“Bundan sonra bizim için yaşam mücadelesi farklı bir coğrafyada, farklı koşullarda devam edecek. Güle güle…”
Kıbrıslı Türk (sendikacı, aktivist) Ömer Naşit, bu ayın başlarında ailesiyle birlikte Kıbrıs'tan ayrılırken Larnaka havaalanından ülkesiyle vedalaştı.
Şu anda genç Kıbrıslı Türklerin, bir başka ülkede gelecek aramaya gittiklerini sosyal medya üzerinden arkadaşları ile paylaşması alışılmadık bir durum değil. Kıbrıs'tan son zamanlarda kaç kişinin ayrıldığına veya adanın güneyine taşındığına dair bir istatistik olmamasına rağmen, bu rakamın az olmadığı biliniyor. Üstelik her gün, yeni insanlar iş ve gelecek aramaya devam ediyor.
Çoğu insanın ayrılma kararının arkasında boğucu ekonomik, sosyal ve politik sorunlar yatıyor.
Gelecek belirsizliği Kıbrıs’ın kuzeyini için için kemiriyor, çürütüyor, tüketiyor.
Göç, Kimlik ve Haklar Araştırmaları Merkezi'nin (CMIRS) bu ay 500 kişi arasında yaptığı bir ankete göre, Kıbrıslı Türklerin yüzde 35'i endişe verici bir şekilde, şansları olsaydı başka bir ülkeye taşınacaklarını söyledi.
Üç ayda bir tekrarlanan ve Kıbrıslı Türkler'de siyasi güven, toplumsal güven, bireysel güven ve mutluluk duygusunun yanı sıra bunların güncel gelişmelerden nasıl etkilendiğini de ölçen CMIRS anketinde, yüzde 94 gibi büyük bir çoğunluk şunları söyledi: Adanın kuzey kesiminde işler iyi gitmiyor.
CMIRS Direktörü Mine Yücel'e göre, 2013'te üç aylık anketlerin başlamasından bu yana işlerin iyi gitmediğini düşünenlerin oranı rekor seviyelere ulaştı. Kıbrıslı Türklerin sadece yüzde 20'si geleceğe güvenle bakabiliyor.
Yücel, "Bu tablo toplum için çok endişe verici" diyor, “Geleceğe güveni ve ümidi olmayan bir toplumun ciddi bir bunalım içindedir ve bunun ciddi toplumsal sorunlara yol açacağı açıktır.”
Anket bulgularına göre Kıbrıslı Türkler en büyük sorunlarının ekonomi ve enflasyon olduğunu düşünüyor. Ankete katılanların sadece yüzde yedisi ekonomik durumlarının iyi olduğunu söylüyor.
Anket ayrıca Kıbrıslı Türklerin ekonomik beklentilerinin geçmişte hiç olmadığı kadar kötü olduğunu da gösteriyor.
Yücel’e göre "İnsanlar kendi maddi durumları ve ülkenin ekonomik durumu konusunda çok karamsar.”
On kişiden sekizi mali durumlarının önümüzdeki iki yıl içinde daha da kötüleşeceğine inanırken, on kişiden dokuzu adanın kuzey kesimindeki ekonomik durumun aynı zaman diliminde daha da kötüleşeceğini belirtiyor.
Kıbrıs Türk ekonomisi, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın faiz indirim politikaları nedeniyle Türk lirasının değer kaybetmesiyle son aylarda serbest düşüş yaşıyor. TL sadece 2021'de değerinin yüzde 44'ünü kaybetti. Bu yıl yüzde 22 daha düştü.
Türk lirasının değerindeki düşüş, ekonominin ithalata bağlı olduğu adanın kuzey kesiminde fiyatların yükselmesine neden oldu. Yıllık enflasyon, özellikle akaryakıt ve elektrik fiyatlarındaki artışla birlikte Ağustos ayında yüzde 118'e ulaştı. Kuzeyde resmi para birimi Türk Lirası olmasına ve insanların maaşlarının da lira olarak ödenmesine rağmen, kira, okul ücretleri gibi birçok masrafın döviz cinsinden olması durumu daha da kötüleştiriyor.
Temmuz ayında, korkunç yaşam koşulları ve ekonomik sıkıntılar, binlerce Kıbrıslı Türk'ü sendikalar, siyasi partiler ve sivil toplum kuruluşlarının desteklediği ve kalabalığın “toplumsal yok oluşu” ve “yoksulluğu” protesto ettiği bir gösteride sokaklara çıkardı.
CMIRS anketinin bulgularına göre, ekonomik sorunları endişe kaynağı olarak Kıbrıs sorunu izliyor.
Yücel, "Kıbrıslı Türklerin ekonomiden sonraki büyük sorun olarak Kıbrıs sorununu görmeleri, Kıbrıs sorununun çözümünü bir çıkış yolu, işler kötüye giderken bir umut kaynağı olarak gördüklerini gösteriyor" dedi, "Müzakerelerde bir çıkmazın olması, insanları daha fazla umutsuzluğa ve umutsuzluğa sürüklüyor."
Artan suç oranları, kurumlara olan güven eksikliği ve büyük bir güçsüzlük duygusuyla birleşen bu sorunlar, Kıbrıslı Türkleri başka bir yerde bir gelecek aramaya itiyor.
İngiltere'deki Keele Üniversitesi'nden sosyal psikolog Hüseyin Çakal da aynı fikirde. Çakal, "İnsanlarda bir şey yapabilme gücünü kaybettiklerine dair artan bir his var" dedi. “Bu da kamuoyunda büyük bir infiale yol açıyor… Kıbrıs'ın kuzeyinde kötüleşen bir eğilim var. İnsanlar sürekli yokuş aşağı yuvarlanan bir taş gibi. Düşüş durmuyor… Bu da insanlar için ister sosyal hayatlarında, ister ekonomik hayatlarında, ister hayatın diğer alanlarında büyük bir belirsizlik yaratıyor… Bu belirsizlik insanı umutsuzluğa sevk ediyor. İnsanlar bir çıkış yolu görmüyor.”
Cyprus Mail'deki özgün metni okumak istiyorsanız tıklayınız!