.
Her iki sendika, çalışanların yıllar boyunca HP nedeniyle oluşan kayıplarının 2017 yılında maaşlara konsolide edilmesini, özel ve kamu maaşları stabil para birimi yani Euro’ya göre düzenlenmeli ve her iki ayda bir oluşacak hayat pahalılığı maaşlara konsolide edilmesini istedi.
Eşel-Mobil sistemine kalıcı yasal düzenleme yapılması, en az iki ayda bir olacak şekilde uygulanmasını, Hayat Pahalılığı hesaplamasında kullanılan kriterlerin günümüz koşullarına uygun hale getirilmesini talep etti.
Bununla birlikte asgari ücretin saptanmasında, yeni yaşam koşulları dikkate alınarak aile yaşamına yetecek düzeyde olması, 1 Ocak 2008’de uygulamaya giren Sosyal Güvenlik Yasası geri çekilmeli ve bu yasa yerine, 2008 yılı ve sonrası işe giren tüm öğretmenlerin 26/77 sayılı “emeklilik yasasına” dahil edilmesi için gerekli yasal çalışma yapılmasını istedi. Tüm işyerlerinde Toplu İş Sözleşmeli çalışma hayatına geçilmesi, devlet okullarına öğrenci başına eşit oranda ve kriterlere bağlı olarak cari bütçe ayrılması, doğum izinleri (hamilelik ve doğum) süresinin ödenekli toplamı 16 hafta olması, talep edilmesi halinde eşlere de 15 güne kadar izin hakkı verilmesi gibi taleplerde bulundu.
KTÖS Genel Sekreteri Şener Elcil:
“2017 yılı bütçesi oluşmadan toplantı yapılması olumlu ancak hükümetin yaklaşımı göstermelik”
KTÖS Genel Sekreteri Şener Elcil, protokol görüşmeleriyle ilgili gerçekleşen ilk toplantının sürecin başlamasına ilişkin olduğunu, ardından da teknik düzeyde çalışma yaptıklarını söyledi.
Elcil, yapılan teknik toplantıda ayrıntıları olarak konuları gözden geçirecek imkanlarının olmadığını dile getirerek, KTOEÖS ile birlikte yazılı ortak önerilerini sunduklarını kaydetti.
Bu yıl ilk kez sendikalarla ayrı ayrı görüşmeler yapıldığını ifade eden Elcil, 2017 yılı bütçesi oluşmadan toplantı yapılmasının olumlu olduğunu ancak hükümetin yaklaşımının ‘göstermelik’ bulduğunu söyledi.
Elcil, konunun şu anda ilerlemediğini de sözlerine ekledi.
KTOEÖS Başkanı Tahir Gökçebel:
“Dar gelirli kapsamına girenler yüzde 50 fakirleşti, stabil paraya ihtiyaç duyuluyor”
KTOEÖS Başkanı Tahir Gökçebel, bütçe görüşmeleri başlamadan protokol ile ilgili çalışmaları bitirmek istediğini, ‘Ali Cengiz oyununa’ dönen protokol masasını ‘diyalog masasına’ dönüştürmek için zorladıklarını kaydetti.
Döviz bazında ve diğer kayıplara bakıldığında 2008’den beri bugüne kadar gelene kadar dar gelirli kapsamına girenlerin yüzde 50 oranında fakirleştiğini ifade eden Gökçebel, stabil bir paraya ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
Gökçebel, taleplerde asgari ücreti gündemi getirdiklerini, vergi adaletinin sağlanması ve tabana yayılmasını talebinde bulunduklarını dile getirdi.
Bununla birlikte sosyal ve sendikal hayatın düzenlenmesi gerektiğine işaret eden Gökçebel, özellikle hiçbir çalışanın sendikasız çalıştırılmaması ve toplu iş sözleşmesine dahil olması yönünde talepte bulunduklarını belirtti.
Gökçebel, eğitimde sıkıntılar yaşandığını da sözlerine ekledi.
----------
Kamu-Sen Genel Başkanı Metin Atan:
“Kamuda özlük ve sosyal haklarla ilgili iyileştirme yapılmalı”
Kamu-Sen Genel Başkanı Metin Atan, kısa, orta ve uzun vadeli taleplerini protokol masasında sunduklarını, bu öneriler arasında maddi külfet getirmeyen isteklerin de olduğunu ifade etti.
Kamu görevlilerinin 2007 yılından beridir artış almadığını kaydeden Atan, özellikle 2008 yılından önce ile bu tarihten sonra kamuya işe girenlerin maaşlarında uçurum fark olduğunu savundu.
Atan, kamuda özlük ve sosyal haklarla ilgili değerlendirme yapılması gerektiğini ifade ederek, bununla birlikte engelli statüsündeki kişilerin baremlerinin terfi ile ilerlemesini istediklerini aktardı.
Özelleştirmeler nedeniyle kamuda işe alınan kişilerin çalışma şartlarında iyileştirme yapılması gerektiğine de işaret eden Atan, özellikle Sosyal Sigortalar Dairesi ve Vergi Dairesi’nde yoğun çalışma temposuna rağmen kadro sıkıntısı yaşandığını, yeni personel alımı yapılması gerektiğini belirtti.
Atan, protokol görüşmeleriyle ilgili en geç gelecek hafta içerisinde sendikalara çağrı yapılmasını beklediklerini de ifade etti.
----------
Kamu İş Başkanı Sami Dilek:
“Vergi adaletsizliği ortadan kaldırılmalı”
Kamu İş Başkanı Sami Dilek ise özellikle vergi matrahındaki indirim yüzdelik oranlarının belli orana çekilip, vergi adaletsizliğinin ortadan kaldırılmasını istediklerini ifade ederek, bu talebin bütçeye ek külfet getirmeyeceğini dile getirdi.
Dilek, 47/2010 yazılı yasa kapsamında işe giren kişilerin özlük haklarında sıkıntı yaşandığını ifade ederek, söz konusu sıkıntıların yasaya uygun noktaya getirilmesi gerektiğini söyledi.
Bununla birlikte turist rehberlerinin iş garantisinden yoksun olduğunu, TİS kapsamına alınması yönünde talepte bulunduklarını kaydeden Dilek, vardiya ödenekleri ve rotasyon ile ilgili çözüm önerisinde bulunduklarını belirtti.
Dilek, taşeronculuğun kamu üzerinden kaldırılması, gençlere iş garantisi verilmesi ve ilerde emeklilik olanaklarının sağlanmasını talep ettiklerini söyleyerek, askeri personelde ikramiye, TİS ve diğer noktalarda sorun yaşandığını, bu sorunlarla ilgili de çözüm talebinde bulunduklarını sözlerine ekledi.
----------
KTAMS Başkanı Ahmet Kaptan:
“Ek mesaileri ortadan kaldıracak analizler yapılmalı, sendikalaşma için adım atılmalı”
KTAMS Başkanı Ahmet Kaptan ise ülkedeki alım gücünün özellikle özel sektörde çalışanlar açısından vahim duruma geldiğini vurgulayarak, protokol görüşmelerinde ivedi bir şekilde özel sektördeki çalışanları rahatlatacak adımlar atılması gerektiği yönünde talepte bulunduklarını aktardı.
Bununla birlikte kontrolsüz bir şekilde fiyat artışının önüne geçilmesinin altını çizdiklerini ifade eden Kaptan, kamu çalışanlarının maaşlarına 6 aylık yüzde 8 oranında artış talep ettiklerini söyledi.
Kaptan, kamudaki adaletsizliği önüne geçilerek yasada değişikliği talebinde bulunduklarını dile getirerek, kamu görevlilerinin kadrosuna bakılmaksızın tahsisatlarını almasını istediklerini aktardı.
Bütçede büyük yer tutan ek mesaileri de orta yerden kaldıracak analizlerin yapılarak, kadro fazlası olan işyerlerindeki personelin uygun yerlere aktarılmasını talep ettiklerini ifade eden Kaptan, daha sonra da eksiklikler tespit edilip gerekli istihdamların yapılması gerektiğine işaret etti.
Kaptan, böylelikle hem gereksiz ek mesainin önüne geçilmesi hem de birçok ülke insanının işsizlikten kurtulmasının sağlanabileceğini söyledi.
Sendikalaşma konusunun oldukça önemli olduğuna değinen Kaptan, kimsesiz sendikasız ve toplu iş sözleşmesi olmadan çalıştırılamayacağını, herkesin özgürce kendi sendikası seçmesi gerektiği talebinde bulunduklarını kaydetti.
Kaptan, sendikaların protokol görüşmelerinin 15 günde bitirilmesi talebine hükümet adına Maliye Bakanı Serdar Denktaş’ın sıcak baktığını ve aynı fikirde olduğunu beyan ettiğini de hatırlatarak, bu sürenin 31 Ekim Pazartesi günü dolacağını dile getirdi.