Ayşe GÜLER

Türk Lirası’nın döviz karşısında değer kaybetmesi, iş insanları ve vatandaşları paniğe soktu.

Sanayiciler ve esnaflar adına birlik temsilcileri dövizdeki kademeli yükseliş nedeniyle ciddi şekilde mağduriyet yaşadıklarını söylerken, eğitim sektöründe bazı üniversiteler okul harçlarını dövizden TL’ye çevirerek ekonomik tedbir aldı. Bazı üniversiteler ise günlük döviz kurları üzerinden işlemlerini sürdürdü.

Döviz kademeli yükselişte…
Türkiye’deki siyasi gelişmeler nedeniyle döviz kademeli yükselişini sürdürüyor.
KKTC Merkez Bankası verilerine göre 1 Nisan’da 2.81 TL olan Euro dün 2.90 TL’den işlem gördü. 3. 87 TL olan sterlin rekor kırarak 4.04 TL’ye dolar ise 2.61 TL’den 2.69 TL’ye fırladı.

“Kur sabitleme mümkün değil”
Sanayiciler ve esnaflar adına birlik temsilcileri, döviz kurlarındaki artışı YENİDÜZEN’e değerlendirdi.
Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, döviz kurlarında yaşanan artıştan en fazla etkilenen sektörün sanayi sektörü olduğunu belirtti. Çıralı, dövizin yükselmesi karşısında ‘kur sabitleme’ yönteminin uygulanmasının mümkün olmadığını ifade ederek, sadece ev kiralarının ve üniversite harçlarının TL olarak belirlenmesi yönünde adım atılabileceğini kaydetti.

Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkârlar Odası Başkanı Mahmut Kanber ise girdilerin döviz üzerinden olmasına karşın maaşların TL üzerinden ödendiğini, bu durum nedeniyle vatandaşların mağduriyet yaşadığını söyledi.

Üniversitelerdeki durum…
Öte yandan okul harçlarıyla ilgili konuşan DAÜ Rektör Yardımcısı Prof Dr Salih Katırcıoğlu, KKTC  ve Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerden TL, 3. dünya ülkelerinden gelen öğrencilerden ise dolar üzerinden okul harcının alındığını kaydetti,  döviz kurlarındaki artışın üniversitenin lehine olduğunu ifade etti.

YDÜ Rektör Yardımcısı Prof Dr Şenol Bektaş, üniversite harçlarına yönelik ‘kur sabitleme’ konusunun gündemlerinde olmadığını belirtti.
Bunun yanı sıra LAÜ Rektör Yardımcısı Doç Dr Akın Cellatoğlu ise dövizde yaşanan artış nedeniyle Aralık ayında bu konuda bir çalışma yaptıklarını ve okul harçlarını TL’ye çevirdiklerini açıkladı.

----------

Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı: “Artıştan en fazla sanayi sektörü etkilendi”
Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, döviz kurlarında yaşanan artıştan en fazla etkilenen sektörün sanayi sektörü olduğunu belirtti.
Sanayicilerin büyük bir bölümünün ithalata dayalı olduğunu, Dolar veya Euro cinsinden hammaddelerini aldıklarını söyleyen Çıralı, ancak satışların TL üzerinden yapıldığını dile getirdi.

Çıralı, dövizin yükselmesi karşısında ‘kur sabitleme’ yönteminin uygulanmasının mümkün olmadığını ifade ederek, sadece ev kiralarının ve üniversite harçlarının TL olarak belirlenmesi yönünde adım atılabileceğini kaydetti.
Dövizin tüm dünyadaki para birimleri karşısında yılbaşından beridir yüzde 14 oranında değer kazandığını belirten Çıralı, bu artışın sadece ihracat sektöründe avantaj sayılabileceğini söyledi.

Çıralı, “Örneğin 10 dolara ihraç ettiğiniz ürünü bugün yine 10 dolara satarsanız, kur yüksekliğinden daha çok para elde edersiniz. Ancak biz ihracatçı ülke olmadığımız için bu avantajdan yararlanamıyoruz. Türkiye’de bu durum avantaja dönüşebilir” diye konuşarak, “Kuzey Kıbrıs turizm ve yüksek öğretim sektörleri öncü sektörlerdir. Turizmde avantaj olarak kullanılabilir. Ama eğitimde ücretler dövize endeksli olduğu için dezavantaj haline dönüşür” dedi.

Esnaf ve Zanaatkarlar Odası Başkanı Mahmut Kanber: “Girdiler dövizden TL’ye çevrilmeli”
Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası Başkanı Mahmut Kanber ise girdilerin döviz üzerinden olmasına karşın maaşların TL üzerinden ödendiğini, bu durum nedeniyle vatandaşların mağduriyet yaşadığını söyledi.
Kanber, döviz kurlarındaki yükseliş karşısında kısa vadede ‘kur sabitleme’ yönteminin kullanılabileceğini ifade ederek, uzun vadede ise girdilerin Türk  Lirası’na çevrilmesi gerektiğini savundu.

“Kiralar döviz üzerinden ödeniyor. Esnaf bu durum nedeniyle zor günler yaşıyor” diyen Kanber, “Kazandığımız para üzerinden işlem yaptırmalıyız. Kısa bir önlem olarak kur sabitlenebilir ama bu geçici bir çözümdür” dedi.

------------

ÜNİVERSİTE TEMSİLCİLERİ NE DEDİ?

DAÜ Rektör Yardımcısı Prof Dr Salih Katırcıoğlu: “Döviz kurlarındaki artış üniversitenin lehine”
Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Rektör Yardımcısı Prof Dr Salih Katırcıoğlu, KKTC  ve Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerden TL üzerinden okul harcının alındığını söyleyerek, sadece 3. dünya ülkelerinden gelen öğrencilerin okul harçlarının dolar üzerinden olduğunu belirtti.
Katırcıoğlu, döviz kurlarındaki artışın üniversitenin lehine olduğunu ifade etti.

2015-2016 akademik yılının ardından uygulanacak programlardaki çalışmaları tamamladıklarını dile getiren Katırcıoğlu, bu konuda geniş kapsamlı bir komisyonun görev yaptığını söyledi.
Katırcıoğlu,  hem Türkiye hem de Kuzey Kıbrıs’taki üniversitelerin incelenerek yeni fiyatların belirlendiğini ifade etti.

“Lisansta arz talebe göre dengeleri yoğunlaştırdık. Fakülteler bazında farklı fiyat seviyeleri belirledik. Talebi çok fazla olan fakültelerde fiyat artışı daha fazla oldu. Talebi az olan daha fakültelere ise daha ılımlı veya daha düşük düzeyde artış yapıldı” şeklinde konuşan Katırcıoğlu, mevzuat gereği eski öğrencilere kurlardaki artışa bakılmaksızın Devlet Planlama Örgütü’nün açıkladığı oranda artış yapılabildiğini söyledi.
Katırcıoğlu, üniversite harçlarında şu an için değişiklik öngörülmediğini sözlerine ekledi.

YDÜ Rektör Yardımcısı Prof Dr Şenol Bektaş: “Kur sabitleme gündemimizde yok”
Yakın Doğu Üniversitesi(YDÜ) Rektör Yardımcısı Prof Dr Şenol Bektaş, üniversite harçlarına yönelik ‘kur sabitleme’ konusunun gündemlerinde olmadığını belirtti.
Bektaş, öğrencilerden bu yönde hiçbir talebin gelmediğini ifade ederek, “daha önceki tecrübelerimize dayanarak hiçbir zaman kur sabitlemeye gitmedik. Bu saatten sonra da böyle bir şey yapılmaz. Şu anda böyle bir şey gündemimizde yoktur” dedi.

LAÜ Rektör Yardımcısı Doç Dr Akın Cellatoğlu: “Okul harçları Ocak’tan beridir TL oldu”
Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Rektör Yardımcısı Doç Dr Akın Cellatoğlu, dövizde yaşanan artış nedeniyle Aralık ayında bu konuda bir çalışma yaptıklarını ve okul harçlarını TL’ye çevirdiklerini söyledi.
Cellatoğlu, bundan sonraki süreçte okul harçları ve LAÜ’ye ait öğrenci yurtlarının fiyatlarının TL üzerinden yatırılacağını kaydetti.

Söz konusu durum nedeniyle döviz kurlarındaki yükselişin öğrencileri etkilemediğini dile getirdi.
Üniversite dışında bölgedeki ev ve yurt sahiplerine çağrı yapan Cellatoğlu, dövizdeki dalgalanmanın dikkate alınarak fiyatlar konusunda iyileştirme yapmalarını istedi.

Cellatoğlu, özel mülk olmaları nedeniyle yurt ve ev kiralarına yönelik adım atamadıklarını kaydederek, bu konuda görüşmeler yaptıklarını ve öğrenci lehine adım atılmasını talep ettiklerini aktardı.