Şimdi siz kaş yapayım derken göz çıkarmadınız mı?
Zammın yapıldığı gün (28 Ekim) Ekim ayı başıyla zammın ve haliyle kamu maliyesinin tahsil edeceği FİF miktarlarını kapsayacak analiz eden bir tablo paylaştım.
Kısaca özetlemek gerekirse Pompa fiyatlarına yansıtılan LT BAŞINA 3,5 TL zammın kamunun kasasına girecek FİF ARTIŞI OLDUĞUNU resmi verilerle yazdım.
Bu çerçevede 2 Ekim tarihindeki FİF rakamları 29 Ekim tarihi itibariyle yürürlüğe giren FİF değişim rakamlarındaki değişim,
95 oktan benzinde FİF rakamı %122,82 oranında artırılarak nominal olarak ise 354,9358 kuruş artırıldı.
98 oktan benzinde FİF rakamı %145,56 oranında artırılarak nominal olarak ise 353,6282 kuruş artırıldı.
Eurodizel'de FİF rakamı %259,69 oranında artırılarak nominal olarak ise 250,7486 kuruş artırıldı.
Gazyağı'ında FİF rakamı %135,55 oranında artırılarak nominal olarak ise 208,4194 kuruş artırıldı.
Bu artırılan FİF rakamları kamu maliyesinin kasasına gidecektir. Rakam telaffuz etmek gerekirse ilgili bakanın geçmiş açıklamalarından aylık yaklaşık 42 milyon Lt. yakıt satıldığı varsayımından hareketle, satılan yakıtın ağırlıklı olarak Benzin ve Eurodizel olduğu varsayımından hareketle (Benzin %42-43 Eurodizel %48-49) Geriye kalan %9-10 ise FİF Alınmayan jet yakıtı ve toplam satış içinde %1-2 olan gazyağından alınan FİF'i dikkate almazsak,
FİF alınan yakıt satışı 38 milyon Lt paçalda alınan ortalama FİF'i de yukarıdaki veriler ışığında LT başına 300 kuruş aldığımızda maliyenin kasasına girecek olan para aylık 38 milyon LT * 300 Krş = 114 milyon TL olur.
Pompa fiyatı LT. başına 3,5 TL Arttığı için %10 KDV nedeniyle de maliyenin kasasına buradan da 38 Milyon LT * 35 Krş = 13,3 milyon TL girmiş olur.
Toplamda ise aylık 114 milyon + 13,3 milyon = 127,3 milyon TL
Yılın kalan 2 ayında ise toplam rakam 127,3 Milyon * 2 =254,6 milyon TL ek gelir elde edilmiş olur.
Gelelim grafiğimizin Benzin, Eurodizel, Gazyağı ve elektrik üretiminde maliyet bileşeni olarak %65-75 payı olan fueloıl fiyatlarındaki değişimlerin metinsel analizine
Net ve anlaşılır olabilme adına halk arasındaki bir söze de atıfta bulunarak BİLAL'e anlatırmış gibi bircik, bircik yazayım ki hem çok daha fazla geniş kesimler, özellikle reel sektör ve tabii ki okurlarsa yürütmedekiler de anlasınlar ve topluma cevap versinler...
versinler çünkü bu veriler ışığında özelde son akaryakıt zammı ama genelde son 20 ayda yapılan akaryakıt zamlarını niye yaptıklarını izah etsinler...
Grafikten görüldüğü üzere,
Benzin ton/Dolar CIF fiyatı 2 OCAK 2024 rakamlarına göre rakam olarak ton başına 58,50 USD, % olarak ise %-7,83 düştü.
Buna rağmen benzinin pompa fiyatı LT. başına 12,91 TL % olarak ise %41,36 arttı.
Gazyağı ton/Dolar CIF fiyatı 2 Ocak 2024 rakamlarına göre rakam olarak ton başına 55,50 USD, % olarak ise %-6,58 düştü.
Buna rağmen gazyağının pompa fiyatı LT. başına 12,95 TL % olarak ise %42,25 arttı.
Eurodizel ton/Dolar CIF fiyatı 2 OCAK 2024 rakamlarına göre rakam olarak ton başına 18,75 USD, % olarak ise %-2,52 düştü.
Buna rağmen benzinin pompa fiyatı LT. başına 13,60 TL % olarak ise %44,37 arttı.
Fueloıl ton/Dolar CIF fiyatı 2 Ocak 2024 rakamlarına göre rakam olarak ton başına 70,25 USD, % olarak ise %-14,86 düştü.
Buna rağmen bu dönemde diğer sanayi ve turizm tarifelerinde olduğu gibi 5 dilimli konut elektrik tarifelerinde KWS başına 4,0683 TL. % olarak ise %66,93 elektriğin KWS fiyatı arttı.
kamuoyunun sorgulaması gerekenler ve tabii ki bu çerçevede hükümetin cevap vermesi gereken sorular:
* Üretilen 1 KWS elektriğin maliyet bileşenleri içinde dönemine göre değişken olmakla birlikte %65-75 oranında ciddi payı olan FUELOIL borsa fiyatı %14,07 oranında gerilerken tüketicilere sunulan elektriğin tarife fiyatlarında %66,93 oranında zammı niçin yaptınız bir zahmet izah edin.
***Sürekli olarak ihalesiz yakıt alımına gerekçe olarak navlunu Türkiye ödüyor söyleminizi dikkate alırsak bu katkının da fiyatlara olumlu anlamda düşüş olarak yansıması gerekmez miydi?
***Mevcut sözleşme devam ederken ve aynı koşullarda uzatma imkanı varken (Bu sürede gerekli üretim kapasitenizi çok rahat artırabilirdiniz) AKSA ile imzaladığınız AKSA3 sözleşmesinin maliyetlere olumsuz anlamda etkisi ne oldu?
***Acaba bu yüksek oranda zamların nedeni ne hikmetse henüz kamuoyuyla paylaşmadığınız 2021, 2022, 2023 ve 2024 yıllarında nizamname emretmesine rağmen siyasi popülizm nedeniyle tarifelerde yapmadığınız düzenlemeler nedeniyle oluşan devasa zararları ödemek için midir? Muhtemelen de öyledir ama bu dönemlerde yarattığınız finansman gideri maliyetlerini bu topluma ödetmeye ne hakkınız vardır.
***FUELOIL ithal bir ürün USD ile alıyoruz kur farkı bundan dolayı tarifeleri düzenlememiz gerekir sözünüzü duyar gibi oldum. Evet doğrudur bu dönemde tüm baskılamalara rağmen USD kuru TL karşısında %41 arttı. Bu durumda TL kullanımı bizim sansımızdır sözü havada mı kalıyor! Navlun ödeniyor ama bu taraftan navlun bedelinden kat be kat daha fazla TL kullanımından dolayı diğer tüm mal/hizmetlerde olduğu gibi fiyat istikrarı sağlanamıyor özellikle elektrik ve akaryakıta kurdan dolayı gelen zamlar enflasyonu körüklüyor, en basit tanımlamayla bunun adına da ithal enflasyon demek yanlış olmayacaktır.
Bu durumdan en olumsuz etkilenen de bütçenin yaklaşık %75-80'ni maaş nitelikli ödemelere ayırmak zorunda kalan kamu maliyesi yaşamaktadır. Kaderimiz bu ne yapalım bununla yaşamaya devam mı edeceğiz? Yoksa muhataplarınızla verilere dayalı görüşmeler yapıp bir çözüm üretecek misiniz?
***Elektrik üretiminde kullanılan FUELOIL CIF borsa fiyatlarındaki gibi akaryakıt ürünlerinde de grafiğimizde görüldüğü üzere %-2,86 ile %-6,46 oranında gerileme olurken pompa fiyatlarındaki artışlar,
Benzinde %41,36 Gazyağında %42,25 ve Ağırlıklı olarak reel sektörün kullandığı Eurodizel’de ise %44,37 oranında zam yapıldı.
SON SÖZ: Görüldüğü üzere akaryakıt ürünlerinde emtiaların borsa fiyatları son 20 ayda gerilerken KKTC olarak pompa fiyatlarına %41,36 - 44,37 oranında zam yapıldı.
Bu zammın ülkedeki her türlü mal/hizmetin fiyatının çarpan etkisiyle artmasına yani enflasyonun tetiklenmesine bunun nihai sonucu olarak kamu maliyesinin maaş nitelikli transfer giderlerinin sürekli olarak artmasına kamunun finansman ihtiyacı içinde sürekli borçlanmaya gittiği yetmediği noktada da özellikle Dolaylı Vergilere Abandığını Söylemek yanlış olmayacaktır.
Elektrik tarifelerinde de akaryakıt fiyatlarında olduğu gibi kurdan kaynaklı çok ciddi artışların yanında başta AKSA 3 Sözleşmesi ve yönetim zafiyetleriyle içte yarattığımız sıkıntılar da tarifelere yansıtıldı.
Sonuç olarak bu sarmal böyle gitmez gitmemesi içinde birilerinin gereken adımları atması kaçınılmazdır..