Kayıplar Komitesi’nin yürüttüğü kazılar, Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum arkeologlar ve şirocular ile diğer çalışanlar tarafından kesintisiz biçimde sürdürülüyor.
Adamızın kuzeyinde Sinde’de (İnönü) bir kuyu kazısına devam edilirken, Galatya-Eftagomi (Mehmetçik-Yedikonuk) yolu üzerinde bir okurumuzun göstermiş olduğu ve bazı Eftagomili “kayıp” Kıbrıslırumlar’ın gömülü olduğu söylenen olası gömü yerinde kazı ekibi çalışmalarını sürdürüyor. Bir “borica”nın civarında sürdürülen kazı, genişletilerek devam ediyor.
Geçtiğimiz günlerde yurtdışında yaşayan bir okurumuz da bize bu bölgeyle ilgili olarak bir mesaj göndererek şunları belirtmişti:
“1975 yılında Eftagomili bir Kıbrıslıtürk bana bir yer göstermişti. Burası Eftagomi ile Galatya yolunun ortalarında sağda, yoldan 5-10 metre kadar içerideydi. Öldürülerek buraya gömülmüş olan şahıslardan biri de Eftagomi’nin (Yedikonuk) Kıbrıslırum muhtarı idi. Bugüne kadar sessiz kadım ancak artık bu kalıntıların düzgün bir cenaze töreni yapılmak üzere ailelerine geri verilmesi gerektiğine inanmaktayım. Bu yeri bilenlerin çoğu artık hayatta değildir, tek hatırladığım Eftagomi-Galatya yolunda sağda, yoldan 5-10 metre kadar içeride bir noktaya gömülmüş olduklarıdır. Bildiğim kadarıyla bu noktaya Eftagomili üç Kıbrıslırum gömüldüydü... Kazılan yerde bir şey bulunamazsa, ben Kıbrıs’a geldiğim zaman gelecek yıl, size bu yeri gösterebilirim, aklımda kaldığı kadarıyla... Kazılan yer benim bildiğim yer midir emin olmadığım için, uzakta olduğum için böyle diyorum.”
Kayıplar Komitesi’nin bir diğer kazı ekibi Meriç’te (Mora) bir tarlada bir süre önce aramakta oldukları dolap kuyusunu buldular ve kuyu kazısına geçtiler. Hamitköy’de (Hamit Mandrez) 16 “kayıp” şahıstan geride kalanların bulunduğu alanda kazılar efgalipto ağaçlarının altında devam ederken, Muratağa’da (Maratha) bir “kayıp” şahıstan geride kalanlara ulaşıldı. Bu şahsın yaşlı bir “kayıp” Kıbrıslırum olduğu sanılıyor. Daha önce de Muratağa’da (Maratha) 2009 yılında yürütülen kazılarda ikisi bir yerde, ikisi de hemen yakınında bir başka noktada olmak üzere dört “kayıp” şahıstan geride kalanlar bulunmuştu. Bunların Piperisterona’dan (Alaniçi) alınarak Muratağa’da (Maratha) öldürülen yaşlı insanlar olduğu tahmin ediliyor ancak son sözü DNA testleri söyleyecek ve ancak o zaman kalıntıları bulunan insanların kimlikleri saptanabilecek.
Muratağa-Atlılar-Sandallar katliamı ardından, bazı Kıbrıslıtürkler komşu Piperisterona (Alaniçi) köyüne giderek bu köyde kısılmış yaşlı Kıbrıslırumlar’ı “intikam” gerekçesiyle alıp Muratağa’ya götürmüşler ve burada öldürerek naaşlarını “kayıp” etmişlerdi... Bu yaşlı insanlar olaylara karışmamış kişilerdi, Muratağa-Atlılar-Sandallar katliamını gerçekleştiren EOKA-B’ciler ise çoktan güneye geçmişler, savaştan burunları bile kanamadan çıkmışlardı.
Kermiya yöresinde bir okurumuzun göstermiş olduğu ve beş “kayıp” şahıstan geride kalanların bulunduğu kazı da devam ederken, Akçiçek’te (Siskilip) de yeni bir kazı başlatıldı. Siskilip’te bir evde tecavüzler ardından öldürülen bir grup kadınlı-erkekli “kayıp” Kıbrıslırum’dan geride kalanlar aranıyor.
Kıbrıs’ın güneyinde ise 1963-64 yıllarında öldürülerek naaşları “kayıp” edilmiş olan Kıbrıslıtürkler için arayış devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde Strovulos’taki kuyu kazısı tamamlandı. Strovulos’ta, Parisinos bölgesinde iki kuyuda yürütülen kazılarda herhangi bir kalıntıya rastlanmadı ancak kuyuların birinden patlamamış birkaç bomba ile patlamamış mermiler bulundu.
Kıbrıs’ın güneyinde bir diğer kazı ekibi ise Palyomedoho köyünün dışında “kayıp” Kıbrıslıtürkler’den geride kalanların aranmakta olduğu kazıya devam ediyor.
Kazı ekiplerindeki tüm arkeologlarımıza, şirocularımıza ve diğer çalışanlara “kolay gelsin, kazasız belasız kazılar diliyoruz” diyoruz...