UBP-DP-YDP Azınlık Hükümeti, Belediyeler Yasa Tasarısı’nda değişikliğe gitti, yapılan çalışma Resmi Gazete’de yayımlandı.
Yerel yönetimde “özerk ve denetlenebilir” bir yapı hedeflendiği ifade edilse de yasa tasarısının hayata geçmesi halinde, yargı kararı ile belediyelerin yönetiminin, geçici olarak bakanlığa ya da mahkemenin atayacağı bir kayyuma devredilebilmesinin önü açılıyor…
Söz konusu çalışma belediye başkanlarından onay görmedi. Belediye başkanları özellikle mahkeme kararı ile belediye yönetiminin bakanlık ya da kayyuma devredilmesini ‘anti demokratik’ bir adım olarak değerlendirdi, “Özerkliğe müdahale” olarak nitelendirdi
MADDE MADDE DEĞİŞİKLİK:
- Belediyelerin yönetimi yargı kararı olması halinde geçici olarak İçişleri Bakanlığı’na ya da mahkemenin atayacağı bir kayyuma devredilebilecek.
- Yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren personelinin en az 6 ay ve üzerinde olan maaşlarını ödemeyen belediyelere aynı prosedür uygulanacak.
- İçişleri Bakanlığı, yönetimi geçici olarak devraldığı belediyenin ekonomik ve mali sıkıntı içerisinde olduğunu, sürdürülebilir bir yapıya sahip olmadığını ya da iki veya daha fazla belediyenin birleştirilmesinin kaynakların daha etkin ve verimli kullanılması olanağı yaratacağı değerlendirmesi halinde ‘birleşme’ adımı atabilecek.
- Bakanlık, bu belediyenin en çok nüfusa sahip sınır belediyesi ile birleştirilmesi ile ilgili Bakanlar Kurulu’na öneri yapabilecek.
- Belediye başkanlarına verilen ödeneklere kısıtlama getirildi.
- Daha önce kent belediyelerinde belediye başkanına Barem 19 ve brüt maaşın yüzde 48’i olan ödenek, yüzde 12'ye çekildi.
- Nüfusu 5000'e kadar olan belediyelerde belediye başkanına Barem 18A ve brüt maaşın yüzde 40'ı oranındaki ödenek, yüzde 10’a geriledi.
- Eski yasada nüfusu 1501-2000, 1001-1500 ve 1000’in altında olan belediyelerde başkanlara yapılan ödenekler kaldırıldı.
- Yeni çalışmaya göre; belediye başkanı seçimden 6 ay sonra Stratejik Plan ve Programını kamuoyuna açıklamak ve bir suretini Bakanlığa sunmak zorunda olacak.
- Belediyeler her yıl, yıllık faaliyet raporunu, en geç Nisan ayı sonuna kadar Bakanlığın bilgisine sunacak.
- Asbaşkan yetkilerine sınırlama getirildi.
- Yeni düzenlemeye göre; belediyeler öngörülen personel giderlerine ilişkin oranları en geç 1 Ocak 2023 tarihine kadar uygun hale getirmekle yükümlü olacak.
Hangi koşullarda Bakanlığa veya kayyuma devredilecek?
- İstifa eden belediye başkanına vekalet eden birinin olmaması ya da Belediye Meclis üyeleri yerine atananların yetkilerini kullanmaması ve/veya kullanamaması nedeniyle yönetim boşluğunun oluşması halinde,
- Herhangi bir belediyenin borçlarını ödemede hacze düşmesi halinde,
- Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Yasası tahtındaki borç komitesi tarafından belediyenin borçlanamayacak duruma geldiğinin bildirilmiş olması halinde.
BELEDİYE BAŞKANLARI NE SÖYLEDİ?
- Belediyeler Birliği Başkanı, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar: “Anti demokratik adımlar var”
- Girne Belediye Nidai Güngördü: “Belediye ve belediye başkanlarının görev alanlarına giren müdahaleler kabul edilemez”
- Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya: “Her tarafta kısıtlama olursa, belediyeler verimli çalışamaz”
Ayşe GÜLER
UBP-DP-YDP Azınlık Hükümeti, Belediyeler Yasa Tasarısı’nda değişikliğe gitti, yapılan çalışma Resmi Gazete’de yayımlandı.
Yerel yönetimde “özerk ve denetlenebilir” bir yapı hedeflendiği ifade edilse de yasa tasarısının hayata geçmesi halinde, yargı kararı ile belediyelerin yönetiminin, geçici olarak bakanlığa ya da mahkemenin atayacağı bir kayyuma devredilebilmesinin önü açıldı.
Bununla birlikte; yönetimi bakanlığa geçen belediyenin, ekonomik ve mali sıkıntı içerisinde olması halinde Bakanlar Kurulu onayı ile en yakın belediye ile birleşebileceği noktasında da yasal çerçeve çizildi.
Yeni düzenlemeye göre; belediyeler Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Yasası’nda düzenlenen limitler, usul ve esaslara uyulması kaydıyla bankalardan borç alabilecek.
Belediye borçlarının tümü, bir yıl içerisinde devlet bütçesinden ilgili belediyeye ayrılan payı aşamayacak.
Belediyelerde; yönetimin görev süresinin tamamlanmasına bir yıl kalması halinde bu zaman aşan borçlanma yapılamayacak.
Yeni düzenlemede belediye başkanlarına verilen ödeneklere de kısıtlama getirildi.
Buna göre; daha önce kent belediyelerinde belediye başkanına Barem 19 ve brüt maaşın yüzde 48’i olan ödenek, yüzde 12'ye çekildi.
Nüfusu 5000'e kadar olan belediyelerde ise belediye başkanına Barem 18A ve brüt maaşın yüzde 40'ı oranındaki ödenek, yüzde 10’a geriledi.
Eski yasada nüfusu 1501-2000, 1001-1500 ve 1000’in altında olan belediyelerde başkanlara yapılan ödenekler ise kaldırıldı.
Yeni düzenleme, As Başkan veya As Başkan yerine vekalet eden Yedek As Başkan yetkilerine sınırlama getirdi.
Belediyelerin aldığı vergi, resim, harç ve ücretlerde yeniden düzenleme yapıldı, asgari ücrete endekslendi.
Öte yandan Çevre Koruma Dairesi'nin yetkisinde olan izin verme yetkisi belediyelere verildi.
Belediye başkanları tepkili…
Yasa tasarısı Resmi Gazete’de yayımlanarak, halkın bilgisine getirilirken, söz konusu çalışma belediye başkanlarından onay görmedi.
Belediye başkanları özellikle mahkeme kararı ile belediye yönetiminin İçişleri Bakanlığı ya da kayyuma devredilmesini ‘anti demokratik’ bir adım olarak değerlendirdi, “Özerkliğe müdahale” yorumunu yaptı.
Belediyeler Birliği Başkanı, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, yapılan çalışma içerisinde
anti demokratik adımlar olduğunu söyledi, idari özerklik noktasında sıkıntılar olduğunu kaydetti.
Özçınar, bu konuda siyasi partilerin tavırlarının önemli olduğunu dile getirerek, gerekli tartışmayı komitede yapacaklarını belirtti.
Girne Belediye Nidai Güngördü ise belediye ve belediye başkanlarının görev alanlarına giren müdahalelerin kabul edilemeyeceğini vurguladı, “51-91 sayılı Belediyeler Yasası’nda belediyelerin yetkileri belirlidir. Başka bir daireye veya bakanlığa verilmesi kabul edilemez” dedi.
Öte yandan Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya da belediye başkanlarının seçimle başa geldiğini hatırlattı, yasa tasarısı içerisinde yerel yönetimlerin özerkliğine müdahaleler olmasını eleştirdi, “Her tarafta kısıtlama olursa, belediyeler verimli çalışamaz” şeklinde konuştu.
YASA DEĞİŞİKLİĞİ NEYİ KAPSIYOR?
Belediyelerin yönetimi ‘bakanlığa’ ya da kayyuma devredilebilecek
Yapılan düzenlemede; en dikkat çekici noktalardan biri de “Belediye Yönetiminin Geçici Olarak Bakanlığa Devredilmesi” oldu.
Hangi koşullarda bu devrin yapılabileceği madde madde belirlendi.
Buna göre; istifa eden belediye başkanına vekalet eden birinin olmaması ya da Belediye Meclis üyeleri yerine Yüksek Seçim Kurulu tarafından atananların yetkilerini kullanmaması ve/veya kullanamaması nedeniyle yönetim boşluğunun oluşması halinde söz konusu devir yapılabilecek.
Herhangi bir belediyenin borçlarını ödemede hacze düşmesi halinde de yönetim devri gerçekleşecek.
Öte yandan Yasa’nın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren personelini en az 6 ay ve üzerinde olan maaşlarını ödemeyen belediyelere aynı prosedür uygulanacak.
Son olarak; Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Yasası tahtındaki borç komitesi tarafından borçlanamayacak duruma gelen belediyelerde ‘yönetim devri’ bakanlık ya da kayyuma geçecek.
Komite kurulacak, rapor sunacak
Yeni düzenlemeye göre; belediyelerin devrine ilişkin koşulların olup olmadığını tespit etmek maksadıyla bir komite kurulacak.
Söz konusu komite, ilgili belediye ile ilgili çalışmalar yürütebilecek, bilgi alma ihtiyacı doğması halinde gerekli bilgileri yetkili bakanlıklardan alabilecek.
Komite atanma tarihinden itibaren belediyenin durumu hakkında en geç bir ay içerisinde rapor hazırlayacak.
Çalışma Komitesi belediyenin ekonomik, mali ve hizmetleriyle ilgili mevcut durumu gösteren tespitlerini rapor olarak, başsavcılığa sunulmak üzere bakanlığa ilecek.
Bakanlığın talebi üzerine Hukuk Dairesi konuyu yargıya taşıyabilecek, mahkeme gerekli değerlendirmeyi yaptıktan sonra belediyenin yönetiminin geçici olarak bir sonraki seçime kadar Bakanlığa devredilmesi yönünde emir verebilecek.
Yönetimin geçici olarak bakanlığa devredilmesi halinde; personel maaşlarının ödenmesi ve asgari ve zaruri hizmetlerin yerine getirilmesi konusunda Bakanlık işlem yapma yetkisine sahip olacak.
Sınır belediye ile birleşme önerisi…
Yürürlüğe giren çalışmaya göre; ilgili bakanlık geçici olarak devraldığı belediyenin ekonomik ve mali sıkıntı içerisinde olduğunu, sürdürülebilir bir yapıya sahip olmadığını ya da iki veya daha fazla belediyenin birleştirilmesinin kaynakların daha etkin ve verimli kullanılması olanağı yaratacağı değerlendirmesi halinde ‘birleşme’ adımı atabilecek.
Bakanlık, söz konusu belediyenin, en çok nüfusa sahip sınır belediyesi ile birleştirilmesi ile ilgili Bakanlar Kurulu’na öneri yapabilecek.
Borçlanmaya sınırlama, ödeneklere kısıtlama!
Yeni düzenlemeye göre; belediyeler Kamu Finansmanı ve Borç Yönetimi Yasası’nda düzenlenen limitler, usul ve esaslara uyulması kaydıyla bankalardan borç alabilecek.
Borçlanılacak miktar da dahil belediyelerin borçlarının tümü, bir yıl içerisinde devlet bütçesinden ilgili belediyeye ayrılan payı aşamayacak.
Devlet bütçesinden ayrılan payı veya meclisin görev süresini aşan ödeme süresi olan miktarın borçlanılabilmesi için Bakanlar Kurulu onayı gerekecek.
Belediyelerde; yönetimin görev süresinin tamamlanmasına bir yıl kalması halinde bu zaman aşan borçlanma yapılamayacak.
Öte yandan yeni düzenlemeye göre; belediyeler öngörülen personel giderlerine ilişkin oranları en geç 1 Ocak 2023 tarihine kadar uygun hale getirmekle yükümlü olacak.
Belediye başkanlarına ödeneklere kısıtlama
Yeni düzenlemede belediye başkanlarına verilen ödeneklere kısıtlama getirildi.
Buna göre; daha önce kent belediyelerinde belediye başkanına Barem 19 ve brüt maaşın yüzde 48’i olan ödenek, yüzde 12'ye çekildi.
Nüfusu 5000'e kadar olan belediyelerde ise belediye başkanına Barem 18A ve brüt maaşın yüzde 40'ı oranındaki ödenek, yüzde 10’a geriledi.
Eski yasada nüfusu 1501-2000, 1001-1500 ve 1000’in altında olan belediyelerde başkanlara yapılan ödenekler ise kaldırıldı.
Asbaşkan yetkilerine sınırlama…
Yeni düzenleme, As Başkan veya As Başkan yerine vekalet eden Yedek As Başkan yetkilerine sınırlama getirdi.
Buna göre; asbaşkan sözleşmeli personel atanması yapamayacak, geçici işçi alamayacak, sözleşmeli danışman atayamayacak. Bununla birlikte belediye adına sözleşme imzalayarak, taahhütte bulunamayacak, ihale çıkma kararı veremeyecek.
6 ayda stratejik plan açıklama zorunluluğu
Yeni çalışmaya göre; belediye başkanı seçimden 6 ay sonra Stratejik Plan ve Programını kamuoyuna açıklamak ve bir suretini Bakanlığa sunmak zorunda olacak.
Bakanlık ayrıca, her yıl, yıllık faaliyet raporunu, izleyen yılın en geç Nisan ayı sonuna kadar Bakanlığın bilgisine sunacak.
Stratejik Plan; Üniversiteler, Meslek Odaları ile konuyla ilgili Sivil Toplum Örgütlerinin görüşleri alınarak hazırlanacak, Belediye Meclisi tarafından kabul edildikten sonra yürürlüğe girecek.
Nüfusu beş binin altında olan Belediyelerde Stratejik Plan yapılması zorunlu olmayacak.
5 kişilik Belediyeler Danışma ve Estetik Kurulu kurulacak
Tasarı yasallaşırsa, ‘imar’ ile ilgili 5 kişilik Belediyeler Danışma ve Estetik Kurulu da hayata geçecek.
Bu kurul, belediyenin imarla ilgili görüşlerini aktarabilmesi ve ülke imar vizyonuna ilişkin görevlerinin daha iyi uygulanmasını sağlamayı hedefliyor.
Kurulun Başkanı ilgili bakan olacak, Belediyeler Birliği Yürütme Kurulu, konu ile ilgili Belediye Başkanı Şehir Planlama Dairesi ile Çevre Koruma Dairesi Temsilcisi de kurulda yer alacak.
Belediyelere ‘müzik izni’ yetkisi…
Belediyeler kamuya açık alanlar için geçerlilik süresi 1 yıl olmak kaydıyla ‘müzik izni’ verebilecek.
Bu konudaki denetimler, ilgili belediye tarafından yapılabilecek.
BELEDİYE BAŞKANLARI NE DEDİ?
Belediyeler Birliği Başkanı, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar:
“Anti demokratik adımlar var”
Belediyeler Birliği Başkanı, Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar, yapılan çalışma içerisinde
anti demokratik adımlar olduğunu söyledi, idari özerklik noktasında sıkıntılar olduğunu kaydetti.
Özçınar, bu konuda siyasi partilerin tavırlarının önemli olduğunu dile getirerek, gerekli tartışmayı komitede yapacaklarını belirtti.
Çalışmayla ilgili sürecin çok uzun olduğuna da değinen Özçınar, çalışmanın belediyeler açısından bir an önce ivedilikle hayata geçmesi gerektiğini dile getirdi.
Özçınar, yasa tasarısı içerisinde imara yönelik eksik noktalar olduğuna değinerek, bu konuda belediyelere gerekli yetkilerin verilmesinin önemini vurguladı.
Bununla birlikte belediye zabıtalarının yetki ve sorumluluklarının artırıldığını, bu adımı olumlu karşıladıklarını söyleyen Özçınar, harçların tek bir isim altında, ‘hizmet vergisi’ olarak düzenleneceğini ifade etti.
Özçınar, harç oranlarının 10-50 ile arasında değişmesinin gündemde olduğunu söyleyerek, “Buna olumlu bakıyorum, karmaşıklık ortadan kaldırılacak” dedi.
Girne Belediye Nidai Güngördü:
“Belediye ve belediye başkanlarının görev alanlarına giren müdahaleler kabul edilemez”
Girne Belediye Nidai Güngördü, belediye ve belediye başkanlarının görev alanlarına giren müdahalelerin kabul edilemeyeceğini vurguladı.
Güngördü, “51-91 sayılı Belediyeler Yasası’nda belediyelerin yetkileri belirlidir. Başka bir daireye veya bakanlığa verilmesi kabul edilemez” dedi.
Hiçbir belediye başkanının denetimden kaçmadığını, yetkili makam kim ise belediyeleri denetleyebileceğine değinen Güngördü, “Denetleme boyutu ile belediye işlerine müdahale karıştırmamalı” şeklinde konuştu.
Güngördü, geçtiğimiz yıl Mart ayından beridir yerel yönetimlerin COVID-19 ile mücadele verdiğini, bu sürece önemli katkı sağladığından bahsetti.
Belediyelerin aldığı harç ve vergilerin asgari ücrete endekslendiğini, bunu olumlu bulduğunu da kaydeden Güngördü, tek çatı altında toplanmasına da sıcak baktığını kaydetti.
Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya:
“Her tarafta kısıtlama olursa, belediyeler verimli çalışamaz”
Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya, belediye başkanlarının seçimle başa geldiğini hatırlattı, yasa tasarısı içerisinde yerel yönetimlerin özerkliğine müdahaleler olmasını eleştirdi.
Kaya, “Her tarafta kısıtlama olursa, belediyeler verimli çalışamaz” dedi.
Yerel yönetimde düzenlemeye ihtiyaç olduğunu ancak bunun özerkliğe müdahale anlamı taşımadığını ifade eden Kaya, çalışmada tartışmaya açık noktalar olduğunu ifade etti.