Rapora göre, vatandaşların belirlenen ürün sepetindeki malzemeleri almak için Kuzey Kıbrıs’ta yaklaşık 1437 TL ödediği, Güney Kıbrıs’ta ise bu rakamın 1657 TL’ye yükseldiği tespit edildi

• Yapılan araştırmada, perakende tüketim ürünlerinin dikkate alındığı ve araştırma sonuçlarına göre ürünlerin  %70.42’sinde Kıbrıs’ın kuzeyinin, güneyden daha ucuz olduğu belirlendi.

• Araştırmada, ürün gruplarının ortalamasının alındığı ve aynı ithal marka ürünlerin bulunabildiği ürünlerde Kuzey Kıbrıs’ın Güney Kıbrıs’a oranla %15 daha ucuz olduğu saptandı.

• Başka bir deyişle, vatandaşların belirlenen aynı ürünleri kuzeyde almak için yaklaşık 1437 TL ödediği, güneyde ise bu rakamın 1657 TL yükseldiği tespit edildi.

• Öte yandan Kuzey Kıbrıs’ta yerli ürerimi olan ürünlerin aynı ithal ürünün kuzeye kıyasla güneyde % 5.6  daha pahalı olduğu da raporda ortaya çıktı.

Ayşe GÜLER

Sanayi Odası, tarafsız bir danışmanlık şirketine DPÖ Tüketici sepeti dikkate alınarak oluşturulan ürün gruplarının Kuzey-Güney Kıbrıs arasındaki fiyat farklıklarının araştırılması konusunda çalışma yaptı.

Yapılan araştırmada, perakende tüketim ürünlerinin dikkate alındığı ve araştırma sonuçlarına göre ürünlerin  %70.42’sinde Kıbrıs’ın kuzeyinin, güneyden daha ucuz olduğu belirlendi.

Araştırmada, ürün gruplarının ortalamasının alındığı ve aynı ithal marka ürünlerin bulunabildiği ürünlerde Kuzey Kıbrıs’ın Güney Kıbrıs’a oranla %15 daha ucuz olduğu saptandı.

Başka bir deyişle, vatandaşların belirlenen aynı ürünleri kuzeyde almak için yaklaşık 1437 TL ödediği, güneyde ise bu rakamın 1657 TL yükseldiği tespit edildi.

Öte yandan Kuzey Kıbrıs’ta yerli ürerimi olan ürünlerin ayni ithal ürünün kuzeye kıyasla güneyde %5.6  daha pahalı olduğu da raporda ortaya çıktı.

“Yerli ürünler, ithale göre yüzde 87 daha ucuz”
Raporda yer alan verilere göre Kıbrıs’ın kuzeyinde yerli ürünlerin yüzde 87’ye yakınının ithal ürünlere kıyasla daha ucuz olduğu tespit edildi.

Yerli ürünlerin ithal ürünlere göre ‘daha ucuz’ olmasındaki nedenin son dönemlerde döviz kurlarındaki ciddi dalgalanmaların neden olduğu,  söz konusu durumun güneydeki ürünler yanında kuzeyde bulunan ithal ürünlerin fiyatlarına da yansıdığı belirtildi.

Sanayi Odası’nın hazırladığı rapordaki ‘tüketim sepetindeki’ ürünlerin %64.79’unun yerli üretim olduğu da belirtildi.

Güney’de daha ucuz olan ürünler…
Araştırmaya göre yerli üretimi olmayan ve güneyde daha ucuz olan ürünler belirlendi.
Buna göre 100 gr ithal hazır kahve Güney’de 12,96 TL iken Kuzey’de ise 32,25 TL olarak satıldığı tespit edildi.
Öte yandan 75 ml aynı marka ithal diş macununun Güney’de 9,66 TL, Kuzey’de ise 15,05 TL’ye satıldığı, 375 gr aynı marka mısır gevreğinin Güney’de 7,39TL, Kuzey’de 9,99 TL’den raflarda yerini aldığı belirlendi.

Fiyat İstikrar Fonu olan ürünler kuzeyde daha ucuz…
Yerli üretimi olan ve üzerinde Fiyat İstikrar Fonu da olan ürünlere bakıldığında ise 1000 ml dondurmanın grup ortalaması Kuzey’de 4,48 TL Güney’de ise 8,14 TL olarak tespit edildi. 
2’li kağıt havlunun grup ortalaması Kuzey’de 3,64TL iken Güney’de 9,94 TL; aynı marka 1 lt ithal yüzey temizleyicinin Kuzey’de 4,39 TL, Güney’de ise 7,57 TL’ye satıldığı kaydedildi.
1 kg pilavlık bulgurun grup ortalaması Kuzey’de 4,45 TL, Güney’de ise 9,15 TL; süt ürünlerinin ortalamasının Kuzey’de 10,86 TL, Güney’de ise 16,75 TL olduğu ortaya çıktı.

Tespit ve öneriler…
“Ürünlerin %70,42’sinde Kıbrıs’ın kuzeyi daha ucuz”
Raporda çarpıcı tespitler de yer aldı. Sanayi Odası yaptığı tespitlerin yanı sıra hükümete de ‘önerilerde’ de bulundu.

Rapora göre ürünlerin %70,42’sinde Kıbrıs’ın kuzeyinin güneyden daha ucuz olduğu belirtildi.
Ürün gruplarının ortalamasının alındığı ve aynı ithal marka ürünlerin bulunabildiği ürünlerde kuzeyin güneyden yaklaşık olarak  %15 daha ucuz olduğu belirtildi.
Vatandaşların ayni ürünleri satın almak için Kuzey Kıbrıs’ta yaklaşık 1437 TL ödediği, Güney Kıbrıs’ta ise bu rakamın 1657 TL’ye yükseldiği kaydedildi.

Yerli-ithal ürünler kıyaslama
Öte yandan ülkemizde üretimi olan ürünlerde, ithal ürünleri dikkate alındığında kuzeyin güneyden %28 oranında daha ucuz olduğu belirlendi.

Bunun yanı sıra Kuzey Kıbrıs’ta üretimi bulunmayan ürünler listesinde Kıbrıs’ın güneyinin kuzeyden %5.6 daha pahalı olduğu tespit edildi.

Raporda, şu ifadelere de yer verildi: “Kuzeyde üretimi olan ürünlerin çok büyük kısmının, güneyden daha ucuz olduğu tespit edilmiştir. Buna karşılık kuzeyde yerel üretimi olmayan ürünlerde, güneyin birçok kalemde daha fazla ucuz olma eğilimi bulunduğu görülmektedir. Bu sonuçlara göre yerli üretimi koruyan Fiyat İstikrar Fonu’nun pahalılık yaratarak, alışverişi güneye kaydırdığı iddiası bilimsel olarak çürütülmüştür”

“İngilizce ve Rumca ambalajlar yapılmalı”
Sanayi Odası, yerli üretimi korumak amacıyla uygulanan Fiyat İstikrar Fonu kapsamındaki hemen hemen tüm ürünlerin Güney Kıbrıs’a kıyasla, Kuzey Kıbrıs’ta daha ucuz olduğunu belirledi.
Kıbrıs’ın kuzeyinin ‘daha ucuz’ olması nedeniyle daha fazla tercih edilebileceği, bu nedenle de gerekli altyapı hazırlıklarının yanı sıra İngilizce veya Rumca ambalaj çalışmalarının yapılması gerektiğine dikkat çekildi. Öte yandan kuzeyin her zaman daha fazla ucuz olmasının, yerli üretimin devam ettirilmesine ve geliştirilmesine bağlı olacağı da işaret edildi.

“Fiyat İstikrar Fonu’nda düzenleme yapılmalı”
Raporda yer alan öneriler arasında tüketicinin daha uygun fiyatta ürün alabilmesini sağlayan ve yerli üretimi korumak maksadıyla Fiyat İstikrar Fonu oranlarında düzenlemelerin yapılması ve yerli üretimi koruyacak şekilde geliştirilmesi dikkat çekti.

Bu kapsamda yerli üretimi olan ithal ürünlerin tümünün Fiyat İstikrar Fonu oranlarının en az %10 oranında artış yapılması gerektiği raporda yer buldu.