Güzelyurt’ta tarla ve bahçelerdeki meyveleri zarara uğratan fareler, nar üreticilerine zor anlar yaşatıyor. Tarım Dairesi’nin yeterli zehir tedariki yapmadığından yakınan nar üreticileri, bireysel tedbirlerle çözüm olmayacağını ifade ederek, “Bütünlüklü mücadele şart” dedi…

Fehime ALASYA

Ülkedeki fare nüfusunun artmasıyla birçok bölgeyi basan fareler, Güzelyurt’taki nar bahçelerine de dadandı. Tarım Dairesi’nin yeterli zehir tedariki yapmadığından yakınan nar üreticileri, bireysel tedbirlerle çözüm olmayacağını ifade ederek, “Bütünlüklü mücadele şart” dedi…

Tarım Bakanlığı’nın bu konuda sistemli bir çözüme gitmediğini ifade eden üreticiler, Tarım Dairesinin ‘sınıfta kaldığını’ dile getirdi.

Fare ile mücadelede tarım dairesinin öncülük etmesi, destek vermesi gerektiğini anlatan üreticiler, “Çözüm bulunmazsa zarar ziyan büyüyecek” diyerek, salgın hastalıkların doğacağı öngörüsünde bulundu. Farelerle mücadelede devlet öncülüğünde bir seferberliğe gidilmesi gerektiğinden yana hem fikir olan üreticiler, Tarım Bakanlığı ile istişare ettiklerini ancak fare ilaçlarının zamanında ve yeterli oranda dağıtılmadığı için nar bahçelerinin fareler tarafından talan edildiğini vurguladı.

Birçok üretici, bir ay sonra hasat yapmaya hazırlandığını ancak farelerin olgunlaşan narları kemirerek kullanılamaz hale getirdiğini belirterek, zararının büyük olduğunu anlattı.

Mayıs ayı sonunda yaşanan sıcak havanın etkisiyle bu yılki nar rekoltesinin zaten düşük olduğunu dile getiren nar üreticileri, bir yandan da zaman kaybetmeden farelerle mücadele etmenin gerektiğini savundu.

“Nar üretimine önem ve destek verilmiyor”

Bazı üreticiler ise Tarım Bakanlığı’nın nar üretimine yeterli desteği vermediğinden ve bu alternatif üretimin kurumaya terk edildiğinden yakındı.

Hasat yapmaya hazırlanan nar üreticilerinin henüz geçen yıldan kalma Doğrudan Gelir Desteğini alamadığı ifade edilirken, “Nar üretimi daha zahmetli bir üretimdir ama maalesef devlet bu konuda narenciyeye daha çok destek veriyor, nar bahçelerini kurumaya bırakıyoruz” denildi.

Nar üreticileri ne dedi? Nar üreticileri ne dedi? Nar üreticileri ne dedi?

İnanç Yüksel: “Tedbir alınmazsa üreticiler günün sonunda çok düşük hasat yapacak”

“Çok ciddi sıkıntı içindeyiz. Tarım dairesine kısa süre önce bu konuyu aktardık, bize gülünç rakamlarda fare zehri gönderdi. 1 dönüme 1 lokum düşüyor. Fare popülasyonu korkunç derecede arttı. Ağaç köklerini kemiriyorlar. Kendi bütçemizden de ciddi zehirler aldık ama bu toplumsal mücadele gerektiriyor. Biz tüketebiliriz ama yan arsada tükenmezse yine de bize geliyor. 1 ağaçtan 12 kilo nar topladım. Geriye kalan 1-2 tane nar kaldı. Onlar da hasada bir ay var, o zamana kadar sağlam kalır mı bilmiyorum. Çok ciddi tedirginiz. Tarım dairesi ve bakanlıktan acil tedbir istiyoruz. Bireysel çözüm mümkün değil. 40 yıldır bu sorun var ama bu yıl korkunç arttı. Daire bize hiçbir zaman yeterli zehir göndermedi.

Daha fazla zehre ihtiyaç var. Fareler evleri bastı, yaşam alanlarına indi. Tedbir alınmazsa üreticiler günün sonunda çok düşük hasat yapacak. Bunun yanında geriye kalan ürünlere de verilen zararlar, sağlık sorunlarına salgın hastalığa neden olacak. Hemen tedbir alınmalı aksi halde insan sağlığına kadar tehdit eden üzücü sorunlar alabilir. Narın piyasadaki rekoltesi düşecek ve fiyatları çıkacak. Fare yanında hayatımızda görmediğimiz bir sıcak haftayı Mayıs-Haziran ayında geride bıraktık. Geçen yıla göre rekolte %30 daha azdır. Geçen yıl 170 ton nar üreten bir üreticiyim, bu yıl 120 tonu bulsam şükrederim. Farelerin de yapacağı zararı düşünürsek bir bilinmezliğe girdik. Bu rekolte 60 tonlara kadar düşebilir. Bu Pazar payımızı da zora sokacak.”

Ramadan Kandulu: “Her seferinde bir top sulama lastiği alıp bahçeye öyle gidiyoruz”

“Bu sistemli mücadele etmekten geçiyor. Bize verilen fare zehri yanında kendim de çok fazla zehir aldım ve kullandım. Çok etkilenmedim ama bölgemiz çok etkilendi. Bu zehirler daha fazla verilse etkin mücadele sağlanırdı. Aynı sıkıntıyı narenciyede de yaşıyoruz. Sadece meyveleri değil, damlama lastiklerimizi de kemirdiler. Her seferinde bir top sulama lastiği alıp bahçeye öyle gidiyoruz. Bazı yerlerde başarı sağladık ama zararımız çok büyüktür. Mayıs sonu, Haziran ayı başında yaşanan sıcaktan dolayı çiçekler de hasar görmüştü, oluşan meyveler düşmüştü. Rekolte beklenenin altında kalacak. Bu yıl daha fazla masraf ettik ama rekolte daha azdır. Tüm bu sorunlarla bütünsel mücadele etmeliyiz. Ben şahsen zehir atsam da yan komşularım atmazsa veya zamanını geciktirirse hiçbir faydası olmaz. Bu nedenle devlet öncülüğünde bir seferberliğe gidilmeli. Tümünü devlet karşılasın demiyorum ama karşılayamasa bile zorunluluk getirmeli ki bütünsel mücadele yapılır.

Şu bölgenin tamamı şu günde ilaçlanacak denilmeli ve yapılmalı. Bu ada çapında uygulanmalı, aksi halde farelerle mücadele çok zordur.”

Ali Seyfun: “Mücadelede Tarım Dairesi öncülük etmeli, destek vermeli, bütünlüklü mücadele şart”

“Fare zehri kullandım, biraz başarılı oldum aşırı bir zararım yok. Bölgede genel olarak ciddi sıkıntı var. Ne kadar temizlersek temizleyelim bölgede yaygın olduğu için tükenmez. Bu yıl ciddi anlamda çoğaldı. Narenciye bahçesinde de ağaçların üzerinde geziyorlar. İlerleyen günlerde burada da sorun olacak, çözüm bulunmazsa zarar ziyan büyüyecek.

Mayıs sonu vuran sıcak özellikle narda birinci çiçek dönemine rast geldi ve ürün rekoltesi düştü, bir de üzerine bu sorunla iyice rekolte düştü. Piyasada da az ürün görülecek, fiyatlar da biraz tırmanacak. Geçen yıl ürün çok fazlaydı ve fiyatlar da çok düşüktü. Bu yıl yaşanan sıkıntılar, bunların piyasaya yansımasını şimdiden değerlendirmek çok zor. Nar üretimi çok ciddi emek isteyen bir ürün türüdür. 10 dönüm nar bahçem var, 5 dönümünü söküyorum. Masraflı ve eziyetli bir üretimdir. İşçi tutsak daha kaliteli ürün çıkarabiliriz ama bu ekonomide üretimin her adımında işçi tutmak mümkün değil. Bazı dönemlerde tutuyoruz, birçok işi kendimiz yapıyoruz. Fare ile mücadelede tarım dairesinin öncülük etmesi, destek vermesi gerek. Bütünlüklü bir mücadele yapılmazsa çözüm çok zor.”

Doğan Bağkur: “Bu yıl verim dörtte bir düştü”

“Bu yıl fareler tarlalara dadandı. Geçen yıl da ciddi bir tedbir alınmadı, bu yıl çok fazla bir artış var. Her üç haftada üreyen bu hayvanlar bir anda her yere doldu. Bölgeye yeterli ilaçlar verilmedi, kendimiz tedbir almaya çalıştık ama başa çıkamıyoruz. Mayıs ayında 92 yılda ilk kez olan 42 derece sıcaklık da bizi çok etkiledi, ürün rekoltesi çok düştü. Bu durum narenciyeyi de etkiliyor. 10 yıldır bu işi yaparım, ilk kez böyle bir durumla karşılaştım. Henüz olgunlaşmamış narları bile kemiriyorlar. Bütünlüklü bir çalışma gerek. Yönetenler de buna ilgisiz kaldı. Çok az insan bu sektörden geçiniyor, bu yıl verim dörtte bir düştü.”

Mehmet Bozer: “Tarım Dairesi bu konuda sınıfta kaldı”

“Zamanında mücadele edemediğimiz için fare popülasyonu çok arttı. Zamanında mücadele yapmadığımız için bu duruma geldik. Fare zehri zamanında ve yoğun mücadele edilmesi gerek. Bakanlık bunun için sistemli bir çözüme gitmeli. Maalesef Tarım Dairesi bu konuda sınıfta kaldı. Bunlar bahçelere ciddi zarar veriyor. Rekolte de geçen yıla göre daha düşüktür. Burada da tarım sigortasının devreye girmesi gerek.”