Tümü de yaşlı insanlardı…

Sevgül Uludağ

 

1974 yılında Petrofan (Esendağ) köyünde öldürülerek “kayıp” edilen ve uzun süre gömü yerlerinin arandığı kazılar yürütülen beş “kayıp” Kıbrıslıtürk, Petrofan’da bir kuyuda gömülü bulunup DNA testleriyle kimliklendirildikten sonra bugün Lefkoşa mezarlığında düzenlenecek cenaze töreni ardından Lefkoşa Şehitliği’ne defnedilecek. Kadir Mehmet, Hasan Kerem Mehmet, Hasan Veli, Şerife Hasan Veli ve Pembe Halil Veli için bu sabah saat 10.00’da Lefkoşa mezarlığındaki İsmail Safa Camisi’nde cenaze namazı kılınacak, daha sonra da askeri törenle Lefkoşa mezarlığındaki şehitliğe defnedilecekler.

2007 yılında bu sayfalarda Petrofan’ın “kayıpları”yla ilgili geniş yayın yapmış ve yıllarca Petrofan’daki kazıları takip ederek elde ettiğimiz bilgileri bu sayfalarda yayımlamıştık.

Petrofanlı Ali Esendağlı, 2007’de bu sayfalarda yayımlanan röportajında, “kayıp” babası İsmail Ali ve Petrofan’ın diğer “kayıp” Kıbrıslıtürkleri’nin öykülerini ayrıntılı biçimde anlatmıştı.

Ali Esendağlı’yla birlikte Kayıplar Komitesi yetkililerine bu “kayıplar”ın bulunabileceği olası gömü yeri iki kuyuyu göstermiştik.

İlk kuyudan Ali Esendağlı’nın babası İsmail Ali’den geride kalanlara ulaşılmış, ikinci kuyuda da diğer beş “kayıp”tan geride kalanlara ulaşılmıştı…

Ali Esendağlı, babasından geride kalanlar bulunduktan sonra da bu konuda çalışmalarına son vermemişti. Bu süreçte onunla birlikte pek çok kez Petrofan’a gitmiş, olayları birlikte takip etmiştik. Tüm bu süreçte Petrofanlı “kayıplar”ın bulunması için Kayıplar Komitesi Kıbrıslırum Üye Yardımcısı Ksenofon Kallis de, Ali Esendağlı’ya çok yardım etmişti.

Ali Esendağlı’nın ısrarlı çabaları ve Kayıplar Komitesi’nin ısrarlı kazıları sonucunda Petrofan’da “kayıp” edilen tüm Kıbrıslıtürkler’den geride kalanlara ulaşılmıştı.

Ali Esendağlı bu noktadan sonra da durmamış ve “şehitler listesi”nde bulunmayan bu “kayıplar”dan bir kısmının “şehitler listesi”ne alınabilmesi için yasal değişiklik yapılması yönünde çetin bir mücadeleye girişmiş ve sonuçta onun ısrarlı çabaları sonucu “şehitler”le ilgili yasal değişikliğe gidilmişti. Ali Esendağlı bu süreçte babasının defin işlemini de ertelemiş ve bu yasal değişikliği beklemişti, kendi babası “şehitler listesi”nde olduğu halde, Petrofan’ın diğer “kayıpları”nın da askeri törenle gömülebilmesi için böyle yapmıştı. Daha sonra süreç ilerleyince, Ali Esendağlı babasından geride kalanları 19 Ekim 2013’te askeri törenle toprağa vermişti…

Ali Esendağlı’nın 107 yaşındaki ninesi Şerif Ali de, 1974’te Petrofan’da öldürülmüş ancak naaşı sokak ortasında bırakılmış ve Birleşmiş Milletler tarafından Ali Bey’in ailesine teslim edilmiş, Lurucina’ya gömülmüştü o günlerde…

Petrofan’da 1974’te köyde kalan İsmail Ali, iki tane birinci yeğenleri – amca oğulları – Kadir Mehmet Kerem ve Hasan Mehmet Kerem, karı-koca olan Hasan Veli ve Şerif Veli ve eşi yıllar önce öldürülmüş olan Pembe Veli ile İsmail Ali’nin annesi Şerif Hanım öldürülmüştü.

Ali Esendağlı, sayısız kez Petrofan’a komşu Kiracıköy’e (Athienu) giderek burada ısrarla bu “kayıplar”ın gömü yerini öğrenmeye çalışmış ve topladığı bilgileri bizlerle ve Kayıplar Komitesi’yle paylaşmıştı.

Anlatılanlara göre Athienu’dan (Kiracıköy) bazı EOKA-B’cilerle birlikte Aşşa’dan (Paşaköy) kaçarak Kiracıköy’e gelen bazı Kıbrıslırumlar bir olarak komşu köydeki bu yaşlı insanları katletmişlerdi…

Petrofanlı “kayıp” yakınlarının acılarını paylaşıyoruz… Ve umuyoruz ki bu topraklarda bir daha böylesi korkunç trajik olaylar yaşanmasın…

------------------------------------------


Sevgül Uludağ Tel: 00 90 542 853 8436 ve 00 357 99 966518