Seçime doğru manzara

Cenk Mutluyakalı



Seçime doğru geri sayım sürerken geliniz adaylara ve ortama bir bakalım.


Mustafa Akıncı

Bir dönem ada yarısında “Rum bizi yutacak” tezi üzerinden seçim kazanılırdı.
Şimdi seçimi “Türkiye bizi yutacak” endişesi yönetiyor.
İkisi de “korku” siyaseti.
İkisinin de zemini vardı.
İkisi de sandıkta karşılık buluyor.

Kıbrıslı Türklerin Türkiye endişesi nasıl “seçim kozu” olabiliyor, bunu aslında Türkiye’yi yönetenler düşünmelidir.
Akıncı’nın Türkiye’ye yönelik başkaldıran duruşu ya da Kıbrıslı Türklerin özne kapasitesine yoğunlaşması görülüyor ki özellikle Kıbrıs kökenli seçmenin öfkesine ortaklık yapabiliyor.

Bir de "Erdoğan karşıtlığı" gerçeği var.
İşte bu karşıtlık da bir grup Türkiye kökenli seçmende iş yapıyor.
"Oyum Akıncı'ya çünkü Erdoğan'a karşıyım" diyen Türkiye kökenli insanları görebiliyorum.


Akıncı çözüm için “federal Kıbrıs”ı işaret etse de aslında “kimlik siyaseti”ne yoğunlaşıyor ve varoluş endişesi üzerinden yürüyor.
En önemli avantajı, Cumhurbaşkanlığı’nın imkanlarına sahip olması.
Garantörlük” gibi dikenli konularda susmayı tercih ediyor.

Tufan Erhürman

Karşıtlık ya da mutlak itaatten beslenmiyor.
Korkular yerine fırsatlar üzerinde duruyor.
Mustafa Akıncı’dan farklı olarak “diyalog, ikna ve uzlaşı” yaklaşımı ile ilerliyor.
Cumhuriyetçi Türk Partisi’nin oylarını toparlamaya çalışırken, merkezdeki seçmeni de ürkütmüyor.
Tufan Erhürman'ın diğer iki ağırlıklı adaya göre önemli bir avantajı var.
“Seçimin ertesi günü” için tüm taraflarla iletişim anlamında pozisyonu en güçlü isim olarak öne çıkıyor.
Ancak bu özellikler aynı anda “zaaf”a da dönüşebiliyor.
Nasıl?
Kimileri "Türkiye'ye karşı yeterince dik durmadığı" kimileri de "Türkiye'ye yeterince bağlılık göstermediği" için yanına yanaşmıyor.
Kıbrıslı Türklerin özneliğini, kendi ayakları üzerinde duran bir yapıyla hedefliyor.
Çözüm için “federal Kıbrıs”ı işaret ediyor, en fazla “siyasi eşitlik” üzerine yoğunlaşıyor.
“Garantörlük” konusuna o da pek girmiyor.
 

Ersin Tatar

Ersin Tatar açısından manzara çok daha ilginç.
Partisi üzerinden oy topluyor.
Ulusal Birlik Partisi öylesine büyük bir "minnet iklimi" yaratmış ki, bu durum kuşaktan kuşağa aktarılıyor.
Akıncı “Türkiye'ye dik durduğu” için sempati yaratırken…
Tatar da "Türkiye'ye mutlak itaat" üzerinden kendisini konumluyor.
Böylesi bir gariplik!
Ya da...
Böylesi bir gerçeklik...


Çözüm için “ortaya karışık” sözler söylüyor, federal çözüme inanmıyor ama buna tümüyle de karşı çıkamıyor; KKTC’yi öne alıyor ama “tanınma” istemiyor, “iki ayrı devlet” diyor ama altını tam da dolduramıyor.
“En iyisini Türkiye bilir, ne derse, onu yaparız” mesajlı bir siyasi yol izliyor.
Türkiye’nin garantörlüğünü de “olmazsa olmaz” görüyor.

Kudret Özersay, Erhan Arıklı

Kudret Özersay, siyasi yolculuğu sonucu ortaya çıkan “derin güvensizliğin” etkisini yaşıyor.
“Siyasete girmem, aday olmam, parti kurmam, UBP’yle hükümet yapmam, bu sistemde Cumhurbaşkanlığı’na aday olmam” gibi sözlerinin altında kalıyor.
“Dörtlü Hükümet”in yıkıcısı olarak anımsanıyor.
Cumhurbaşkanlığı potansiyeli değil de siyasetteki güvenirliği tartışılıyor.
Kıbrıs çözümü için “işbirliği formülü” öneriyor ancak tam da netleşemiyor.


Erhan Arıklı, farklı bir aday, çünkü, bir yandan "Türkiyeli seçmen profili"ni ve "çözümsüzlüğü" temsil ediyor. Öte yandan bu özelliklerini Ulusal Birlik Partisi'ne de kaptırıyor.

Özersay gibi Arıklı da "seçilme ihtimali yok" duygusu nedeniyle seçmen kitlesini kendine yoğunlaştıramıyor.
Erhan Arıklı çözüme dair “kalıcı bölünme” isteğini açıklıkla söylüyor.


Adaylara çapraz bakış

  • Kıbrıs sorunu, bilgi, genel kültür, hukuk, siyaset bilimi anlamında en yetkin isimler Tufan Erhürman ve Kudret Özersay olarak görülüyor.
  • Siyasi güven anlamında Tufan Erhürman ve Mustafa Akıncı öne çıkıyor.
  • Gençlik, enerji, dinamizm yönünden baktığınız zaman Tufan Erhürman ve Kudret Özersay’ın bu özellikleri daha ağır basıyor.
  • En fazla tanınan, bilinen, iddialı ve deneyimli isim olarak Mustafa Akıncı görünüyor.
  • Parti avantajını en iyi kullanan aday olarak Ersin Tatar konuşuluyor.

İkinci tura kim kalacak?

  • Mustafa Akıncı ikinci turda Ersin Tatar’la yarışmak istiyor.
  • Ersin Tatar ikinci turda Mustafa Akıncı ile yarışmak istiyor.
  • Tufan Erhürman ikinci tura kalırsa seçimi kazanacağına inanıyor.

  • İkinci tura “federal çözümü destekleyen” adaylardan en az birinin kalması garanti görünüyor.
  • O nedenle örneğin ilk turda Tufan Erhürman’a oy veren seçmen, adayı istenen sonucu almaması halinde ikinci turda Mustafa Akıncı’ya yönelmek gibi bir şansı da cebinde tutuyor. Ya da bunun tam tersi bir seçeneğe de sahip olabiliyor.


Tüm dinamiklere baktığımız zaman eğer bu seçim "iki turlu" olacaksa...
Öyle de görünüyor.
Erhürman ve Akıncı, ikinci turda yarışmayı hak ediyor.