Bir çocuk büyütmek, küçük kazalarla dolu koca bir maceradır. Koşarken düşer, oyun oynarken çarpar, kahkahalar arasında bir anda travma oluşacak bir an yaşanır yanak bölgesi morarır, diş kanar veya ağız içerisinde travmanın etkisi ile normalin dışından bir durum fark edersiniz … Böyle bir anda anne-baba olarak kal, “Ne yapmalıyım?” paniği başlar. Ama çoğu zaman, doğru birkaç adım hem çocuğunuzu rahatlatır hem de olası kalıcı zararların önüne geçer.
İlk Dakikalarda Ne Yapmalı?
Öncelikle sakin olun. Çocuk, sizin telaşınızı hisseder. Sakin bir ses tonuyla “Bir şey yok, sadece bakalım” demeniz bile onu rahatlatır.Ellerinizi yıkayın ve ağzı dikkatlice kontrol edin. Küçük bir kanama varsa, temiz bir gazlı bezle bastırın. Kanama genellikle birkaç dakika içinde durur.Dudakta ya da yanakta şişlik varsa, dışarıdan soğuk bir bez ya da buz torbası uygulayabilirsiniz. Bu hem ağrıyı hem morarmayı azaltır.
Yarayı ovuşturmayın, diş fırçasıyla dokunmayın, gargara yaptırmayın. Sadece bölgeyi temiz tutmak yeterlidir.
Ne Zaman Diş Hekimine Gitmeli?Bazen yara basit görünse de, altında dişe ya da diş köküne ait bir hasar olabilir.
Şu durumlarda mutlaka diş hekimine başvurun:
• Diş yerinden çıktı, kırıldı veya yer değiştirdiyse
• Dişin rengi birkaç gün içinde griye veya sarıya döndüyse
• Çocuk ağzını tam açamıyor veya çiğnerken ağrı hissediyorsa
• Kanama 15 dakikadan uzun sürdüyse
• Yara çok derinse ya da dikiş gerektiriyorsa
Erken müdahale, ileride dişin kaybını önleyebilir. Özellikle ön diş travmalarında, dişin canlı kalması için zaman çok değerlidir.
Diş Yerinden Çıktıysa Panik Yapmayın!
Eğer çocuğunuz kalıcı dişini tamamen kaybettiyse (süt dişleri değil), ilk 30 dakika altın süredir.
Dişin kök kısmına dokunmayın. Dişi süt içinde, serum fizyolojikte ya da çocuğun ağzında, yanak ile diş eti arasında muhafaza edin.
Temiz suyla yıkayıp ovmayın.
Mümkünse hemen bir diş hekimine ulaşın. Bazı durumlarda diş, yerine yerleştirildiğinde tekrar kaynayabilir.
Bu bilgi, birçok ebeveyn için hayati fark yaratır.
Yaradan Sonra Beslenme Nasıl Olmalı?
İlk 24 saat boyunca sıcak yiyecek ve içeceklerden kaçının.
Çocuğunuzun canı yanmaması için yumuşak, ılık besinler tercih edin: yoğurt, muhallebi, çorba, püre gibi.
Asitli içecekler, cips gibi sert atıştırmalıklar yarayı tahriş edebilir.
Ayrıca, küçük çocuklarda kanayan bölgeyle oynamayı ya da diliyle dokunmayı alışkanlık haline getirebilirler — nazikçe uyarmak gerekir.
İyileşme Sürecinde Nelere Dikkat Etmeli?
Ağız içi dokular vücudun en hızlı iyileşen bölgelerindendir. Genellikle birkaç gün içinde yara kapanır. Ancak bazen, travmadan sonra dişin iç dokusu (pulpa) zarar görebilir. Bu nedenle ilk gün her şey normal görünse bile bir hafta içinde diş hekimi kontrolü çok önemlidir.
Diş rengi değişirse veya çocuğun dişinde hassasiyet başlarsa, bu durum dişin canlılığını kaybettiğini gösterebilir ve tedavi gerekebilir.
Panik çocuğunuzu da korkutur. Hiçbir anne-baba, çocuğunun ağzında kan görünce soğukkanlı kalmak zorunda değildir. Ancak şunu bilin ki, ağız içi yaralanmaların çoğu doğru ilk yardım ve kısa sürede yapılacak bir diş hekimi kontrolüyle tamamen iyileşir.
Bu yüzden, düşme ya da çarpma anında “Ne yapmalıyım?” diye düşünürken ilk aklınıza gelen şu olsun: Sakin kal, temizle, soğuk uygula ve kontrol ettir.