Maraş...Altın Şehir

Erdinç Gündüz

 

Başına gelmedik şey kalmadı Maraş’ın... Hakkında söylenmedik şey de kalmadı...
Maraş, kimine göre ‘Vatan parçası’ (!!!)... Kimine göre ‘Koz’... Kimine göre ‘Utanç şehiri’...
Bazıları “Verilmeli”, bazıları “Verilmemeli” diyor...  Kimi “Verilsin”, kimi “Verilsin ama karşılığında ne alacağız” diyor...

    ***

1974 savaşı öncesinde Kıbrıs adasının en hareketli, altın şehriydi Maraş. Kumsallarıyla,  otelleriyle tam bir turist cennetiydi. Her bir yanından ‘para’ fışkırıyordu.
Sonra savaş çıktı...
Savaş sürerken,  yüksek yüksek binalarından, Mağusa hisarları içine hapsolmuş Kıbrıslı Türklere kurşun yağdırıldı Rumlar tarafından.  Sonra, Türk askeri gelince, sahipleri tarafından terkedildi. Çıkış o çıkış. O günden itibaren hiç kimse Maraş’ın geleceği ile ilgili “gık” diyemedi. Ne Türk’ü ne de Rum’u...

Asker kapatmıştı girişleri. Sivillere yasaktı. Ve 74 Harekatı’nın, savaştan sonraki  en hareketli günleri yaşanmaya başladı bu ‘kapalı’ (!!!) şehirde. Maraş,  Türkler için ‘Büyük Ganimet Harekatı’nın merkezi oluverdi.  Şehir, eşi görülmemiş, hatta Osmanlı’nın Kıbrıs’ı fethi sırasında bile görülmemiş,  bir “Ganimet Harekatı’ merkeziydi artık.  Asker tarafından ‘Yasak Bölge’ ilan edilmiş olmasına karşın, her nasılsa, aylarca belki yıllarca sürdü ‘Büyük Ganimet Harekatı’.  Sonunda bir gün geldi, ganimetleyecek bir şey kalmadı.  Terkedilmiş binalarda kapı ve pencereler bile yok olmuştu.  Ganimetleyecek hiçbir şey kalmayınca da çok sıkı güvenlik kontrolü başlayıverdi şehrin dört bir yanında.  Zaman geçti hızla.  Caddeler, sokaklar asfaltın içinden çıkmış ağaçlar, makilerle dolu.
‘Sıkı yasak’ hala devam ediyor  ‘Hayalet Şehir’ Maraş’ta. Kuşlar bile rota değiştirmiş durumda. Kenarından geçip gidiyorlar gidecekleri yere.

    ***

Ne demişti ‘zamanın’ en ünlü Paşa’larından biri ?...  “Biz orayı anlaşma sırasında koz olarak tutmak için almıştık” dememiş miydi ?
Türkiye’deki büyük siyasi partilerden birinin başkanı ne demişti bir konferans sırasında ?...  Galiba  bizim (!) Maraş’ı, Türkiyedeki Kahraman Maraş’la karıştırarak,   “Maraş verilemez. Maraş vatan parçasıdır” dememiş miydi ?
Ne demişti bir ‘bilen’ ?... Maraş’ın büyük bir bölümü zaten Evkaf’a ait” dememiş miydi ?
Herkes birşey söyledi ve hala söylemeye de devam ediyor bu bahtsız şehir için.  Ama hala kapalı...Halak yasak bölge... Hala yıkık dökük.. Hala sahipleri için bir ‘umut’... Hala sahpilerine iade dilecek mi edilmeyecek mi bilinmiyor... Hala pazarlık masasında mı bir bilen yok... Ve hala gün be gün harap olmaya devam ediyor bir zamanların altın şehri Maraş.