Sigara...

Erdinç Gündüz


WHO raporlarına göre, dünyada, en çok sigara tüketilen ülkeler sıralamasında ilk beş sırayı, Yunanistan, Slovenya, Ukrayna, Bulgaristan ve Çek Cumhuriyeti tutuyor. Kıbrısımız listede 17, Türkiye ise 30’uncu sırada...
En az sigara tüketimi olan ülkeler ise, Etiopya, Zambiya, Zimbabve, Gana gibi Afrika ülkeleriymiş.
Dünyada her gün 8 milyar adet kadar sigara tüketiliyormuş.
Her yıl 4 milyon kişi, sigaraya dayandırılan nedenlerle hayatını kaybediyormuş. Bu rakamın önümüzdeki 10 yıl içinde 10 milyona çıkması bekleniyormuş.
Ve en can alıcı nokta.... Dünyanın en büyük sigara üreticileri listesine dikkat....
1’inci sırada % 31’lik payla Çin...  2’nci sırada, % 17’lik payla  Philip Morris Şirketi (ABD)... 3’üncü, %6’lık payla RJR (ABD)... 4’ncü % 4’lük payla Rothmans (ABD)... 5’nci % 13’lük payla British-American Tobacco (İNG + ABD)... Ve ufak diğerleri....
Yani, Çin dışında en büyük pay % 40’la ABD orijinli şirketlerin elinde... Ortada dönen para ise 200 milyar dolar civarında. Bu para, her yıl da, büyük bir hızla büyümekte. Anlayacağanız, dünyada bugün, bu büyük paranın kapitalistlerin cebine akmasını engelleyecek bir güç yok.
Herkes ama herkes sigaranın zararlarından söz ediyor ama nedense (???) sorunu kökten halletmek için hiçbirşey de yapamıyor. Yapılan sadece, açık reklam yapılmasını yasaklamak, kapalı yerlerde içilmesini yasaklamak ve/veya  sigara paketleri üzerinde ‘uyarılar’ koymak vb. Yani mastürbasyon. Bir yandan üretimine ses çıkarmazken bir yandan da, reklamına yasak koymak başka nasıl isimlendirilebilir ki ?

***
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yazılı veya görsel medyada sigara reklamı yasak.  Bundan ayrı olarak ülke televizyonları, ister  kayıt isterse canlı yayın olsun, ekranlara sigara yasağı koymuş.
Yerli dizilerde de bu sorun halledilmiş. Ama sinema fimleri için bir kısıtlama veya yasak yok. Özellikle de dünya film piyasasının önemli bir bölümünü elinde tutan Amerikan sinema yapımcıları için.... Öte yandan, sinema filmleri de, TV’ler için çok önemli bir yayın materyali.
     ***
TV yayınlarında –özellikle sinema filmleri- ‘sigaralı’ sahnelerin kapatılması uygulaması çok az ülkede var.  Türkiye de bunlardan biri. Tütün ve tütünden imal edilen herşey, her kanalın gönlüne göre seçtiği bir şekilde kapatılıyor. ‘Maddenin’ (elde veya dudaklarda) görüntüsünün puslandırılması yöntemi en yaygın olanı.
Herhalde ‘yasakçılar’ böyle yapmakla sigara içilmesinin teşvik edilmesini önlediklerini sanıyorlar. Acaba, amaçlarının tam tersi bir etki yapıyor olabileceğini de düşündüler mi ? Merak ediyorum. Böyle yapmakla, bir filminin akışı içinde, -tertemiz görüntüyü berbat etmek bir yana- belki de hiç farkedilmeyecek birşeye özel dikkat çekilebileceğini de düşünseler ya.....
Yani, TV izleyicisi görüntü böyle kapatıldığında, orada başka birşeyler olduğunu mu düşünüyor (!)  dersiniz ?... Yoksa “Haaaa... Sigara görüntüsü kapatıldığına göre benim sigarayı kesmem gerekir” mi diyor acaba ? (!!!)
Uygulama ‘Eşeğini dövemeyen semerini dövüyor’ atasözünü hatırlatıyor.
Güçleri yetiyorsa, içinde sigara görüntüsü olan tüm TV dizisi, TV programı ve sinema filmlerinin ülkeye girmesini yasaklasalar ya....
Güçleri yetiyorsa, önce ülkelerindeki sigara üretimini ve sigara ithalini durdursalar ya.....