Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Bankası Ltd. iştiraklerinden olan Koop-Süt, Zirai Levazım Kooperatifi ve Binboğa Yem Kooperatifi’ndeki, Kooperatif Görevlileri Sendikası (KOOP-SEN) üyesi emegciler günnerdir özlüg haglarını alabilmeg için grevdeydiler. KOOP-SEN Başkanı Mehmetali Güröz yabdığı açıglamada, hökümetin toplu iş sözleşmesine bağlı galmasını, çalışma arkadaşlarnın işlerine son verilmemesini taleb edmegde olduglarını söyledi. Emegciler temmuz ayı maaşlarını da alamadıydı. Bu nedenle, Kooperatif Merkez Bankası Genel Müdürlüyünde, Başbakanlık, Kooperatif Şirketler Mukayyitliği ve Başbakan Yardımcılığı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanlığı önünde eylemlerine devam eddiler ("Çalışanlar Başbakanlık” 2025). Emegciler, 12 Ağustos 2025-22 Ağustos 2025 tarihleri arası sürdürdügleri grevi Ünal Üstel’in gendilerine verdiyi söz üzerine bitirdiler. Emegciler önemli bir zafer gazandı. Ellerine sağlıg. Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi hökümet geri adım addı. Bu gavga biddi? Bu gavga bidmedi. Şimdilig virgül goydular. Geri gelecegler…
Binboğa Yem Fabrikası'nda sadece 2023 yılına aid 50 milyon TL zarar bulunmagdadır. Mali polis yapılan usulsüzlügleri detaylı bir şekilde mahgemeye agdarmışdır (Şahin 2025). Bu sürecin sonucunda sadece yönetim kurulu üyeleri tutuglanmışdır. Emri verenlerin hişbirine dokunulmamışdır. Kooperatif Merkez Bankası'nın hazırladığı raporda ve Yenidüzen gazeddasının yayınnadığı belegelerde bu emirleri kimlerin verdiyi ortadadır (“'Talimatı verenler’” 2025). Bu emri verennere neçun dokunulmamışdır? Aslında sorgulanması gereken bir nogda daha var? Bu emirleri veren gişileri kimler atamışdır? Yani UBP-DP-YDP hökümetini kim gurmuşdur? Bu hökümetin bütün skandallara rağmen ayagda durmasını sağlayan kimdir? Polis neçun bu gişilere dokunmamagdadır? Polis kime bağlıdır, kimden emir almagdadır? Savcılıg bu gişilernan ilgili neden geregli girişimleri başladmaz? Savcılıg ve hökümed arasındakı ilişgi nedir?
KOOP-SEN başganı Mehmetali Güröz bu süreç içinde çog önemli bir açıglamada bulundu. Güröz, grevin ilg günnerinde “Bu memleketi idari açıdan TC Elçiliği mali açıdan merkez bankası başkanı yönetiyor” dedi (“Bu memleketi” 2025). Bu açıglama benim sorduğum sorulara sendika başkanının ağzından bir yanıddır aslında. Güröz’ün bu açıglamayı, gazeddacılara yabması sanıldığı gadar golay deyildir. Hangı goşullarda neden böyle bir açıglama yabmışdır? Nitekim, ilerleyen süreçlerda da buna benzer bir açıglama Güröz’den gelmemişdir. Güröz yabdığı bu açıglamadan dolayı uyarılmış mıdır? Yogsa gendi gendini sansürlemiş midir?
Bir şiir yazdıydım “Bulliler” adında. Bulliler şiirimde, annemin ben çocukkana kafasını kesdiyi bullileri annadmaya çalışdıydım bir bölümünde. Kafası kesilmiş bullileri izlediniz hiç? Kafası kesig bulliler yuro atarlar durmadan. Çocugluğumda kafası kesilmiş, yuro atarag çırpınan bullileri çog izledim. Sadece bullileri izlemedim. Bıldırcınnarın, goyunnarın, tavşannarın, keçilerin, kegliglerin, palazların kafalarının kesilmesini da izledim. Köpeglerin, kedilerin zehirlenmesini da... İlannarın başlarnın topuzunan ezilmesini da… Ezilen köpeglere kedilere uzun uzun bagdım. Bulliler gözlerimde asılıdır. Tavşannarın çığlıgları gulaglarımda… Belkim da öldürülen hayvannarın bedenneri üzerine uzanır ruhum.
KOOP-SEN kafası kesilmiş anamın bullileri gibi yuro addı grev boyunca. Bu çaresizliyin ne demeg olduğunu ve ne gadar acı verici olduğunu bu memlekeddeki bir çog insanımız bilir aslında. Muhaddab bulamaz kimse gendine. Gendileriynan gonuşan kimse yogdur. Bu çaresizliyi Gıbrıs’ın kuzeyinde yaşayan herkes bilir. Bilir bilmesine da asıl muhaddaba da gideceg, hesab soracag cesareti gendilerinde bulamazlar. Bunun sebebi içinde olduğumuz kölelig ilişgileri ve tarihsel varlığımızdır… KOOP-SEN’da grev boyunca aynı sorunu yaşadı. KOOP-SEN grev boyunca bir çog yere gidmişdir ama iki yere gidmemişdir. Bunnardan biri idari açıdan koloni tobraglarını yöneden Elçilig yani valiligdir. Diyeri da ekonomig açıdan koloniyi yöneden merkez bankasıdır. Merkez Bankası başkanı böyüne gadar hiş Gıbrıslı olmamışdır bilirsiñiz deyil? Neçin olmamışdır? Ednig kökenizden dolayı herhangi bir makama gelemezsanız bu ırgcılıg deyildir? Bu ırgcılığı neçin gonuşmayıg? Güröz, “Bu memleketi idari açıdan TC Elçiliği mali açıdan merkez bankası başkanı yönetiyor” dedi. Sendikacı dosdlarımız muhaddab bulamadıglarını ifade edmegdeydiler. Bu sözün üsdüne muhaddab bulamadığını söylemeg garib deyildir? Bu grevlere birebir gidib desdeg veremiyorug. Çünkü sendikalarımızın hem üye yapısının deyişmesi hem sağ sendikalarnan gurdugları ittifag hem da sendika başgannarımızın gendi kişisel duruşlarından dolayı bizim Türkiye’ye garşı gurduğumuz cümleler, ortaya goyduğumuz politig tavır onnarı rahadsız edmişdir. Orda yapacağımız herhangi bir açıglama onnara gene rahadsızlıg verebilir. Türglüg sözleşmesi dediyimiz şey biraz da budur aslında. Yazılı olan yazılı olmayan kurallar bütünüynan insannarın davranışlarının belirlenmesi. Türkiye bizim gırmızı çızgımızdır. Gıbrıs’ın kuzeyinde herkes her şeyi gonuşdurabilir, tartışdırabilir. Bir şey hariç; o da Türkiye Cumhuriyetidir. Gıbrıslıların gerçeyi bile bile bunnarı görmemezliglerinden, duymamazlıglarından, gonuşmamazlıglarından dolayı hem çog öfkeli hem da çog üzgünüm. Bizim görmez, duymaz, gonuşmaz hallerimizden başımıza gelmeyen galmadı.
Mehmetali bey bizim sendikacımızdır. KOOP-SEN üyesi emegciler bizim emegcilerimizdir. Koop-Süt, Zirai Levazım Kooperatifi ve Binboğa Yem Kooperatifi bizim kurumlarımızdır. Bunnar bizim öz guruluşlarımızdır. Başladılan grev üzerine Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği (SÜİB) Başkanı Mahmut Erden “Uzun zamandır Binboğa Yem Fabrikası kapalı, hayvancı yemsiz mi kaldı? Uzun zamandır Koop-Süt kapalı, halk yoğurtsuz mu kaldı? Uzun zamandır Levazım işlevsiz, çiftçi alet edevat mı bulamadı? Ha varlığı ha yokluğu belli olmayan kurumlarda ısrar niye?” açıglamasını yabdı ("Mahmut Erden’den” 2025). Mahmut bey 2017 seçimlerinde Mağusa’dan Yeniden Doğuş Partisi’nin ikinci sıradan adayı olarag seçimlere girmişdi. Mahmut Bey, Mağusa’da YDP genel başkanı Erhan Arıklı’dan soğra gösderilen ikinci gişiydi. Mahmut bey “Ha varlığı ha yokluğu belli olmayan kurumlar” ifadesini gullanmagdadır bizim öz kuruluşlarımız için. Mahmut beyin bu ifadelerini desdegleyen yerli işbirligciler da vardır.
Hüda Avşaroğlu sosyal medya hesabından önemli bir hatırladma yabdı. KOOP-SÜT’ün 1958 yılında, 21 çoban tarafından gurulduğunu söyledi. KOOP-SÜT 67 yıllıg bir kurumdur. Binboğa Yem fabrikasının 1973 yılında Gönyeli'de gurulduğunu, Levazım bölümünün ise 1972 yılında gurulduğunu ifade eddi. Bunnar Rumca gonuşan Gıbrıslıların çalınan hayadları üzerine inşa edilmiş kurumlar deyildir. Kamu İktisadi Teşebbüsleri’nden (KİT) cemaatımız için daha farglı bir konumdadırlar. KİTler hırsızlıgdır. Bu kurumlar alın teridir. Neden cemaatımızın öz kurumları batırılmag isdenir?
Orlando Patterson "Slavery and Social Death" isimli kitabında şu soruyu sormagdadır; eyer bir köle artıg bir tobluma aid deyilsa, efendisinin dışında sosyal bir varlığı yogsa , köle neydi? Patterson, sorduğu soruya; köleci toblumlarda, köle toblumsal bağlamda ölü bir gişi olarag tanımlanmagdaydı, deye da cevab verir (Patterson 1982, 38). Köle, ölü bir insandır. Düşünmez, sorgulamaz, garşı çıgmaz. Köle ölü bir insandır. Gonuşmaz, başgaldırmaz, yüzleşmez… Patterson, köleliyin egemenlig ilişgisinin en uç biçimlerinden biri olduğunu ifade eder. Efendi açısından mudlag igdidarın, köle açısından da mudlag igdidarsızlığın olduğunu belirdir (Patterson 1982, 1). Türgce gonuşan Gıbrıslılar igdidar sahibi midir? Gendi gararlarını gendileri verir? Köle deyinca aglınıza zencire vurulmuş innsannar gelir. Modern zamannarda o zencir bir ev, bir araba, bir kariyer, bir maaş, geydiyiniz bir marka da olabilir. Hadda zencir içinizdedir da farlında deyilsinizdir. Bütün kurumlarımız çökertilirkana, cemaatımız yog olurkana “köleliyi” ve “toblumsal ölümü” tartışmanın zamanı deyildir? Köleliyin ne olduğunu tartışırsag belkim özgürlüyün ne olmadığını annarıg!
Gaynag
1-“Bu memleketi idari açıdan TC Elçiliği mali açıdan merkez bankası başkanı yönetiyor.” Yenidüzen, Ağustos 12, 2025. https://www.yeniduzen.com/bu-memleketi-idari-acidan-tc-elciligi-mali-acidan-merkez-bankasi-baskani-yonetiyor-185736h.htm
2-"Çalışanlar Başbakanlık önünde nöbette." Yenidüzen, Ağustos 22, 2025. https://www.yeniduzen.com/calisanlar-basbakanlik-onunde-nobette-186080h.htm
3-"Mahmut Erden’den iştirakler yorumu: Varlığı yokluğu belli olmayan kurumlar." Kıbrıs Postası, Ağustos 19, 2025. https://www.kibrispostasi.com/c35-KIBRIS_HABERLERI/n572427-mahmut-erdenden-istirakler-yorumu-varligi-yoklugu-belli-olmayan-kurumlar?fbclid=IwY2xjawMVAV5leHRuA2FlbQIxMQBicmlkETFMRlNKOTlWSmh0ZXBpbzIyAR5i_Buwn-MVVcW6GqYIz6Ekv-gw20Fj3nYZAzKg21Oa_AAmHQh3e3lPJOrLMw_aem_wcPz7-WvZwKNL6x1NN0ZDg
4-Patterson, Orlando. (1982). "Slavery and Social Death". United States of America: Harvard University Press.
5-Şahin, Serap. 2025."2023 yılında 50 milyon TL zarar." Yenidüzen. https://www.yeniduzen.com/2023-yilinda-50-milyon-tl-zarar-184782h.htm
6-"'Talimatı verenler' neden yargılanmıyor?." Yenidüzen, Temmuz 16, 2025. https://www.yeniduzen.com/talimati-verenler-neden-yargilanmiyor-184846h.htm