Kuzey Kıbrıs Santral Madencilik LTD, Lefke’de 2013 yılında başlattığı bakır madeni arama çalışmalarında sona geldi. Şirket, 272 metre karelik alanda başlattığı ardından da periyotlarla önce 122 metrekarelik alana, şu anda da 69 metrekarelik alana düşürdüğü sondaj çalışmalarını tamamlama noktasına geldi. Şirket son aşamada çalışmaların 69 metrekareden nereye kadar inileceğine net bir şekilde karar verecek. Bölgede ise çalışmalara tepki var.

ÇALIŞMALARIN SEYRİ:

• Kuzey Kıbrıs Santral Madencilik Ltd’e 30 Mayıs 2013 tarihinde  272 metrekarelik alanda arama yapması için izin verildi.
• Şirket çalışmalarını 1 yıl içerisinde tamamlayamaması nedeniyle, 29 Mayıs 2014’te sona eren sözleşmesini Bakanlar Kurulu Kararı ile 6 ay uzattı
• Şirket, son iznini 18 Aralık 2014’te aldı. İzin, 3 ay sonra sona eriyor

Ayşe GÜLER

Lefke’de Mayıs 2013’te 272 metrekarelik alanda başlatılan, şu anda 69 metrekarelik alanda devam eden ‘maden arama’ çalışmalarında sonra gelindi.
Kuzey Kıbrıs Santral Madencilik Ltd adına Pozitif Sondaj tarafından yürütülen çalışmalarda elde edilen ‘olumlu’ sonuçlar nedeniyle şirket bölgede işletme kurmayı hedefliyor.

Kuzey Kıbrıs Santral Madencilik Yönetim Kurulu üyesi Oral Sönmez, gerekli izinlerin alınması ve tesisin kapasitesinin belirlenmesinin ardından 16 ay veya 18 ay içerisinde işletmenin başlamasının hedeflendiğini kaydetti.

İşletmenin ortalama 4 yıl ile 6 yıl arasında yapılmasının planlandığını kaydeden Sönmez, şantiyenin Jeoloji ve Maden Dairesi’nin göstereceği bölgeye kurulacağını dile getirdi.

Sönmez, şantiyenin bölgede bulunan çöp alanına kurulmasına sıcak baktıklarını da ifade ederek, “Bölgedeki çöplük alanı rehabilite edilerek, şantiyeyi o bölgeye kurabilir. Çalışmalar tamamlandıktan sonra da bölgeden çıkabiliriz. Öte yandan idarenin yönlendirdiği atık alana da sıcak bakıyoruz” dedi.
Sönmez, bölgeye 100 milyon dolar ile 200 milyon dolar arasında yatırım yapmayı hedeflediklerini belirtti.

Vatandaşlar tepkili
Öte yandan bölge halkı ve sivil toplum örgütleri çalışmalara tepki gösterdi.
Şu anda sosyal konut bölgesi olarak bilinen yerde devam eden çalışmalarla ilgili net bir bilgi alamadıklarını söyleyen vatandaşlar, “CMC’nin yaraları sarılmamışken, yeniden böyle bir şeyle karşılaşmayı kabul edemeyiz” dedi.
Sivil toplum örgütleri ise Lefke’nin turizm ve eğitimle anıldığını ancak eğitim ve turizmin olduğu yerde madenciliğin olmasının imkansız olduğunu vurguladı.

Lefke ve Bağlıköy’de kazı çalışmaları yapıldı
Bunun yanı sıra çalışanlardan elde edilen bilgiye göre şu ana kadar ekipler, Lefke ve Bağlıköy bölgelerinde maden arama çalışmaları yaptı.
Çalışanlar, sondaj çalışmalarının 2 ekip ve 6 kişiyle devam ettiğini söyledi.
Gündüz devam eden çalışmaların, gece de sürdüğünü kaydedildi.

Numuneler firmaya veriliyor
Öte yandan yaptıkları kazılar sonucunda elde ettikleri bulguları işveren firmaya verdiklerini dile getiren çalışanlar, tahliller neticesinde alınan sonucun ne olduğuna dair net bir bilgi sahibi olmadıklarını kaydetti. 

-------------------------------------------------------------

SONDAJ ÇALIŞMASI YAPAN ŞİRKET NE DEDİ?

Kuzey Kıbrıs Santral Madencilik Yönetim Kurulu üyesi Oral Sönmez: “İzinlerin alınmasının ardından 16 ay veya 18 ayda işletmeye başlayacağız”

Kuzey Kıbrıs Santral Madencilik Yönetim Kurulu üyesi Oral Sönmez, 30 Mayıs 2013’te 272 metrekarelik alanda başladıkları bakır madenine yönelik kazı çalışmalarının şu anda 69 metrekarelik alanda devam ettiğini belirterek, alacakları izinler doğrultusunda işletme çalışmalarına başlayacaklarını dile getirdi.

İşletmenin ortalama 4 yıl ile 6 yıl arasında yapılmasının planlandığını kaydeden Sönmez, şantiyenin Jeoloji ve Maden Dairesi’nin göstereceği bölgeye kurulacağını dile getirdi.

YENİDÜZEN’e konuşan Sönmez, şirket olarak şantiyenin bölgede bulunan çöp alanına kurulmasına sıcak baktıklarını da ifade ederek, “bölgedeki çöplük alanı rehabilite edilerek, şantiyeyi o bölgeye kurabilir. Çalışmalar tamamlandıktan sonra da bölgeden çıkabiliriz. Öte yandan idarenin yönlendirdiği atık alana da sıcak bakıyoruz” dedi.

Maden ocağında kaç kişinin istihdam edileceği, çalışmaların ne zaman başlayacağı, işletmenin ne kadar süreceğine dair hazırladıkları projeyi ilgili bakanlığa sunduklarını söyleyen Sönmez,

Bunun yanı sıra sönmez gerekli izinlerin alınması ve tesisin kapasitesinin belirlenmesinin ardından 16 ay veya 18 ay içerisinde işletmenin başlamasının hedeflendiğini kaydetti.

Sönmez, ‘ilmi’ yöntemlerle madencilik yapacaklarını söyleyerek, “Avrupa’da madencilik nasıl yapılıyorsa, biz de yapacağız. Madencilikte atılan her adım, bir sonraki adımın atılıp atılmayacağını belirler. Ciddi proje sunduk, teminat verdik” dedi.

Sönmez, madenden çıkartılacak ‘cevherde’ devletin ortak olacağını da  ifade sözlerine ekledi.

------------------------------------------------------------

Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya: “2 yıldır yüzlerce yer kazıldı”

Lefke Belediye Başkanı Aziz Kaya ise bölgede CMC sonucu ortaya çıkan manzaranın belli olduğunu, ‘sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer’ misali vatandaşların bu konuda temkinli davrandığını dile getirdi.
Kaya, 2 yıldır bölgede yüzlerce yerin kazıldığını dile getirerek, yapılan çalışmalarla ilgili net bir bilginin verilmediğini söyledi.
Şu anda sondaj çalışmalarının şehrin merkezine kadar ulaştığını ifade eden Kaya, bu duruma dünyanın hiçbir yerinde rastlanmadığını belirtti.
Kaya, belediye başkanı seçilmesinin ardından şirket yetkililerinin kendisini ziyaret ettiğini ancak çalışmalarla ilgili ayrıntılı bilgi vermediklerini dile getirdi.
Öte yandan Kaya, sondaj çalışmalarından elde edilen sonuçların önce Türkiye’ye ardından da Kanada’ya gönderildiğine dair kendilerine bilgi geldiğini aktardı.

----------------------------------------------------------------------

SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ NE DÜŞÜNÜYOR?

Lefke Çevre Koruma Derneği Genel Sekreteri Enver Bıldır: “Tarihten ders çıkartılmalı”

Lefke Çevre Koruma Derneği Genel Sekreteri Enver Bıldır, şu anda yerleşim yerinin içerisinde maden çalışmalarının devam ettiğini belirterek, bu duruma tepki gösterdi.
Bıldır, kazı çalışması yapan şirketin ‘temiz madencilik’ yapacaklarını söylediğini ancak böyle bir durumun söz konusu olmadığını dile getirerek, “Çok kirli madencilik veya az kirli madencilik vardır. Çok kirli madencilik çok karlıdır ama az kirli madencilik çok az karlıdır” dedi.
Tarihten ders çıkartılması gerektiğini dile getiren Bıldır, CMC nedeniyle bölgede 50 milyon ton atık kaldığını hatırlattı.
Bıldır, “Lefke’yi kirletmelerine izin vermeyeceğiz” diye konuşarak, “Kentin ortasında yer altı madenciliği yapılmasına karşıyız. Bölgede maden olduğunu biliyoruz. Ancak şu andaki kazılar sosyal konutlar bölgesine kadar ulaştı. Kentin ortasın da mı yer altı madenciliği yapacaklar?” diye sordu. 

-------------------------------------------------------------------

Lefke Platformu Koordinatörü Teoman Oktay: “Eğitim, turizm ve madencilik bir arada olmaz”

Öte yandan Lefke Platformu Koordinatörü Teoman Oktay, Lefke’de ‘kirli yatırım’ yapılmasına sivil toplum örgütlerinin karşı olduğunu dile getirdi.
Oktay,Lefke Avrupa Üniversitesi’nde  5300 öğrencinin eğitim gördüğünü, bu sayının gelecek yılda 7000’e yükselmesinin hedeflendiğini aktararak, “bölgede ya eğitim vereceğiz, ya maden kazacağız yada turizm yapacağız. Eğitim ve turizmin olduğu yerde madencilik yapılmaz” dedi.
Bölgede yıllardır CMC kirliliği ile mücadele verdiklerini, yeni bir maden kazısına karşı olduklarını ifade eden Oktay, “madencilik yapılması halinde bölgede yapılan yatırımlar ciddi zarar görecek. Madenciliğin çevreye ve insana verdiği zarar ortadadır” şeklinde konuştu.

--------------------------------------------------------------------

Lefke Turizm Derneği Başkanı Hasan Karlıtaş: “Lefke 40 yıl sona madencilik macerasını kaldırmaz”

Lefke Turizm Derneği Başkanı Hasan Karlıtaş ise Lefke’nin turizmle gelişmesini istediklerini, madencilik ve turizmin ayni yerde yürütülemeyeceğini kaydetti.
Karlıtaş,” Lefke 40 yıl sona madencilik macerasını kaldırmaz” şeklinde konuştu.
Şu anda bölgedeki çalışmaların devam ettiğini ifade eden Karlıtaş, halka ve sivil toplum örgütlerine bilgi verilmediğini belirtti.
Karlıtaş, bölgede 100’lerce kazı yapıldığını dile getirerek, bölgede kirli yatırım yapılmasına karşı olduklarını belirtti.

--------------------------------------------------------------------------------------

VATANDAŞLAR NE DEDİ?

• Gülay Aykutlu: “Lefke’nin içerisinde böyle bir kazı yapılmasına karşıyız. Ben madenci kızıyım, babamı kanser nedeniyle kaybettim. Geçmişteki CMC’nin yaralarını henüz sarmamışken, yeni bir kazının daha başlamasından endişe duyuyoruz. Maden kazısını yapan şirket, yeni iş sahalarının açılacağını söylüyor. Ama yerleşim yerinde kazıların devam etmesine anlam veremiyoruz. Kazı başlamadan önce bölge halkının da görüşü alınmalıydı. Herkesin sağlığı ile oynamasınlar.”

• Özay Candağ: “Yapılan kazı çalışmaları nedeniyle bölgedeki doğal güzelliğin yapısını bozuyorlar. Para peşinde koştuklarını düşünüyorum. Bu işin Lefke halkına ne faydası olacak? Geçmişte de ayni şeyleri yaşadık, yıllarca CMC’nin yaralarını sarmaya çalıştık. Bölge halkı kanser hastalığı ile boğuşuyor. Bu kazılar devam ederse, faturayı Lefkeli ödeyecek. Ne yazık ki geçmişte yaşadıklarımızdan ders çıkartmıyoruz. Aslında şu anda bunlara ses de çıkartmıyoruz.”

• Ahmet Deney: “ Kazıların devam etmesine karşıyız. Şehrin içerisindeki bahçelere kadar geldiler. Tepkiliyim.”