Strazburg- Çevre politikalarında son derece katı bir tutum takınan ve ‘yenilenebilir enerji’ye yoğunlaşan Avrupa Birliği’nde Polonya’nın başını çektiği bir tartışma giderek derinleşiyor.
Konu gaz…
Ama bildiğimiz, geleneksel ‘doğal gaz’ değil…
‘Kaya gazı’ ya da ‘petrollü şeyl’ (Shale gas)olarak bilinen, derin kayalıklardan çıkarılan bir tür yakıt…
ABD, Kanada gibi ülkelerde giderek artan miktarda kaya gazı üretimi ve kullanımı var.
Avrupa’da ise çevreye olası etkilerinden dolayı Avrupa Birliği’nin freni var kaya gazı konusunda…
Külliyetli miktarda kaya gazı rezervi bulan Polonya bu yüzden AB içinde ‘meram’ anlatmaya çalışıyor.
**
Kaya gazının çevreye ne tür sorunlar yaratacağı konusunda net bir bulgu yok. Gazın çıkarılma yöntemi diğer petrol ve doğal gaz çıkarma yöntemlerinden farklı... Şeyl gazı çıkarabilmek için yerin kilometrelerce altına basınçlı ve kimyasallarla beslenmiş milyonlarca meter küplük su pompalanması gerekiyor.
Uzmanların itirazı da burada başlıyor.
Pompalanacak yüksek basınçlı ve kimyasallı suyun, yeraltında ciddi bozulmalara yol açacağı, bunun da yerkürede onulmaz yaralar açacağı iddia ediliyor.
Yani sorun gazın kendisiyle değil, çıkarılma şekliyle ilgili…
**
Avrupa Parlamentosu’nun bu hafta Strazburg’da yapılan toplantılarında Polonya hükümeti ‘halkla ilişkiler çalışması’ yaparak ‘kaya gazı’nın faydalarını anlatmaya çalıştı.
Düzenlenen tanıtım kokteylinde konuşan Polonyalı yetkililer, ‘şeyh gazı’ sayesinde Avrupa’nın ciddi bir dönüşüm yaşayacağına inanıyor.
Polonyalıların güçlü argümanları var. Bunlardan biri, Avrupa’da kullanılan enerji, petrol ve doğal gazın diğer kıtalara oranla çok yüksek olduğu gerçeği…
Verilere göre Avrupa’nın tükettiği gaz ABD’den 5 kat, Asya’dan ise 8 kat daha pahalı… Elektrikte de durum Avrupalıların lehine değil. Avrupa’daki elektrik fiyatları ABD’dekinin iki, Çin’dekinin ise üç katı!..
Polonyalılar ‘kaya gazı’na destek ararken, Avrupa yurttaşlarına bu rakamları hatırlatıp “Dünyanın en pahalı elektrik ve gazını tüketen sizsiniz” mesajı veriyor.
Bir diğer önemli argüman ise yurttaşın cebinden çok dünya siyasetine yön veren merkezleri ilgilendiriyor. O da ‘enerjide Rusya’ya bağımlılık’ gerçeği…
**
Enerji dünyanın en önemli ‘kavga’ konularından biri… Savaşların birçoğu bu yüzden çıkıyor.
Dolayısıyla ‘kaya gazı’ konusu AB Parlamentosu ve Komisyonu’nun önümüzdeki dönemle ilgili en önemli gündem maddelerinden biri olmaya aday…
AB üyesi ülkelerde kaya gazı kullanımı serbest bırakılırsa, birçok dengenin değişeceği söyleniyor.
Sadece Polonya değil, mesela Diyarbakır’da birkaç yıldır ‘kaya gazı’ aranan Türkiye dahil başka bazı ülkeler de ‘gaz satıcıları’ arasına girebilir.
Gerek enerji fiyatları ve gerekse enerjide bağımlılık konularında yeni denizlere yelken açmak mümkün olabilir.
Ya da tersi, ‘kaş yapayım’ derken insanoğlu ‘kaya gazı’ yerine dünyanın gözünü çıkarıp, doğal yaşamı daha da kötü bir noktaya sürükleyebilir.
Biz çok uzağında olsak da, konu son derece önemli…