Güney Kıbrıs basınında, Kıbrıs sorununa ilişkin ortak açıklama taslağının yayımlanmasıyla birlikte yaşanan gelişmeler, Kıbrıs Rum basınında geniş yer buldu.
Kıbrıs Rum gazeteleri ortak açıklama taslağının içeriğine yer verirken, dün bu konu hakkında hükümet krizi yaşandığını, DİKO’nun, ortak açıklama konusundaki fikir ayrılığını ortaya koyarak bunun kabul edilmesi durumunda Hükümet’ten ayrılabileceği sinyalini verdiğini yazdılar.
Gazeteler ayrıca Güney Kıbrıs Başkanı Nikos Anastasiadis’in bugün Atina’ya gideceğini de anımsattılar.
Gazeteler ortak açıklama taslağının içeriğine de yer verdiler.
Fileleftheros gazetesi “Anlaşmayla Birlikte Karmakarışık-Kıbrıs Sorunu Nedeniyle Hükümet Krizi-ABD Ortak Açıklamanın Kapandığını Söylüyor” başlığı altında dünkü gelişmelere yer verdi.
Kıbrıslı Türk Lider Eroğlu ve Kıbrıslı rum Lider Anastasiadis arasında gelecek haftalarda yapılacak ilk görüşmenin “coşkulu” yapılması için, bu gelişmeyi yücelten Amerikalıların ortak açıklama taslağı üzerinde anlaşmaya varıldığından bahsettiğini yazan gazete, Eroğlu’nun ise dün akşam bir açıklama yaparak ortak açıklama konusunda anlaşmaya varıldığı haberlerinin gerçeği yansıtmadığını ifade ettiğini belirtti.
Amerikalıların, ortak açıklamanın kapandığını ve geriye anlaşmanın ileriki günlerde açıklanmasının kaldığını addettiğini belirten gazete, ayrıca bu nedenden dolayı ortak açıklamanın içeriğine ilişkin herhangi bir değişikliğin olmasının mümkün olmadığı şeklinde yol gösterdiğini yazdı.
Bunun, taktiksel nedenlerden dolayı yapıldığını yazan gazete, Amerikan kanadının, “Türklerin, Amerikalıların hazırladığı öneriyi kabul ettiği ve bunu, bir haftadan beridir müdahil taraflara ilettiğinden” bahsettiğini savundu.
Amerikalıların, ortak açıklama konusunda anlaşmaya varıldığını açıklaması ve Cumhurbaşkanı Eroğlu ile Güney Kıbrıs Başkanı Nikos Anastasiadis görüşmesinin gerçekleştirilmesini istediğini yazan gazete, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmaı Alexander Downer’in, bu görüşmede (Eroğlu-Anastasiadis) yer alması ihtimalinin, görevinden ayrılacağına ilişkin bilgilerin yoğunlaşmasına bağlı olarak “sisli” olduğunu belirtti.
Gazete gelen bilgilerin Downer’in, “Anglo-Amerikanların” desteğine artık sahip olmadığını, bu durumunda, görevinde kalmasını zorlaştırdığı yönünde olduğunu yazdı.
Gazete ayrıca Amerikalıların, olanları takip etmeyi BM’ye bırakarak, Kıbrıs sorunun idare edilmesine ilişkin dizginleri ele aldığını da belirtti.
Ortak açıklama taslağının, “yapıcı belirsizliklere” ilişkin düşündürücü unsur içermeye devam ettiğini yazan gazete, ortak açıklama taslağının yoğunlaştığı yönetim konularında, şimdiden Türk tarafına önemli avantajlar sunulduğunu belirtti.
Gazete Kıbrıs Rum tarafının oldukça ağırlık verdiği egemenlik konusunun, bilindik “yapıcı belirsizlik” kapsamında olduğunu yazdı.
BM tüzüğündeki ifadenin, BM üyesi devletlerarasındaki egemen eşitlik ilişkilerine atıfta bulunduğunu özetle, bütününde egemenlikten değil, dış egemenlikten bir diğer deyişle bağımsızlıktan bahsettiğini yazan gazete, egemenliğin Kıbrıslı Türklerden ve Kıbrıslı Rumlardan kaynaklandığı ifadesinin, okun yaydan çıkması olduğunu belirtti.
Egemenliğin, sadece egemenliğin tek kaynağı olan halktan kaynaklandığını, Kıbrıslı Türklerin ve Kıbrıslı Rumların, ayrı ayrı egemenlik kaynağı olması durumunda Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumların halklar olarak tanınacağını, ayrı olarak kendi kaderini tayin etme ve ayrılma hakkına sahip olacağını yazan gazete, hukuki çevrelerin, söz konusu belgede (taslakta) partenojenez ve yeni devlete atıfta bulunan ifadelerin yer aldığı düşüncesinde olduğunu da belirtti.
Politis gazetesi, “Kabul Edilmesi Durumunda Güçlü Çerçeve-Taslak, Üç Singles’i Garanti Altına Alıyor ve Kıbrıslı Türklerin Yasal Endişelerini Gideriyor” başlıklı haberinde ortak açıklama taslağına yer verdi.
Simerini gazetesi ise ortak açıklama taslağı haberini “Ortak Açıklama Taslağı Ne İçeriyor-Kötüye Yönelik Beş Farklılık” başlıklarıyla aktardı.
Gazete yeni ortak açıklama taslağının, Kıbrıs Rum tarafının 18 Aralık 2013’te sunduğu taslağın büyük bir bölümüyle tamamen aynı olduğunu, ancak yeni taslağın bir önceki taslaktan daha kötü olduğunu gösteren yeni kelimelerde beş farklılığın bulunduğunu yazdı.
Beş farklılığa yer veren gazete, eski taslaktaki “egemenliğin Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlardan birlikte (together) kaynaklandığı” ifadesinin, yeni taslakta “egemenliğin, eşit olarak (equally) Kıbrıslı Türklerden ve Kıbrıslı Rumlardan kaynaklandığı” şeklinde yer aldığını yazdı.
Bir önceki taslaktaki “federal anayasa, artık yetkilerin kullanılmasını kurucu devletlere (assign) bırakır” ifadesinde “assign” yerine “provide for” kullanıldığını, “Birleşik Kıbrıs Federasyonu’nun, iki kurucu devletten oluştuğu” ifadesi yerine “eşit statü”(of equal status) ifadesinin yer aldığını, “ başka bir ülke ile birleşme, herhangi bir bölünme, ayrılmanın men edildiği (is excluded)” yerine “is prohibited” kullanıldığını, kurucu devletlerden herhangi birinin egemenliğe sahip olma arzusunun mümkün olmadığı şeklindeki ifadenin, yeni taslakta tamamen çıkarıldığını yazdı.
STİLYANİDİS
Rum Hükümet Sözcüsü Hristos Stilyanidis, dün bir açıklama yaparak ortak açıklama konusundaki ayrıntılara girmekten kaçındı.
Stilyanidis, çok hassas bir an olduğunu ve gelişmelerde sorunlar yaratabileceği düşüncesiyle bu durumun kamuoyu önünde tartışılmasını istemediklerini söyledi.
(tak/yd)