Türkiye Magazini’nde “Kıbrıs Çıkarması”(2)

Eralp Adanır

 

20 Temmuz 1974’de Türkiye’nin Kıbrıs’a gerçekleştirdiği müdahalenin ardından Türkiye’deki müzik ve magazin sektörünün söz konusu müdahaleyi o günlerde “malzeme” olarak kullanıp sektörel hareketlliik kazandırıldığını bilmekteyiz. Geçtiğimiz hafta Türkiye’nin o dönemlerde magazin dünyasının nabzını tutan SES dergisinden konuyla ilgili bir alıntı yapmıştık. Benim de hatırladığım magazin dergilerinden; SES, HAYAT ve SAKLANBAÇ vardı o dönemlerde. Ses dergisinin 1974 nüshaları, HAYAT dergisinin ise özellikle Kıbrıs’taki siyasi durumu konu ettiği nüshaları elimde mevcut olduğundan, o dönemdeki magazin dergilerinin seyrini de bugün izleyebilme olanağına sahip olabilmekteyiz.
Geçtiğimiz hafta Ses dergisini ele alıp bu konudaki ilk yayınımızı yapmıştık. Bugün yine aynı derginin 23 Kasım 1974, sayı:48’de yer alan Kıbrıs harekâtıyla ilgili bir yazıyı aktaracağız.
Söz konusu sayfanın üst başlığı, Yeşilçam’daki Kıbrıs Harekâtı anafikirli sektörel hareketliliği konusunda önemli bir bilgi vermekteydi:
     “Kıbrıs filmleri bir furya halinde devam ediyor. Bütün yapımcılar arı misali, bu hayli tatllı çiçeğin etrafında dönüp duruyor. Sezer İnanoğlu, Serdar Gökhan ve Perihan Savaş’ın paylaştığı “Küçük Mücahit” Kıbrıs filmlerinden biri. Hem de 12.si... ama ilginç yanı Barış Harekâtı’ndan sonra ilk kez Kıbrıs’ta çekilen konulu bir film olması...”
     Evet sizlerin de farkedebileceği gibi, Kıbrıs Harekâtı; “tatlı bir çiçek” gibi algılanabilmekte, hani deyimi yerindeyse, bu çiçekten bal almaya çalışan arıları da, sektörün çarklarına benzetebiliriz. Düşünün ki, 20 Temmuz’dan, derginin Kasım ayı sayısına kadar- ki yaklaşık 3-4 aylık bir zaman diliminden bahsediyoruz- 12 filme imza atılmış. Ama 12. Yeşilçam filmini diğerlerinden ayıran özellik; çekimlerinin Ekim ayında Kıbrıs’ta yapılmış olması.
Bu arada harekât başlamadan önce başka konular üzerine filmler çevrilmeye devam ederken, 20 Temmuz’dan sonra çekimleri yapılan filmlerin konularına her filmci Kıbrıs konusunu da yerleştirmeye başlamış. Şimdi sizlerle yazının geriye kalanından bazı alıntılar yapalım:
     “O anda çevrilmekte olan filmlerden bazıları hemen ufak bir konu değişikliğine uğradılar. Kıbrıs harekâtındaki başarımızı konu alan filmler haline geldiler. O günlerde Kıbrıs’ta film çekimine izin verilmediği için kimse Kıbrıs’a gidip de filmini yerinde çekmeyi düşünmedi.
‘Küçk Mücahit’ çıkartmanın üçüncü ayında Türk Kıbrıs’ta çekilen ilk Türk filmi oldu. Başrollerini Perihan Savaş, Serdar Gökhan, Sezer İnanoğlu, Şükriye Atay, Hulusi Kentmen, Nedret Selçuker ve Turgut Özatay’ın oynadığı filmin Kıbrıs’taki çekimi için 12 günlüğüne Yeşilada’ya gidildi. Tarih; 29 Ekim’e rast gelmişti. Belki de en güzel sürpriz bu oldu filmciler için. Cumhuriyet Bayramı Kıbrıs’ta bambaşka bir heycanla kutlanıyordu. Pek tabii yönetmen Erten Göreç de bundan bundan faydalanıp kamerayı merasim süresince halkın arasında uzun uzun gezdirdi. Er Film’in çektiği ‘Sezercik Küçük Mücahit’’in konusu şöyle: Perihan Savaş genç bir ilkokul öğretmeni. Serdar Gökhan ise hava binbaşısı. Mutlu bir evlilik yapıyorlar. Genç kadın hamile olduğunu müjdeleyeceği gün kocasının şehit olduğunu öğreniyor. Babasız doğan oğluyla birlikte hava değişikliği için Kıbrıs’a gidiyor. Oğlunu Kıbrıs’ta kız kardeşinin evinde bırakıp bir süre için Türkiye’ye geldiği günlerde adada Rum-Türk çatışmaları başlıyor ve kız kardeşinin evi Rumlar tarafından imha edilip herkes öldürülüyor... ancak çocuğu Türk köylüleri kaçırıyorlar. Çocuk biraz büyüyünce mücahit olarak boyundan büyük kahramanlıklar yapıyor. Filmin sonunda öğrencileriyle birlikte Cumhuriyet Bayramını kutlamak için Kıbrıs’a gelen annesine kavuşuyor...‘konuyu istismara kaçmadan işlemeye çalıştık’ diyor Berker İnanoğlu. ‘Aralara basın yayından aldığımız Kıbrıs harekâtıyla ilgili siyah-beyaz fotoğrafları ve filmleri monte ettik. Sahtelik olmaması için elimizden geldiğince çalıştık...”