Gündem asgari ücret o zaman veri paylaşımına devam...

Erkan Okandan

Öncelikle belirtmem gereken nokta ASGARİ ÜCRETİ reel olarak hesaplasak bile önemli olan bu ücretin SATIN ALMA GÜCÜNÜN ne olduğu noktasıdır.

Reel hesaplamayı yaparken doğal olarak İstatistik kurumu tarafından yayınlanan TÜFE ENDEX rakamlarını kullandım. Tüfe hesaplamasında kullanılan Hane halkı tüketici endeksinin güncelliğini yitirmesi yanında yakın geçmişte mecliste araştırma komitesi kurulmasına kadar giden kurumun açıkladığı enflasyon rakamlarının güvenilirliğini de hatırlamakta fayda olmakla birlikte açıklanan rakamlar resmi veridir ve tablonun hazırlanmasına temel teşkil eden hesaplamalarda bu verileri kullandım.

Tabloda başlangıç Asgari Ücreti olarak Şubat 2019 alındı. Bunun nedeni 4'lü hükümet sonrası kısa bir süre görev yapan UBP/HP koalisyonu sonrasında kurulan 3 koalisyon hükümeti halen görev yapmakta olup, hükümetleri bir bütün olarak değerlendirmekle birlikte 6,5 yılı aşkın bir süredir görevde olan koalisyon hükümetlerinde Başbakanlık, Maliye, Çalışma ve 11 ay gibi bir süre hariç Ekonomi bakanlıkları sürekli UBP kanadında olmuştur.

Tabloda görülmeyen Asgari ücretin belirlendiği tarihler arasındaki REEL net asgari ücretleri sıraladığımız zaman yüksek enflasyon nedeniyle çalışanların belirlenen asgari ücreti almadan ilk aydan itibaren, REEL KAYBA UĞRADIKLARI GÖRÜLMEKTEDİR.

ASGARİ ÜCRETİN BELİRLENDİĞİ AY sonrasındaki aylarda alınan REEL NET ASGARİ ÜCRET sırasıyla aylık olarak:

ŞUBAT 2019 Belirlenen: 2.740,50 - 2.694,55 - 2.592,24 - 2.580,10

2.547,72 - 2.520,81

AĞUSTOS 2019 Belirlenen: 2.710,68 - 2.660,59 - 2.671,83 - 2.684,32

2.649,03 - 2.604,83

ŞUBAT 2020 Belirlenen: 2.908,56 - 2.895,06 - 2.901,64 - 2.880,05

2.851,38 - 2.796,13 - 2.733,76 - 2.688,58 - 2.660,80 - 2.598,11 2.587,45 - 2.574,99

ŞUBAT 2021 Belirlenen: 2.966,64 - 2.925,83 - 2.870,11 - 2.824,35

2.738,45 - 2.678,66 - 2.612,32

EYLÜL 2021 Belirlenen: 2.890,59 - 2.800,04 - 2.653,54 - 2.304,32

2.184,38 - 2.309,51 - 1.804,03 - 1.610,24 - 1.469,99

TEMMUZ 2022 Belirlenen: 2.778,90 - 2.689,87 - 2.609,42 - 2.523,20

2.462,17 - 2.356,25

OCAK 2023 Belirlenen: 3.150,42 - 3.010,42 - 2.948,47 - 2.800,12

2.702,32 - 2.424,88

TEMMUZ 2023 Belirlenen: 2.944,98 - 2.723,18 - 2.637,01 - 2.587,33

2.477,70 - 2.349,88

OCAK 2024 Belirlenen: 3.448,65 - 3.297,23 - 3.084,18 - 2.911,80

MAYIS 2024 Belirlenen: 3.459,82 - 3.311,47 - 3.199,20 - 3.097,58

EYLÜL 2024 Belirlenen: 3.601,04 - 3.461,65 - 3.424,01 - 3.356,37

OCAK 2025 Belirlenen: 3.608,13 - 3.531,99 - 3.387,07 - 3.254,99

3.169,16 - 3.124,89

Şubat 2019 tarihinde belirlenen 2.740,50 TL net Asgari ücret Haziran 2025 tarihine kadar geçen 77 ayın 40 ayında yani yarısından fazla ayda ASGARİ ÜCRETLİ ŞUBAT 2019'dan REEL OLARAK DAHA DÜŞÜK MAAŞ ALMIŞTIR.

En çarpıcı yıl ise Eylül 2021'de 2.890,59 olarak belirlenen REEL Asgari ücret bir sonraki belirlenen Eylül 2022 tarihine kadar her ay sürekli düşerek 1.469,99 seviyesine kadar geriledi. (%49,15)

Kısacası tablomuzda görülen ve başlangıç aldığımız Şubat 2019 rakamı olan 2.740,50 rakamına göre hali hazırdaki Haziran 2025 rakamı 3.124,89 rakamı Şubat 2019 rakamına göre %14,03 yukarıda gözükmesi rakamsal bir göstergeden öteye gitmemektedir.

Çünkü Asgari ücret açıklandığı ayın sonunda bile enflasyon nedeniyle REEL'de gerilemekte ve bu gerileme bir sonraki Asgari Ücret belirlenene kadar sürekli gerilemektedir. Eylül 2021 - Eylül 2022 dönemi bunun en bariz göstergesidir.

Üzerinde durulması gereken bir diğer nokta ise 2019 yılından günümüze kadar geçen süredeki KKTC'nin REEL büyüme oranının da dikkate alınması gerekliliğidir.

ASGARİ ÜCRETLİ DE ÜLKENİN REEL OLARAK BÜYÜMESİNDEKİ PAYINI ALMALIDIR.

Sırasıyla KKTC'deki reel büyüme rakamları 2019 %0,2 pandemi nedeniyle 2020 yılındaki %16,2 küçülme sonrasında 2021 yılı %3,9 2022 yılı %13,3 2023 yılında %7,3 büyüme olmuştur. Henüz kesinleşmiş büyüme rakamı açıklanmayan 2024 yılı büyüme rakamlarını da dikkate aldığımız zaman,

2019 yılına göre hali hazırda günümüzde ödenen REEL ASGARİ ÜCRET söylenildiği gibi yüksek değildir.

İşverenin ödeme güçlüğü çekmesi, rekabet edebilirliğini kaybetmesi, piyasanın Güney'e kayması tek başına ücretlere yüklenemez.

Son söz: NET OLAN BİRŞEY VAR O DA YÜKSEK ENFLASYONİST ORTAMDA EN AĞIR DARBEYİ HER ZAMAN ÖZELDE ASGARİ ÜCRETLİ GENELDE İSE DÜŞÜK MAAŞI OLAN ÜCRETLİLER ALIR..