Sultan İnkaya

sultancyp@gmail.com

Günümüzün en belirgin ve ses getiren olaylarından bir tanesi de “kürtaj” olmuştur. Türkiye’de kürtajin yasaklanması, bizim kendi adamız da yasa dışı alınmaması gereken bebeklerin alınması tartışmaya açık bir konudur. Bu gün bu yazımda kürtajın ne manaya geldiğine değinip, bir hemşire adayı olarak şahsi görüşüme göre kürtajın gerekli olup olmadığını sizlerle paylaşacağım.

30 Mart tarihinde okuduğum bir haberde Çorum’da 13 yaşında bir çocuğun yaşadığı trajedi kanımı dondurdu. 8 yaşından itibaren öz babası, öz abisi ve amcası tarafından 5 sene boyunca tekrar tekrar tecavüze mahsur kaldı. 13 Yaşında geldiğinde ise babası’ndan hamile olduğu ortaya çıktı. Söz konusu çocuğa bu travmayı yaşatan kişiler ceza evine gönderilirken, çocuk babasın’dan olan bebeği aldıramadı. Peki sebep neydi? Kürtaj yasak. Tecavüze uğrayan bir insana kürtaj yapılmaması o insana yapılmış bir iyilik değildir. Yıllarca yaşadığı kötü hatırayla onu ileriki hayatında her gün yüzleşmeye mahkum bırakmatır.

Kıbrıs’ta  yaşanan kürtaj olayına değinecek olursak yaşananlar büyük bir trajediydi. Kürtaj yapılma evresi geçmiş olduğunu bilerek sırf ebeveyinler istemediği için hiç bir sağlık personelinin bunu yapmaması gerekir.  Bir kadın hamile olduğunu anladığı anda eğer bu hamileliği istemiyorsa, zamanın geçmesini beklemeden kürtaja karar vermelidir. Bebekler oluştuktan sonra istememek benim görüşümde caniliktir.

Şimdi biraz kürtajin ne olduğundan , yapılması gereken doğru zaman diliminden ve dikkat edilmesi gereken hususlardan sizlere bahsedeceğim. Öncelikle belirtmek istiyorum ki, eğer bir hamilelik durumu arzu edilmiyorsa, önlem en baştan alınmalıdır. Bu konuda devletler de bir takım önlemler alabilirler. Örneğin, Avrupa ülkelerinin bir çoğunda korunma yöntemlerinin dersleri verilmektedir.  Kendi insanlarımız da bu konuda eğitim yoluyla bilinçlendirilirse, kürtaja talep daha düşük sayılara inebilir.

Kürtaj genel anlamda rahim içinde istenmeyen bir gebeliğin tahliyesi anlamına gelmektedir. Tıbbi literatürde gebelik terminasyonu, gebelik sonlandırılması veya dilatasyon-küretaj olarak da geçer. Kürtaj, gebelik sonlandırılması için yapılabileceği gibi düşük yapan kişilerde rahim içinde eğer bebeğe ait parçalar kaldıysa, yani gebeliğe bağlı rahim içi materyal tam olarak atılamadıysa bunları temizlemek için de yapılabilir. Bu işlemin adı "Retansiyone küretaj" olarak anılır. Küretaj, aslında bir anlamda tüm rahim içinin temizlenmesidir.

Örneğin gebe olmayıp uzun süreli ve fazla adet gören kadınlara da küretaj yani rahim içi temizliği gerekebilir.

Buradaki işlemin adı tanısal amaçlı yani "Probe Küretaj" dır. Yapılan küretaj sonrası kanama kesilir ve alınan rahim içi dokusu patolojiye gönderilerek kanamanın nedeni araştırılır. Yani yapılan işlem ile hem tanı hem de tedavi bir arada yapılmış olur. Kürtajda dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır.

Bunlar:

     - Kürtaj her bakımdan bir "cerrahi bir girişim"dir. Ancak konusunda ehil ve tecrübeli kişiler tarafından uygulandığında riskleri yok denecek kadar azdır.

   - Kürtaj yapılmadan önce; yapılan bir ultrasonla gebeliğin büyüklüğü ve rahim içindeki yerleşimi (lokalizasyonu) tam olarak belirlenmeli ve hastanın tıbbi öyküsü alınmalıdır. Daha sonra yapılacak işlemle ilgili olarak hasta detaylı ve net bir şekilde bilgilendirilmelidir. Bu şekilde hastanın psikolojik yönden rahatlaması sağlanabilir.

   - Kürtaj işlemi mikroptan arındırılmış ortamlarda (steril ortamda), genel (uyutularak) ve lokal (uyuşturularak) anesteziyle uygulanabilir.

   - Kürtaj işlemi genel anestezi ile uygulanacaksa hastanın işlemden 4-5 saat öncesinden itibaren aç ve susuz olması istenir. Bunun amacı midenin boş olmasını sağlamak ve genel anesteziye bağlı oluşabilecek bulantı sonrası kusmuğun akciğerlere kaçıp yutulmasını engellemektir.

Lokal anestezi ile kürtaj girişimi hasta tok iken de yapılabilir. Lokal anestezili girişim, hastanın rahim ağzı bölgesine yapılan uyuşturucu ilaçlarla işlemin yapılmasıdır. Bu yöntemle genel anestezi riskleri alınmamış olur ancak hastalar genel anesteziye göre daha fazla ağrıyla karşılaşacaklardır.

Kürtajin Ne Gibi Riskleri Vardir?

Tecrübeli kişiler tarafından uygulanıldığı takdirde, normal gebelik haftalarında yapılan kürtaj işlemi sırasında oluşabilecek riskler oldukça azdır. Ancak yine bir cerrahi girişim olduğu için bazı riskler de taşır.

Rahim ve barsak delinmeleri ,
Kanamalar
Gebeliğin tahliye hiç edilemeden kalması,
Rahim icinde kürtajdan sonra parca kalmasi,
İşlem sonrası rahim içinde enfeksiyon gelişmesi (endometrit),
Anestesiye bagli problemler olabilir,
Rahim içi dokunun (endometrium) tahribi veya rahim içinde yapışıklıkların oluşması (Asherman sendromu) sonucu adet görememe veya adetlerin azalması.

      İşlemin yapıldığı ortamın steril (mikroptan arındırılmış) olması son derecede önemlidir.Gebeliğin tam olarak tahliye edilememesi rahime ait anatomik değişikliklerden veya gebeliğin çok erken bir haftada tahliye edilmesi durumlarına bağlı olabilir. Genellikle önerilen en az 7- 10 gün adet gecikmesi sonrası işlemin yapılmasıdır. İşlem yapılmadan önce gebelik ultrason yardımıyla rahim içinde görünebilir durumda olmalıdır. Bu şekilde gebeliğin bir "dış gebelik" olmadığı da anlaşılmış olacaktır.Kürtaj sırasındaki kanamalar ise genellikle "atoni" dediğimiz rahim içeriğinin boşaltılması sonrası rahim kasının iyi şekilde kasılamaması durumuna bağlıdır. Özellikle büyük gebeliklerde ortaya çıkan bu durum damar yolundan verilen bazı ilaçlar ve rahime yapılan masajlarla düzeltilebilir. Kanama, rahim kasının (myometrium) kasılması ile sonlanacaktır. Yine, rahim içinde parça kalması da rahim kasının tam olarak kasılmasını önleyerek kanamaya sebep olabilir. Bazen parça kalmasına bağlı kanamalar, işlemden birkaç gün sonrasından itibaren de başlayabilir.
Tüm bu problemlerin oluşma şansı, işlemin tecrübeli kişiler tarafından dikkatli ve hijyenik ortamlarda uygulanmasıyla yok denecek kadar azdır.

Son olarak belirtmek istiyorum ki kürtaj gebeligin 10. haftasına kadar yapılabilir. Yani normal şartlar altında 10 hafta her şeyi fark edip düşünüp karar verebilmek icin yeterli bir süredir. Doğru şartlar altında kürtaj için karar tabi ki sizindir. Ancak bu konuda bilinçlenmek ve bilinçlendirmek hepimizin görevi.