Meltem SONAY

CTP-BG’nin seçimden önce taahhüt ettiği, CTP-BG – DP-UG Hükümeti’nin de, Hükümet Programı’nda yer alan, ‘Milletvekili transferini’ engellemeyi hedefleyen Siyasal Partiler Yasası Taslağı, Meclis Özel Komitesi’nin gündeminde.
2014 yılı başında özellikle dönemin DP-UG’li komite üyesi milletvekillerinin tepki koyması ile askıya alınan Siyasal Partiler Yasası, yeniden gündeme alındı.
Anayasa, Cumhuriyet Meclisi İçtüzüğü, Siyasal Partiler Yasası ile Seçim ve Halkoylaması Yasası Değişikliklerini  Hazırlamak ve Görüşmek Üzere Oluşturulan Geçici ve Özel Komite’nin Başkanı, CTP-BG Milletvekili Asım Akansoy, yasa taslağının ‘Transferleri engelleyen maddesi’ üzerinde konsensüs olduğunu açıkladı.
Yasa Taslağı’nın diğer maddeleri üzerinde ise partilerin değerlendirmelerinin sürdüğünü ifade eden Akansoy, önümüzdeki günlerde taslağın diğer maddeleri üzerindeki ayrıntılı durumun da açığa çıkacağını kaydetti.

“Parti Başkanları’ndan desteği alarak başladık”
Komitenin özellikle milletvekillerinin istifası veya ihracı konusunda, parti başkanlarından “Siyasi partiler bizim arkamızda duracak mı, Genel Kurul’dan geçecek mi” açısından taahhüt istediğini belirten Akansoy, bu çerçevede komite başkanı olarak parti başkanları ile görüştüğünü aktardı.
CTP ve TDP’de bu anlamda bir sorun olmadığını belirten Akansoy,  Serdar Denktaş ve Hüseyin Özgürgün’le de görüştüğünü ve onların da net bir şekilde milletvekillerinin başkan bir partiye geçişine karşı olduklarını ilettiklerini ifade etti.
Bunun üzerine komitenin ikinci toplantısını da yaptığını belirten Asım Akansoy, Aralık ayının bütçe görüşmeleri ile geçeceğine işaret etti, Siyasal Partiler Yasa Taslağı’nın da Ocak ayı sonuna doğru Genel Kurul aşamasına gelmesinin hedeflendiğini kaydetti.

“Hemen ardından da Seçim ve Halk Oylaması Yasası…”
Siyasi partilerin demokrasilerin olmazsa olmazı olduğuna vurgu yapan ve yasanın da önemine işaret eden Akansoy, modern demokrasilerde siyasi partiler olmadan, herhangi bir demokratik modeli düşünmenin imkansız olduğuna vurgu yaptı.
Siyasi Partiler Yasası tartışılırken doğrudan doğruya ülke demokrasisinin tartışıldığını ifade eden Akansoy, bu yasayı Seçim ve Halk Oylaması Yasası’ndan da ayrı düşünmemek gerektiğini, bu nedenle partilerden de gelecek görüşler ışığında hemen ardından da Seçim ve Halk Oylaması Yasası’na geçilmesinin hedeflendiğini aktardı.

“Daha demokratik, daha özgürlükçü bir demokratik düzen öngörüsü ile…”
Yasa önerisinde oldukça önemli maddeler olduğuna vurgu yapan Akansoy, tek maddeye takılıp kalınmaması gerektiğine dikkat çekti.
Çalışma yapılırken modern demokratik sistemlerin dikkate alındığını belirten Akansoy, daha demokratik, daha özgürlükçü bir demokratik düzen öngörüsü ile hareket edildiğine işaret etti.
Asım Akansoy, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının şiar edindiği ve parti içi uygulamalarda temel değer olarak kabul etmiş bir siyasal parti modeli öngörüldüğüne dikkat çekti.

“Siyaset ve siyasetçiye olan güveni aşındıran durumlar…”
Milletvekili seçilen kişinin sadece karma oylardan değil, özellikle partiye verilen mühürlerden ve tercih oylarından seçim kazandığına işaret eden Akansoy, parti mühürlerinin, herhangi bir milletvekilinin seçim kazanmasını, o partiye dair düşünce ve görüşler çerçevesinde, seçmenin tercihi olarak hayat bulması olduğuna vurgu yaptı.
Bir partiden milletvekili seçilmiş bir kişinin, daha sonra istifa ederek veya partiden kesin olarak ihraç edilmesi durumunda başka bir partiye katılmasının, seçmenin iradesinin çarpıtılması sonucunu doğurduğuna işaret eden Akansoy, böyle durumların siyaset kurumuna da, siyasetçiye de güveni aşındırdığına vurgu yaptı.
Ülkemizde de siyaset ve siyasetçiye dair ciddi bir güvensizlik olduğuna işaret eden Akansoy, yasanın bütün olarak bu güvensizliğin ortadan kalkmasında çok ciddi katkısı olacağı görüşünü belirtti.

“Sadece komite üyelerine, Meclis’e bırakılmamalı”
Siyasal Partiler Yasası’nın demokratik sistemin olmazsa olması olduğunu yineleyen Akansoy, bu yasayla birlikte Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın da Anayasa gibi, ülkedeki her bir seçmeni ve vatandaşı ilgilendiren bir yasa olduğuna vurgu yaptı.
“Lütfen bunun sadece partileri veya siyasileri ilgilendiren bir konu olarak algılanmasına yönelmeyelim” diyen Akansoy, her bir yurttaşın, sivil toplum örgütünün bu konuda söyleyecek sözü olması gerektiğine değindi.
Önümüzdeki günlerde geniş katılımlı toplantılar yapmayı öngördüğünü ve yasanın geniş toplum kesimlerince tartışılması taraftarı olduğunu belirten Akansoy, bu toplantıların ciddi anlamda yarar sağlayacağını düşüncesini ifade etti.

Yasa Taslağı ne öngörüyor?
 

ÖNERİ 1:
TRANSFERE ENGEL… Taslağın yasallaşması halinde; seçildiği partiden istifa eden ve ihraç edilen milletvekili, yasama dönem bitene kadar bağımsız kalacak, bakan, komite başkanı olamayacak,  yeni bir siyasi parti kurup Hükümet’e giremeyecek.

ÖNERİ 2:
PARTİLERİN GELİR-GİDERİ DENETLENECEK… Siyasal Partiler Yasası Taslağı’nın ilgili maddesi, siyasal partilerin gelir ve giderlerinin Sayıştay’ın yardımıyla Anayasa Mahkemesi tarafından denetlenmesinin sağlanmasını içeriyor. Kesin hesaplarını Anayasa Mahkemesi’ne sunmayan parti, yapılacak ilk milletvekilliği genel seçimine de katılamayacak.

ÖNERİ 3:
MİLLETVEKİLİ ADAYI BELİRLEMEDE ÖN SEÇİM… Siyasi Partilerde milletvekilleri adaylarının tespiti için delegelerin veya üyelerin oyu ile ön seçim yapılmasını öngörüyor… ‘Lidere veya merkeze bağımlılık’ ortadan kalkacak… 3’te 1 oranındaki kontenjan hakkı da içeren yasa taslağının ilgili maddesi uyarınca, parti seçime listesinin 3’te 1’i oranında ön seçimsiz aday koyabilecek.

ÖNERİ 4:
% 40 CİNSİYET KOTASI… Yasa Taslağı %40 oranında cinsiyet kotası öngörüyor… Erkek ve kadın adayların en az %40 oranında listelerde yer alması şartı getiren maddeye uymayan siyasal parti, seçime de katılamayacak…

ÖNERİ 5:
EN AZ %3 OY ALAN PARTİLERE DE DEVLET KATKISI… Yasa Taslağı, barajı geçemeyen ancak %3 oranında oy alan siyasi partilerin de, devletin siyasi partilere yaptığı katkıdan pay almasını öngörüyor.