Dünyaya açılamadığımız, gerçekçi ve ulaşılabilir bir çözümle uluslararası toplumla katılmadığımız sürece ekonomiyi ayağa kaldırmak hayal...
O zaman geriye kara para, kayıt dışılık, haraç peşinde koşturan tetikçiler, yandaş kayırmacılığı odaklı kamu istihdamları, yoksulun sırtına yüklenmiş vergiler ve altyapı yoksunu kalitesisiz bir hayat kalitesi kalıyor.
"Kıbrıslı Türk lider" Ersin Tatar, yakın geçmişte “KKTC’nin 100’den fazla ülkeyle ticaret yaptığını” iddia etti.
Kıbrıs Araştırmacı Habercilik Ağı (CIReN), Tatar’ın iddiası ile ilgili bir doğruluk kontrolü gerçekleştirdi ve önceki gün sonucu açıkladı.
Ciren’in raporu bu iddianın “yanıltıcı” olduğunu yazdı. Resmi ticaret verileri bambaşka bir tablo çiziyor.
***
En son resmi ticaret verilerine göre, kuzey Kıbrıs 2023 yılında yaklaşık 2,8 milyar dolar ithalat yaptı.
İhracatı sadece 176 milyon dolar kaldı.
Aradaki fark devasa.
Evet, toplamda 114 ülkeden ithalat gerçekleşti.
Ama Türkiye’nin payı % 70.
Başka ülkelerden alınan miktar küçük kırıntılar.
İhracat deseniz, daha da zayıf.
Kıbrıs’ın kuzeyinde üretim ve dış satım neredeyse bitkisel hayatta yaşıyor.
***
Üretim adeta yok.
Tarım sınırlı. Sanayi güçsüz.
Kendi ayakları üzerinde duran bir ekonomiden söz edemiyoruz.
Üstelik son dönemde ekonomi giderek güneye kayıyor.
Ciren’in raporu, Avrupa Birliği ile Yeşil Hat Tüzüğü üzerinden yapılan ticaretin sadece 16 milyon euro olduğunu vurguluyor.
İslam ülkelerine açılım son derece sınırlı.
Kapılar kapalı, pazarlar uzak.
***
Türkiye’ye bağımlılık artıyor.
İthalat büyüyor.
İhracat küçülüyor.
Ticaret dengesi sürekli negatif.
Tatar’ın iddiası kulağa hoş geliyor.
Ama gerçeği gizliyor.
100 ülke söylemi aldatıcı.
Çünkü dış ticaret tek merkezli, tek yönlü.
***
Kıbrıs’ın kuzeyi kendi geleceğini üretemiyor.
Sadece tüketiyor.
Sadece ithal ediyor.
Bu düzen sürdürülebilir değil...
Üstelik, mevcut üretim ya da sanayi tesislerinde, yerli istihdam son derece sınırlı...
Giderek genişliyor makas, zenginle yoksul arasında...
Gelecek kaygısı her gün, biraz daha fazla...
O nedenle değişim şart...
Hem liderde, hem zihniyette...