“ABD’ye yakın birinin özel temsilci atanması konusunda nabız yoklanıyor”

ABD’nin, Türkiye’de yapılacak “Tayyip Erdoğan’ın kazanması beklenen” Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden ve BM Genel Kurul çalışmalarının tamamlanmasının hemen ardından, Kıbrıs sorununun çözüm çabalarının tırmandırılması hedefiyle zemin hazırlama çabalarını yoğunlaştırdığı iddia edildi. Bu çerçevede, BM’nin, Kıbrıs Özel Temsilcisi ataması konusunda Kıbrıs Türk ve Rum taraflarında nabız yoklamalarına da başlandığı öne sürüldü.

Yabancı diplomatlara göre Kıbrıslı Rumlarda istek yok 

Alithia haberi “Sondajlar Başladı... Temsilci Atıyorlar... Amerikalılara Yakın, Saygın, BM Genel Sekreteri’nin de Onayını Alacak Bir Kişiden Söz Ediliyor” başlık ve spotlarıyla manşete çekti. Amerikalıların hareketliliğinin son zamanlarda tavan yaptığına işaret eden gazete ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın son dönemdeki temaslarını buna örnek gösterdi, devamla şu detayları verdi:
“Bilgi sahibi bir diplomatik kaynağa göre Amerikalıların BM’nin Kıbrıs Özel Temsilciliği görevi için uygun gördüğü kişi prestij sahibi, Kıbrıs sorununu çok iyi ve derinlemesine bilen, Amerikan hükümetine yakın ve BM Genel Sekreteri’nin onayını/rızasını peşinen almış bir kişi. Bu tercih, BM’nin Kıbrıs Özel Temsilciliği makamında Annan Planı’na karışmış bir kişinin olmasını istemeyenKıbrıs Rum tarafını coşturmuyor.
Dahası, Kıbrıs Özel Temsilciliği’ne atama için ilave bir nedenin de, her şey müzakerelerin çıkmaza, belki çöküşe sürüklenmekte olduğunu gösterirken böyle bir atamanın prosedürü biraz daha ayakta tutacağı, ciddi bölümün başlaması beklenen sonbahara kadar biraz daha zaman kazandıracağı vurgulanıyor. Şu anda, iki müzakerecinin müzakerelerinden bir şey çıkmasını kimse beklemiyor çünkü her iki tarafın da sunduğu tezler katı ve Kıbrıs sorununu çok çok geriye götürüyor. Kıbrıs Türk tarafında da olguların ileri götürülmesi istek ve niyeti görünmüyor. Yabancı diplomatlar Kıbrıs Rum tarafında da özel bir istek görünmediğini, muhtemelen gelişmeleri daha sonraya ötelediğini savunuyor.
Son günlerde olup bitenleri çok iyi bilenler Alithia’ya, Amerikalıların Kıbrıs sorunundaki hareketliliğinin benzersiz olduğunu söyledi. Kıbrıs hükümeti ile bütün konularda işbirliği ve tam koordinasyon istediklerini açıkça ortaya koydular ve ülkemizin artık Batı –ve özellikle Amerikan- çıkarları açısından artık ne kadar önemli olduğunu gizlemiyorlar.”
Gazeteye göre söz konusu çevreler, bölgede son dönemde meydana gelen krizler nedeniyle Kıbrıs’ın bölgedeki yeni stratejik rolüne işaret ediyor. Gazete, Biden’ın Amerikan Başpiskoposluğu Ruhban Meclisi yemeğinde yaptığı konuşmasında söylediklerini de özetledi.
Öte yandan Politis, “Buz Üstündeki İnek Gibi... Kıbrıs Sorunu Yolunu Şaşırdı ve BM –Ve Derinde ABD- Çıkış Arıyor” başlıklı haberinde, Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in müzakere masasında şu ana kadar ilerleme kaydedememesinin BM’yi ve AB’yi çok kaygılandırdığı için üst düzey yetkililerin son zamanlarda, Kıbrıs sorununda yapılanları incelemeye başladıklarını, olası inisiyatif ve açıklamalar için de tarih olarak Eylül’ü belirlediklerini yazdı, özetle şöyle devam etti:
“Diplomatik kaynakların gazetemize söylediğine göre BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, muhtemel köprü kurucu öneriler ve hatta çözüm planı önerileri incelenerek, Kıbrıs sorunundaki durumla ilgili detaylı raporlar hazırlanmasını istedi.

Lefkoşa’daki diplomatlar Politis’e, şimdilik müzakerelerin ‘buz üzerindeki ineğe’ benzediğini söyledi... Prosedür çıkmazda değil ama aynı noktada duruyor, ileri doğru bir adım atmaya çalışmasına karşın aslında çökme tehlikesindedir.”
Gazeteye göre, çeşitli müdahil taraflardan kaynaklar, Amerikan tarafının muhtemel hareketinin, iki taraf arasında boşluk bulunan konuların, yakınlaşma olabilecek konuların ve yakınlaşma olan konuların “–Türk tarafı da kabul ederse- not edilmesi aşamasının tamamlanacağı” Eylül ayında cereyan edeceği görüşünde birleşiyor.
(tak)