Yıldızları sayarken… / Μετρώντας τα αστέρια…

Marilena Evangelou

Yıldızları sayarken…

Parlaklık, gökyüzünün karanlığı üzerinden kayıyor ve aydınlık saçan bir eğimle dünyaya doğru akıp geliyor. Henüz bize ulaşmadan, akıp geldiği yolda bir yerlerde kaybolup gidiyor. Gök simetrisi yine, yine ve yeniden bozulup duruyor…

Ağustos ayı. Otuz yıl önce. Trodos’un hemen altındaki bir köyde, bir dağ yamacının doruğunda, on çocuk bakışlarını gökyüzüne çivilemiş bir şekilde duruyor. On çocuk, on kafa, on bakış…

Yıldızları sayıyorlar. Her yıl bu dönemde yağmur gibi kayan yıldızları…

Bu on kafanın biri de benimki…


***

Gün içerisinde oynanan oyunlardan ve yapılan eşek şakalarından çıkan seslerin yerini, gece karanlığında alışılmadık bir sessizlik alırdı.
Köylüyü çılgına çeviren bağırış çağırış ve gülme sesleri, sessizliğe dönüşürdü.
Çıt çıkmazdı.

Bu mutlak sessizlik, heyecanlı bir sesin “aha bir tane daha” demesiyle bozulurdu. Adeta otomatik bir şekilde ve aynı anda tüm kafalar işaret eden parmağa dönerdi. “Aaaa, oooo, uuuu” gibi coşku belirten sesler yükselir ve sonra yeniden tam bir sessizlik çökerdi.

Sonraki sessizlikte kafanın içerisindeki muhakeme başlardı.

Çok değerli, paha biçilmez bir andır bu.

Dileyeceğimiz şeyi düşünme zamanıdır.

Her kayan yıldız için bir dilek tutulur.

Bu dilek gizli olmalıdır...
Dileğini söylersen, asla gerçekleşemez.
Arkadaş grubunun kuralları bu şekildeydi.   


***

Ailelerimiz bizi bulmasınlar diye dağ yamacına saklanırdık. Vakit gün doğumuna yaklaştıkça kayan yıldızların sayısı artardı. Bizlerse tüm kayan yıldızları yakalamak isterdik. Ailelerimiz her yıl yıldız toplayıcılığına çıkacağımızı unuturlardı. Endişeli bir şekilde sabah saatlerinde bizi bulurlar ve kelimenin tam anlamıyla ite kaka, zorla, kavga dövüş bizi dağ yamacından koparmaya çalışırlardı.


***

Her Ağustos’ta bu anı aklıma gelir. Aynı çocuk grubu ile yıldızları sayardık. Her yıl, her yıl, her yıl… Büyüyene kadar… Bu mucizenin mantıklı bir şekilde kanıtlanmış bir astrolojik olgu olduğunun farkına varana kadar… Her yıldız kayışında dilenen dileklerin gerçekleşeceğine inanmanın çocuk saflığından ibaret olduğunu anlayana kadar…

Çocukluk yerini ergenliğe bıraktıkça yıldız grubu üyelerinin sayısı azalıyordu. Sonra teleskoplar keşfedildi. Yıldız gözlemcileri ve astronotlar aniden atılarak bu olayın ayrıntılı bir açıklamasını yaptılar. Hatta artık bu olayın adı bile vardı: “Perseids veya Perseid meteor yağmuru.”
Bu şekilde isimlendirilmesinin sebebi ise,  Perseus Takımyıldızı bölgesindeki meteorların bu ışıkları saçması, yani o doğrultudan geliyor gibi gözükmeleridir.   


***

Bugün, onların günüdür. Bugün ben Trodos’un eteklerindeki gözden uzak köyün karanlığında olmayacağım. Ortaya çıktığı zamandan beridir bu olayın tadını almıyorum. Son yıllarda başımı gökyüzüne bile çevirmiyorum.
Büyü kayboldu.
Teleskop, aldı götürdü. 

--------------------
YENİDÜZEN için yazılmış Yunanca özgün metinden çeviri: Çağdaş Polili
--------------------

Μετρώντας τα αστέρια…

Η ασημόσκονη χαράζει το μαύρο του ουρανού καθώς σχηματίζει μια φωτεινή καμπύλη που οδηγεί προς τη Γη. Και πριν προλάβουμε να την αρπάξουμε χάνεται κάπου στα μέσα της διαδρομής. Η ουράνια συμμετρία διαταράσσεται ξανά και ξανά και ξανά…

Είναι Αύγουστος. Καμιά τριανταριά χρόνια πριν. Στην κορυφή μιας βουνοπλαγιάς, σε ένα χωριό λίγο πιο κάτω από το Τρόοδος,  μακριά από τα φώτα της πόλης, δέκα παιδικά κεφαλάκια έχουν καρφωμένο το βλέμμα προς τον ουρανό. Μετράνε τα άστρα. Αυτά που πέφτουν σωρηδόν κάθε χρόνο τέτοια εποχή. Ανάμεσά τους κι εγώ.  Μια ασυνήθιστη ησυχία διαδέχεται τις κραυγές χαράς και γέλιου της μέρας από τα παιχνίδια και τις ζαβολιές που τρελαίνουν με θυμό τους ντόπιους κατοίκους του χωριού. Απόλυτη σιωπή. Η οποία παραβιάζεται μόνο στην αναφώνηση του πρώτου που θα πει «να κι άλλο». Σχεδόν αυτόματα και ταυτόχρονα όλα τα κεφάλια στρέφονται προς την κατεύθυνση που δείχνει ο δείκτης του δακτύλου. Φωνήεντα θαυμασμού ακολουθούν και μετά πάλι σιωπή.

Μια εσωτερική διαδικασία. Πολύτιμη, ανεκτίμητη. Να σκεφτούμε την επόμενη ευχή. Μια ευχή για κάθε πεφταστέρι. Και αυτή η ευχή πρέπει να είναι μυστική. Αν την πεις, δεν θα μπορέσει ποτέ να πραγματοποιηθεί. Αυτοί ήταν οι κανόνες της παρέας.

Κρυβόμασταν στη βουνοπλαγιά να μην μας βρουν οι γονείς μας. Όσο προχωρούσε η ώρα προς το ξημέρωμα, τόσα περισσότερα ήταν τα πεφταστέρια. Κι εμείς θέλαμε να τα αρπάξουμε όλα. Κι αυτοί, κάθε χρόνο ξεχνούσαν ότι θα βγαίναμε για αστρομάζεμα. Ανήσυχοι μας ανακάλυπταν πρωινές ώρες και μας τραβολογούσαν κυριολεκτικά με το ζόρι και με καβγάδες να ξεκολλήσουμε από τη βουνοπλαγιά. 

Αυτή η ανάμνηση έρχεται στο μυαλό μου κάθε Αύγουστο. Με την ίδια παιδική παρέα να μετράμε τα άστρα.  Κάθε χρόνο, κάθε χρόνο, κάθε χρόνο… μέχρι που μεγαλώσαμε. Και συνειδητοποιήσαμε πως το θαύμα δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένα καλά τεκμηριωμένο αστρολογικό φαινόμενο. Και η πεποίθηση ότι οι ευχές για κάθε αστέρι που έπεφτε θα πραγματοποιούνταν, παιδική αφέλεια…

Η παρέα των αστεριών μετρούσε όλο και λιγότερα μέλη καθώς η παιδικότητα έδινε τη θέση στην εφηβεία. Μετά ανακαλύφθηκαν τα τηλεσκόπια. Ξεπετάχθηκαν αστρονόμοι και αστροπαρατηρητές, οι οποίοι έδιναν λεπτομερέστατη εξήγηση του φαινομένου, το οποίο πήρε πλέον και όνομα: «Περσείδες» επειδή το ακτινοβόλο σημείο των μετέωρων προβάλλεται στον αστερισμό του Περσέα, φαίνεται δηλαδή σαν να έρχονται από την κατεύθυνση αυτή.

Σήμερα είναι η μέρα τους. Και δεν θα βρίσκομαι στη σκοτεινή βουνοκορφή του απόμερου χωριού στους πρόποδες του Τροόδους. Από τότε έχω να απολαύσω το φαινόμενο. Τα τελευταία χρόνια, δεν γυρίζω καν το κεφάλι προς τον ουρανό. Η μαγεία έχει χαθεί. Την πήρε το τηλεσκόπιο.