Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden Dohni davası hakkında Kıbrıslırum yönetiminden savunma talebi...

Sevgül Uludağ

Lefkoşa, 25 Haziran 2013 (T.A.K.): Avrupa İnsan Hakları Komitesi (AHİM), Taşkent-Terazi-Tatlısu (Dohni) katliamı davası hakkında Kıbrıslırum Hükümeti’nden 3 Temmuz tarihine kadar savunma istedi.

Taşkent Kayıp Yakınları Komitesi, 15 Ağustos 1974 tarihinde iki otobüse bindirilerek götürülen ve kurşuna dizilen Taşkent-Terazi-Tatlısu “kayıpları”nın yakınları olarak AİHM’e yaptıkları başvuru neticesinde, AİHM’in 3 Temmuz tarihine kadar Kıbrıslırum Hükümeti’nden savunma istemesinin “önemli bir gelişme olduğunu” duyurdu.

“SÜREÇ 2 KASIM 2011’DE BAŞLADI.....”
Açıklamada, 18 Mayıs 2011 tarihinde Kıbrıslırum Yüksek Mahkemesi tarafından karara bağlanan Taşkent-Terazi-Tatlısu katliamı davasının AİHM sürecinin, son kararın alındığı tarihten itibaren altı aylık zaman aşımı süresi bitmeden, 2 Kasım 2011 tarihinde Strazburg’a gönderilmesiyle başlatıldığı anımsatıldı.
Toplam 247 kayıp yakını olarak yapılan başvuruda, Kıbrıslırum Yönetimi’nin olaylara ilişkin etkin soruşturma yapmadığının belirtildiği ifade edilen komite açıklamasında, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin yaşam hakkını koruyan 2. maddesinin ve adil yargılanma hakkını güvence altına alan 6. maddesinin ihlal edildiği ileri sürüldü. Davada ayrıca Rum tarafının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin diğer maddelerini de ihlal ettiği belirtildi.
Açıklamada, AİHM’in Rum Hükümeti’ne 23 Mayıs 2013 tarihinde savunmasıyla ilişkili mektubun gönderildiği kaydedildi.
AİHM’in, mektubunda Rum idaresinden 3 Temmuz 2013 tarihine kadar savunma istediği ve özellikle kayıplarla ilgili soruşturma açılıp açılmadığı, açıldıysa hangi adımların atıldığı, alınan DNA örnekleri ile ilgili hangi işlemelerin yapıldığı, bu örnekleri geri alma veya imha edilmesini talep etme olanağının bulunup bulunmadığı yolundaki soruları gönderdiğini kaydeden Komite, Rum Hükümeti’nin savunmasını 3 Temmuz 2013 tarihine kadar tamamlamasını istedi.
Açıklamada, özellikle kan örneklerinin bugüne kadar sorgusuz sualsiz halen Rum Yönetimi’nin elinde olmasının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ilgili maddeleri başta olmak üzere Avrupa Konseyi’nin bu konudaki hukuki düzenlemelerine de aykırı olduğu iddia edildi.

(TAK Ajansı Haber Bülteni’nden – 25.6.2013)

***

 Kayıplar Komitesi, basın toplantısı düzenledi:

“2013’te rekor sayıya ulaştık...”

Lefkoşa, 25 Haziran 2013 (T.A.K): Kayıp Şahıslar Komitesi (CMP)’nin üç üyesi Ledra Palas ara bölgede basın toplantısı düzenleyerek, komitenin çalışmalarıyla ilgili bilgi verdi.

Komitenin Kıbrıslıtürk üyesi Gülden Plümer Küçük basın toplantısında yaptığı konuşmada, 2006 yılından bu yana 983 kayıp şahsa ulaşıldığını, bunların 338’inin Rum, 71’inin Türk olmak üzere 409’unun kimlik tespitinin yapıldığını ve ailelerine teslim edildiğini söyledi. Küçük, bu rakamın da toplam 2 bin olan kayıp sayısının yüzde 20.4’üne denk geldiğini belirtti.
Küçük, 2013’ün ilk 6 ayında komite için rekor sayılabilecek 72 kişinin kalıntılarına ulaşıldığını ve bunun da laboratuvarın büyültülmesi ve yeni personel alımıyla mümkün olduğunu söyledi.

ARNI
Komitenin 3. üyesi Paul-Henri Arni de listelenen 2 bin kayıp şahsın yüzde 49’luk bölümünün bulunduğunu yineledi ve laboratuar personelin bu yıl 6 yeni bilim adamı, 9 arkeolog, 2 genetikçi ve 1 koordinatörün daha eklendiğini kaydetti.
Daha geniş bir laboratuarın, daha çok sonuç almak anlamına geleceğini kaydeden Arni, daha fazla kaynağa ihtiyaç olduğunu ve 2013’ün kayıpların bulunması açısından bugüne kadar gelmiş geçmiş en iyi yıl olabileceğini ifade etti.
Yıllık 2.2 ya da 2.5 Milyon Euro’luk bir bütçeyle çalışmaların sürdürüldüğünü kaydeden Arni, 300 bin dolarlık bir miktara daha ihtiyaç olduğunu ve bunun karmaşık kazılar ve kemik örneklemeleri için gerekli olduğunu söyledi.
Arni, Avrupa Birliği’nin söz konusu finansmanın yüzde 90’ını karşıladığına işaret ederek, adanın her iki tarafından gelen yardımlara da teşekkür etti.

ARISTOTELES
Komitenin Kıbrıslırum üyesi Aristos Aristoteles de kayıp yakınlarının acılarının dindirilmesi için önemli bir görev yapıldığını kaydederek, 2013’ün bu anlamda önemli bir yıl dolduğunu söyledi.
Yeni sonuçların da ellerine geçtiği anda en erken şekilde paylaşılacağını dile getiren Aristoteles, projenin, barış inşa eden bir proje olduğunu ve BM’nin yanısıra diğer tüm uluslararası kuruluşların da beklentisinin bu yönde olduğunu ifade etti.
Aristoteles, çocuklara yönelik broşür hazırlandığını ve bunun 50 bine yakın çocuğa ulaştırıldığını söyledi. İyi geribildirimler aldıklarını da belirten Aristoteles, kayıp ailelerini bir araya getiren bir de konser yapıldığını ekledi.
Aristoteles ayrıca Libya, Irak, Kosova ve Sırbistan’dan da ziyaretçilerin gelerek Kıbrıs’ta kayıp çalışmalarını yakından izlediğini ve kendi ülkelerindeki durumlara uygulamada buradakilerin örnek oluşturacağını belirtti.

RAKAMLAR
CMP Kayılarına göre, bin 508 Kıbrıslı Rum ve 493 Kıbrıslı Türk kayıp var. Bunların 983’ünün kalıntılarına ulaşıldı.
746 gömü alanının 486’sında insan kalıntısına rastlanmadı. 669 kalıntı birinci analiz, 252 kalıntı final analizi safhasında.
Yaklaşık 229 kalıntı antropoloji analizi için bekliyor. Bin 351 kemik örneği Bosna’daki ICMP laboratuarında DNA analizi için bekliyor.
ICMP Laboratuarı tarafından 879 kemik örneği işleme tabi tutuldu. 487 kişinin birebir kemik uyum raporu yollandı.
Kimlik tespiti yapılanların 338’i Kıbrıslı Rum, 70’i de Kıbrıslı Türk. 153 kayıp için de kimlik tespiti yapılma çalışması sürüyor.
Kimlik tespiti yapılıp ailelere teslim edilen kayıpların yıllara göre dağılımı ise şöyle oldu:
2007’de 37 Rum, 19 Türk, 2008’de 41 Rum, 13 Türk, 2009’da 67 Rum, 19 Türk, 2010’da 64 Rum, 3 Türk, 2011’de 44 Rum, 7 Türk, 2012’de 17 Rum, 6 Türk, 2013’te 68 Rum, 4 Türk.
(TAK Ajansı Haber Bülteni’nden – 25.6.2013)