Recep DAL
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu Çalışanları Sendikası (El-Sen) Başkanı Ahmet Tuğcu, enerji konusunun büyük bir toplumsal sorun olduğunu belirtti. Pazar günü yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine işaret eden Tuğcu, “Bu Pazar günü kim kazanırsa kazansın bir toplum lideri seçmiş olacağız.” dedi,
seçilecek kişinin bu sorumluluğu taşıması gerektiğini ifade etti. Tuğcu, “Ersin Tatar’ın beş yıllık görev süresi boyunca maalesef bu tutumu göremedik.” sözleriyle mevcut dönemi eleştirdi.
El-Sen Başkanı Tuğcu, memleketin enerji sorununun uzun yıllara dayandığını anımsatarak, Tatar’ın bu konuda gereken ilgiyi göstermediğini söyledi. “Kendisine konuyu defalarca anlatmamıza rağmen bu sıkıntılarla ilgilenmedi.” diyen Tuğcu, çözüm için öncelikle Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nun özerk bir yapıya kavuşturulması gerektiğini ifade etti.
Enerji meselesinin yalnızca Kıbrıs’ın kuzeyini değil, tüm adayı ilgilendirdiğini belirten Tuğcu, “El-Sen olarak kablo ile elektrik getirme projesine hiçbir zaman karşı olmadık. Bu projenin tüm Kıbrıs’a hizmet etmesini istiyoruz.” ifadelerini kullandı. “Bizim için önemli olan bu projenin yönetiminin de Kıbrıs’ta olmasıdır. Yani projeyi özel bir şirket değil, devlet kendi işletebilmelidir.” diyen Tuğcu, enerji yatırımlarının yerel yönetim kontrolünde olması gerektiğini vurguladı.
Tuğcu, 2023 yazında AKSA ile Kıb-Tek arasında imzalanan Kalecik III sözleşmesi döneminde Cumhurbaşkanlığı makamındaki Tatar’a görüşme çağrısında bulunduklarını anımsattı; “Tatar’a imzalanan sözleşmenin topluma vereceği zararı anlatmak istedik. Taleplerimize rağmen bizimle görüşmedi.” dedi. Tuğcu, yalnızca Lefkoşa Trafo Merkezi’nde çıkan yangın sonrasında Tatar’la görüşme fırsatı bulduklarını anlattı.
“Enerji bakımından kışa hazır değiliz.” diyen Tuğcu, yaklaşan dönemde kesintilerin yaşanabileceğine dikkat çekti. “Bu dönemde enerji tüketimi daha az oluyor. Bu süre gerekli bakımların yapılması için kullanılmalıdır. Hâlâ kırık makinelerimiz var.” ifadelerini kullanan Tuğcu, Teknecik Santrali’ndeki bakım eksikliğinin ciddi risk oluşturduğunu belirtti.
Tuğcu, “Bir an önce Teknecik Elektrik Santrali’ndeki bakımların bitirilmesi ve üretim kapasitesinin artırılması gerekiyor.” dedi.
Tuğcu, Başbakan Üstel’in bir yıl önce Teknecik Elektrik Santraline 80 milyon dolarlık yatırım sözü verdiğini hatırlattı; “Bu geçen sürede bırakın yatırım yapmayı, kırık makineler bile tamir edilmedi. Gidişat bu şekilde devam ederse kesintiler kaçınılmazdır.” ifadelerini kullandı.
“Tatar, görev süresi boyunca enerji sorunu konusunda gereken tutumu göstermedi”
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu Çalışanları Sendikası (El-Sen) Başkanı Ahmet Tuğcu, Cumhurbaşkanlığı makamının enerji politikalarındaki rolünü ve yeniden aday olan Ersin Tatar’ın bu konudaki icraatlarını YENİDÜZEN’e değerlendirdi.
El-Sen Başkanı Tuğcu, seçim öncesi yapılacak tercihin yalnızca bir makam seçimi değil, aynı zamanda toplumun geleceğine yön verecek bir lider tercihi olacağını belirtti.
“Bu Pazar günü kim kazanırsa kazansın bir toplum lideri seçmiş olacağız.” diyen Tuğcu, enerji konusunun da büyük bir toplumsal sorun olduğunu vurguladı. Seçilecek kişinin bu sorumluluğu taşıması gerektiğini ifade eden Tuğcu, “Ersin Tatar’ın beş yıllık görev süresi boyunca maalesef bu tutumu göremedik.” dedi.
“Enerji sorununun çözümü için özerk bir Kıb-Tek şart”
Tuğcu, memleketin enerji sorununun uzun yıllara dayandığını anımsatarak, Tatar’ın bu konuda gereken ilgiyi göstermediğini söyledi. “Kendisine konuyu defalarca anlatmamıza rağmen bu sıkıntılarla ilgilenmedi.” diyen Tuğcu, çözüm için öncelikle Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nun özerk bir yapıya kavuşturulması gerektiğini ifade etti.
Tuğcu, “Alanında uzman kişilerin idare ettiği, siyasilerin atadığı değil sadece kontrolünü sağladığı bir Kıb-Tek oluşturulmalıdır.” diyerek, kurumun siyaset dışı bir yönetim anlayışıyla çalışmasının zorunluluğuna dikkat çekti. Enerji sorununun yalnızca memleketin kuzeyinde değil, Kıbrıs’ın güneyinde de önemli bir sorun olduğunu kaydeden Tuğcu, iki bölgede de kablo ile elektrik getirme projelerinin gündemde olduğunu ancak “mevcut şartlarda bu projelerin hayat bulamayacağını” söyledi.
“Enerji, tüm ada için ortak bir sorundur”
Enerji konusunun yalnızca bir yönetim değil, ada genelinde bir toplumsal mesele olduğuna vurgu yapan Tuğcu, seçilecek Cumhurbaşkanı ile Rum Lider Nikos Hristodulidis’in bu konuda ortak bir vizyon ortaya koyması gerektiğini belirtti. Tuğcu, “El-Sen olarak kablo ile elektrik getirme projesine hiçbir zaman karşı olmadık. Bu projenin tüm Kıbrıs’a hizmet etmesini istiyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Enerji sorununu çözebilecek bir lidere ihtiyacımız var”
Tuğcu, konuyla ilgili açıklamasını şu şekilde sürdürdü:
“Bizim için önemli olan bu projenin yönetiminin de Kıbrıs’ta olmasıdır. Yani projeyi özel bir şirket değil, devlet kendi işletebilmelidir. Seçilecek olan cumhurbaşkanının bir an önce bu toplumsal soruna el atması şarttır. Cumhurbaşkanı makamındaki kişinin hem hükümeti hem de Kıbrıs’ın kuzeyindeki yönetimi enerji sorununun çözümü için zorlaması gerekiyor. Günün sonunda en büyük problemimiz enerji sorunudur. Doğru yatırımlar yapılmalı, güneş enerjisi, aküyle depolamalı sistem ve yeni enerji kaynakları üzerinde durulmalıdır. Bu ülkenin ve adamızın enerji sorununu çözebilecek bir lidere ihtiyacı var.”
“Tatar, sorunlara çözüm olacak adımları atmadı”
El-Sen Başkanı Ahmet Tuğcu, 2023 yılının yaz aylarında AKSA ile Kıb-Tek arasında imzalanan Kalecik III sözleşmesini de hatırlatarak, o dönemde yaşadıkları süreci anlattı. Tuğcu, söz konusu dönemde sendika olarak uzun soluklu bir eylem süreci yürüttüklerini belirterek, “Cumhurbaşkanlığı makamında bulunan Ersin Tatar’a görüşme çağrısında bulunmuştuk. Tatar’a imzalanan sözleşmenin topluma vereceği zararı anlatmak istedik. Taleplerimize rağmen bizimle görüşmedi.” diye konuştu.
Tuğcu, geçen yıl Başbakan Ünal Üstel ile yaşanan kriz sonrasında da Tatar ile görüşme girişiminde bulunduklarını belirtti; ancak bu çabalarının da sonuçsuz kaldığını dile getirdi. “O dönem yoğun olduğu gerekçesiyle bize randevu vermedi.” diyen Tuğcu, yaşanan bu süreçte yalnızca Lefkoşa Trafo Merkezi’nde çıkan yangın ve sabotaj iddialarının ardından Tatar ile makamında görüşme fırsatı bulduklarını anlattı.
Yapılan görüşmede enerji sorununu detaylı şekilde aktardıklarına vurgu yapan Tuğcu, “Tatar da söylenenlere katıldı ancak bu sorunlara çözüm olacak adımları atmadı.” diye konuştu.
“Enerji bakımından kışa hazır değiliz”
Tuğcu, önümüzdeki dönemde yaşanması muhtemel elektrik kesintilerine de dikkat çekti. Ülkenin enerji bakımından kış aylarına hazır olmadığını belirten Tuğcu, mevsim geçişlerinde hem üretim hem de şebeke bacağında sistemin bakımının yapılması gerektiğini ifade etti.
“Bu dönemde enerji tüketimi daha az oluyor. Bu süre gerekli bakımların yapılması için kullanılmalıdır. Hâlâ kırık makinelerimiz var.” diyen Tuğcu, geçen yıl Ocak ve Şubat aylarında 460 megavat enerji tüketimine ulaşıldığını hatırlattı. Bu yıl da benzer bir tüketim öngören Tuğcu, mevcut üretim kapasitesinin 440 megavat dolaylarında olduğunu açıkladı.
“Güneyden elektrik alınmazsa kesintiler kaçınılmaz”
Tuğcu, oluşacak enerji açığının Kıbrıs’ın güneyinden karşılanamaması durumunda kesintilerin kaçınılmaz olduğunu vurguladı. “Bir an önce Teknecik Elektrik Santrali’ndeki bakımların bitirilmesi ve üretim kapasitesinin artırılması gerekiyor.” diyen Tuğcu, örneklerle durumu şöyle anlattı:
“İki adet dizel makine kırık vaziyettedir. Eğer bunların tamiri yapılırsa 35 megavatlık katkı sağlayacak. Termik santralin bakımlarının yapılması durumunda bu katkı 100 megavata kadar çıkabilir. Durum böyle olunca oluşan açık karşılanabilir. Aksi takdirde mümkün değil.”
“Kurulu gücün 440-450 megavatını ancak kullanabiliyoruz”
Teknecik Elektrik Santrali’nde 425, Kalecik Santrali’nde ise 175 megavat kurulu güç bulunduğunu belirten Tuğcu, buna rağmen bu gücün tamamının kullanılamadığını dile getirdi. Tuğcu, “Makinelerin arızalanmaması durumunda toplamda 440-450 megavatı ancak kullanabiliyoruz” dedi.
Tuğcu, “Yanlış politika burada başlıyor aslında. Türkiye Cumhuriyeti’ne kurulu 600 megavatlık üretim kapasitemiz olduğundan bahsediyorlar fakat bunun sadece yüzde 60 civarını kullanabildiğimizi anlatmıyorlar.” sözleriyle mevcut politikalara tepki gösterdi.
“Üstel yatırım sözü verdi, kırık makineler bile tamir edilmedi”
Başbakan Ünal Üstel’in bir yıl önce Teknecik Elektrik Santraline 80 milyon dolarlık yatırım sözü verdiğini hatırlatan Tuğcu, “Bu geçen sürede bırakın yatırım yapmayı, kırık makineler bile tamir edilmedi. Gidişat bu şekilde devam ederse kesintiler kaçınılmazdır.” ifadelerini kullandı.