Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, Mahkemeler bütçesini onayladı. 2021 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı görüşmelerini sürdüren Meclis, 71 milyon 471 bin 500 TL’lik Mahkemeler bütçesini oy birliğiyle kabul etti.

Özyiğit: "Anayasa değişikliği gerçek anlamda tartışılıp ele alınmalı"

Mahkemeler bütçesi üzerine ilk sözü alan TDP Genel Başkanı Cemal Özyiğit, bir ülkede demokrasiden söz ediliyorsa mahkemelerin yargının ayrı bir öneminin olduğunu ifade ederek, ülkede tam anlamıyla demokrasinin içselleştirilemediğini söyledi.

Özyiğit, ülkede yargılama konusunda ciddi sıkıntılar olduğunu, bunun da sorgulanıp doğru bir raya oturtulması gerektiğini ifade ederek, yargıda sorunlar olduğunu bildiğini ancak son yapılan referanduma halkın onay vermediğini, bunun da seçimle ilişkilendirilmesinden yaşandığını anlattı.

Anayasa değişikliğinin gerçek anlamda tartışılıp ele alınması gerektiğini ifade eden Özyiğit, bu konuda yaptıkları uyarıların dikkate alınmadığını ve halk tarafından ikinci kez değişikliklerin reddedildiğini kaydetti.

Özyiğit, yargının personel sıkıntılarının giderilmesi gerektiğini ifade ederek, Lefke’de sıkıntılar yaşandığını örnek verdi, geçici 10’uncu madde dahil Anayasa değişikliği için Meclis’te komisyon oluşturulması, değişikliklerin enine boyuna tartışılması, olgunlaştırılması, halkın bilgilendirilmesi ve seçimden ayrı bir tarihte halkın onayına çıkılması çağrısında bulundu.

Önlerinde bir seçim olduğunu ifade eden Özyiğit, Başbakan’ın seçim tarihi için kürsüden açıklama yaptığını ancak anladığı kadarıyla bunun şimdilik geri plana itildiğini, ancak bunun bir yıl içinde veya ileriki bir tarihte yapılacaksa bile Haziran ayında bir ara seçim yapılacağını kaydetti.

Özyiğit, bu çerçevede seçim sistemi ve tarihiyle ilgili çalışma yapılması gerekliliğine işaret ederek, oy verme ve sayma konusunun doğru bir zemine oturtulması gerekliliğine değindi.

Seçim sistemine yönelik partisinin görüşlerini ifade eden Özyiğit, baraj konusu ile ilgili de halktan onay alan her görüşün Meclis’e yansımasından yana olduklarını kaydetti. Özyiğit, seçim sisteminin kolaylaştırılması için Yüksek Seçim Kurulu’nun hassasiyetinin dikkate alınarak, halkın en geniş şekilde demokratik duruşunun Meclis’e yansıması için çalışmaya hazır olduklarını kaydetti.

Baybars: "Yargıdaki personel eksikliği giderilmeli"

HP Milletvekili Ayşegül Baybars, yargının bağımsız ve tarafsız olması için güçlendirilmesinin önemine işaret etti. Baybars, Anayasa çerçevesinde bunun sağlandığını ve yasama organının da üzerine düşeni yapması gerektiğini ifade ederek, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığının, adaletin sağlanması için son derece önemli olduğunu kaydetti.

Baybars, yargıya iyi maddi imkanlar ve bütçe sağlanmasının da önemine işaret ederek, personel eksikliğinin giderilmesi gerekliliğine dikkat çekti. Baybars, mahkemelerin en temel kaynaklara ulaşma konusunda da mali açıdan rahat olması gerektiğini anlatarak, online duruşmaların yapılamadığını ve dijitalleşme konusunda da adımlar atılmasının öneminin ortaya çıktığına dikkat çekti.

Tercüman eksikliği, teknik altyapı eksikliğinin de yargı sürecinin uzamasına ve yargıya güvenin azalmasına yol açtığına işaret eden Baybars, kalkınma refah ekonomi büyüme için de yargının güvenilirliği bağımsızlığı ve tarafsızlığının önemli olduğunu kaydetti.

Yatırımcının ilk olarak bir ülkede yatırım yapacağında yargının hızlı, adil ve şeffaf bir yargı olup olmadığını sorduğunu ifade eden Baybars, yargının bu çerçevede bütçe olarak desteklenmesi yanında yargının da daha aktif olması, genel bir politika belirleyerek, eylem planı hazırlaması gerekliliğine işaret etti. Seçim sistemi konusunda iradenin Meclis’te olduğunu ifade eden Baybars, yargının sorunlarını çözmesi için destek vermeye hazır olduklarını ifade etti.

Manavoğlu: "Mahkemelerin kararları alırken hızlanması için üzerimize düşeni yapmak için çalışıyoruz"

HP Milletvekili Gülşah Manavoğlu, mahkemelerin ülke için önemine işaret ederek, mahkemelerin kararları alırken hızlanması için üzerlerine düşeni yapmak için çalıştıklarını, bilişim yatırımları için bütçede belli bir miktar ayrıldığını anlattı.

Manavoğlu, pandeminin etkilerinin, ekonomi ve yargı üzerinde etkisinin arttığını, ülkede gerçekten ödeme sıkıntısı yaşandığını ifade ederek, bu konuda bir çalışma yapılması ve çıkmaza girmeden sorunların aşılması gerekliliğine değindi.

Ödeme gücü olmayan kişilere ödemelerde baskı yapıldığı duyumları aldıklarını, bu yüzden zaman kaybetmeden bu tür ödeme sıkıntıları ile ilgili çalışma yapılması gerektiğini söylemek istediğini ifade eden Manavoğlu, bütçeye olumlu oy kullanacaklarını kaydetti.

Hamzaoğulları: "Yüzde 5 barajının kalmalı"

CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları, mahkemelerde alacaklı olduğu bir davanın 10 yıldır sürdüğünü ifade ederek, bunu halkın takdirine bıraktığını söyledi. 

Hamzaoğulları, seçim sistemine de değindiği konuşmasında, baraj konusundaki tartışmaları değerlendirdi, 3 bölgeli seçime yönelik endişelerini dile getirdi. Yüzde 5 barajının kalması gerektiğine inandığını ifade eden Hamzaoğulları, parti içi tercihlerin kaldırılmasına karşı olduğunu, karma sistemin tartışılabileceğini kaydetti. Hamzaoğulları, devletin dijital sisteme geçebileceğini anlattı.

Hasipoğlu: "Yargının hızlanması için bilişim sistemlerinin geliştirilmesi adına bütçede iyileştirme yapıldı"

UBP Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu, yargının bağımsızlığının önemine işaret ederek, pandemi döneminde zaten ağır olan yargı işlemlerinin daha da ağırlaştığını kaydetti. Hasipoğlu, yargının hızlanması için bilişim sistemlerinin geliştirilmesi adına bütçede iyileştirme yapıldığını ifade ederek, bütçenin onaylanmasıyla gerekli altyapı yatırımlarının yapılacağına inanç belirtti.

Lefke Mahkemesi’ne gerekli değerin ve önemin verilmesi gerektiğine inandığını söyleyen Hasipoğlu, yargının daha hızlı işleyebilmesi için yargıç sayısının yükseltilmesi için komitede karar ürettiklerini ancak Anayasa değişikliğinin Cumhurbaşkanlığı seçiminin gölgesinde kaldığını ve reddedildiğini anımsattı.

Hasipoğlu, seçim sisteminin de hızlı bir şekilde sonucun açıklanabileceği bir şekle çevrilmesinin önemine işaret etti.

Şahiner: "Lefke Mahkemesi’nde yapılacak çalışmalar konusunda hükümetten açıklama bekliyoruz"

CTP Milletvekili Salahi Şahiner, yargının ve adaletin bir ülke ve toplum için önemine işaret ederek, mahkemelerin bütçe olarak güçlü tutulması, sorunlarının çözülmesi gerektiğini kaydetti. Şahiner, Lefke Mahkemesi’nde yapılacak çalışmalar konusunda hükümetten açıklama beklediklerini dile getirdi. Seçim sisteminin sadeleşmesi için ellerinden geleni yapmaya hazır olduklarını ifade eden Şahiner, erken seçimle ilgili de hükümetin net bir açıklama yapması ve pandemi arkasına sığınmaması gerektiğini söyledi.

Angolemli: "Mahkemelere halkın güvenini artırmak gerekli"

TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli, yargının ülke için önemine işaret ederek, polisin de burada ayrı ve önemli bir yer tuttuğunu kaydetti. Polisin sivile bağlı olmaması konusunda eleştirilerde bulunan Angolemli, mahkemelere halkın güvenini artırmak gerektiğini, demokrasi için kendi varlıkları için bunun gerekli olduğunu vurguladı. Angolemli, mahkemenin çok önemli olduğunu, o yüzden buna göre davranılması gerektiğini kaydetti.

Hukuk Dairesi bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi

Meclis Genel Kurulu Hukuk Dairesi’nin (Başsavcılık) 23 milyon 354 bin 700 TL’lik bütçesini oy çokluğuyla kabul edildi.

Özyiğit: "Görüşü verenler ne kadar hukuki görüş veriyor?”

Bütçe üzerine ilk olarak TDP Milletvekili Cemal Özyiğit söz aldı. Başsavcılık’ın fetva makamı olarak görüldüğünü savunan Özyiğit, “Görüşü verenler ne kadar hukuki görüş veriyor?” diye sordu. Özyiğit, Hukuk Dairesi’nin objektif olması gerektiğini vurguladı.

2017 yılında Tahsin Ertuğruloğlu’nun Ulaştırma Bakanı olduğu dönemde rüşvet tartışması yaşandığını anlatan Özyiğit, Başsavcılık’a başvurduklarını, onların da polise başvurulması gerektiğini söylediğini aktardı. 2020 bütçesi görüşülürken konuyla ilgili durumu sorduğunu, dosyanın intikal etmediği yanıtını aldığını savunan Özyiğit, Aytaç Çaluda ve Hüseyin Özgürgün’le ilgili dosyalara da işaret etti.

Jet krizi olayına da değinen Özyiğit, olayla ilgili raporun kamuoyuyla paylaşılması gerektiğini kaydetti. Kapsamlı raporu öğrenemediklerini kaydeden Özyiğit, Polis Genel Müdürü’ne kapsamlı raporu sorduklarını ancak kendilerine raporun verilemeyeceğinin söylendiğini savundu. Özyiğit, Başsavcılık’tan ise “inceliyoruz” yanıtını aldıklarını bildirdi.

Komite aşamasında Başsavcı Yardımcısı’na bunu sorduğunu eksiklikler için polise geri gönderildiğini ve ardından Başsavcılık’a gideceğini öğrendiğini aktaran Özyiğit, “Rapor ne zaman açıklanacak?” diye sordu.

Ersin Tatar’ın Cumhurbaşkanı seçildiğinde vekalet vermemesi nedeniyle ülkede sıkıntılar yaşandığını savunan Özyiğit, seçim bittikten sonra uyarılmasına rağmen görüş için Başsavcılık’a yazıyı 27 Kasım’da gönderdiği anlattı ve bu durumu eleştirdi.

“Başsavcılık’a bu haliyle güvenmemizi kimse beklemesin” diyen Özyiğit, Başsavcılık’ın hakkaniyet doğrultusunda kararlar vermesi gerektiğini belirterek, “Adaletin önünü açacak, objektif görüşler verecek” şeklinde konuştu. Özyiğit, bütçeye oylarının olumsuz olacağını bildirdi.

Baybars: "Yolsuzluk dosyaları toplumda kanayan yara oldu"

Halkın Partisi Mağusa Milletvekili Ayşegül Baybars, Hukuk Dairesi’nin bağımsız olmasının önemli olduğunu vurgulayarak, dairenin görevinin zaman zaman karıştırıldığını belirtti. Baybars, soruşturma ve kovuşturma yetkisinin aslında poliste olduğunu dile getirdi.

Baybars, Hukuk Dairesi’nin daha fazla müdahil olup, polise katkı sağlamasının önemini ifade etti.

Yolsuzluk dosyalarının toplumda kanayan yara olduğunu belirten Baybars, bu dosyaların akıbeti konusunda kamuoyunun şeffaf bir şekilde bilgilendirilmesi gerektiğini ifade etti.

Tüm kurum ve kuruluşların hukuk danışmanı olan Başsavcılık’ın güçlendirilmesinin önemine vurgu yapan Baybars, bu konuda eksiklikler olduğuna dikkat çekti ve kaynağın artırılması gerektiğini belirtti.

Baybars, Savcılık makamının adil yargılama bakımında bireylerin menfaati açısından da önemli olduğunu dile getirerek dairenin daha fazla insan yetiştirmesinin önemine dikkat çekti.

Manavoğlu: "Yolsuzlukla ilgili dosyalar kısa sürede sonuçlandırılmalı"

HP Milletvekili Gülşah Sanver Manavoğlu, insan kaynağı eksikliğine dikkat çekerek, Hukuk Dairesi’nde de bu konuyu ön plana çıkararak, “görevlerini yapmıyor noktasına getirilmesinin” ülke için kayıp olduğunu belirtti.

Manavoğlu, yolsuzluk dosyalarıyla ilgili polise ciddi görev düştüğünü ancak Savcılık’ın da geri durmayarak, gerekli girişimleri yapması gerektiğini kaydetti. Manavoğlu, kurumların daha verimli hale getirilmesinin önemine dikkat çekti.

Manavoğlu, yolsuzluk konusunda toplumda ciddi yara olduğuna dikkat çekerek, bu dosyaların kısa sürede sonuçlandırılması gerektiğini vurguladı.

Özdenefe: "Pandemi koşullarında ayrılan bu bütçe yeterli değil"

CTP Milletvekili Fazilet Özdenefe ise ilk olarak, Girne’nin kapanma konusunun kamuoyunda tartışıldığına işaret ederek, hükümetin bu duruma değinmesinin önemine vurgu yaptı.

Savcılığın önemine dikkat çeken Özdenefe, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanıp karar alan Yüksek Savcılar Kurulu’nun kararlarını gizli oyla aldığını anlatarak, kararların gerekçeli ve yargı denetimine açık olmazsa savcılara güvenin azalmasına neden olacağına dikkat çekti.

Özdenefe, pandemi koşullarında ayrılan bu bütçenin yeterli olmadığını ifade ederek, Cumhurbaşkanı’nın Başbakanlık görevini devretmeden Cumhurbaşkanı görevi almasını eleştirdi. Özdenefe, bu konuda Başsavcılık’ın verdiği görüşü de eleştirdi.

Konuşmaların ardından Hukuk Dairesi bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi