Ayşe GÜLER

Çalışma Dairesi müfettişleri tarafından son 7 ayda yapılan denetimlerde 140 işyerine 2 milyon 31 bin 285 TL para cezası kesildi.  Cezaların sadece dörtte biri yani 538 bin 655 TL’si tahsil edilebildi.

Verilere göre son 5 yıl içerisinde ise iş yerlerine kesilen 7 milyon 369 bin 468 TL’lik para cezasından ise sadece 1 milyon 781 bin 606 TL’si tahsil edilmesi dikkat çekti.

YENİDÜZEN’e konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşarı İsmet Lisaniler, Yabancıların Çalışma İzinleri Yasası’na göre Yasada 2012 yılında yapılan bir değişiklikle daha önce her kayıt dışı yabancı uyruklu işçi için öngörülen 1 asgari ücret tutarındaki idari para cezasının, 5 asgari ücret tutarında artırıldığına değinen Lisaniler, her bir kayıt dışı yabancı uyruklu işçi için işverenlere 7 bin 800.TL idari para cezası uygulandığını dile getirdi.

7 ayda 828 teftiş
Çalışma Dairesi müfettişleri tarafından yapılan denetimlerde 1 Ocak- 31 Temmuz tarihleri arasında toplam 828 ‘kaçak işçi’  teftişi yapıldı.
Verilere göre 2010 yılında 758 olan teftiş sayısı 2011’de 988’e yükseldi. 2012’de ise bakanlık denetimlerini ciddi şekilde artırarak 3 bin 21 kez teftiş yaptı. 2013’te 933 kez teftiş gerçekleştirildi. Son 5 yılın en yüksek kaçak işçi denetimi 2012’de en az kaçak işçi teftişi ise 2010 yılında görüldü.

257 kaçak işçi
7 ayda yapılan denetimlerde 257 işçinin ‘çalışma izinsiz’ olduğu görüldü. İşçilerin 123’ü kimlik 134’ü de pasaportları nedeniyle tespit edildi. Öte yandan son 4 yıldaki verilere bakıldığında 2010 yılında 272 olarak belirlenen çalışma izinsiz işçi sayısı, 2011’de neredeyse iki katına çıkarak 478’e ulaştı. 2012’de ise bu sayı ciddi artış göstererek 545’e ulaştı. 2013’te ise çalışma izinsiz tespit edilen işçi sayısında neredeyse yarı yarıya azalma görülerek, 252’e geriledi. Böylelikle çalışma izinsiz en fazla işçi 2012’de, en az ise 2013’te tespit edildi. 

--------------------------------------------------------
2 milyon 31 bin 285 TL’lik para cezası

TAHSİLAT: 538 BİN 655 TL

Ülke genelindeki denetimler sonucunda 1 Ocak-31 Temmuz tarihleri arasında işverenlere 2 milyon 31 bin 285 TL para cezası kesildi. ‘Çalışma izinsiz işçi’ çalıştırdıkları gerekçesiyle ceza kesilen iş yerlerinden bakanlık sadece cezanın dörtte birini yani 538 bin 655 TL’sini tahsil edebildi.

5 yılda 7 milyon 369 bin 468 TL’lik para cezası
Çalışma Dairesi, 2010-Temmuz 2014’ü kapsayan dönemde iş yerlerine 7 milyon 369 bin 468 TL’lik para ceza kesti. Kesilen cezaların sadece 1 milyon 781 bin 606 TL’si tahsil edilebildi.
Cezalar, tahsil edilen paraların neredeyse 6 katı…

----------------------------------------------------------------

140 işyerinde 257 kaçak işçi…

Yapılan denetimlerde 140 işyerinin 257 tane kaçak işçi çalıştırdığı tespit edildi. Hazırlanan rapora göre 2010 yılında 149 işyerinde 272 kaçak işçi tespit edilmişti. 2011’de ise 242 işyerinin 478 kaçak iş çalıştırdığı belirlenmişti. 2012’de ise kaçak işçi çalıştıran işyeri sayısında önemli bir yükseliş yaşanmıştı. Söz konusu yıl 343 işyerinde 545 kaçak işçi kayıt altına alınmıştı. 2013 yılında ise 167 işyerinde 252 kaçak işçi belirlenmiş, geçtiğimiz yıla oranla hem kaçak işçi çalıştıran iş yeri hem de çalışma izinsiz işçi sayısında azalma görülmüştü.

---------------------------------------------------------------

Lisaniler: “Cezalar 5 asgari ücrete çıktı”

YENİDÜZEN’e konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşarı İsmet Lisaniler, Yabancıların Çalışma İzinleri Yasası’na göre Yasada 2012 yılında yapılan bir değişiklikle daha önce her kayıt dışı yabancı uyruklu işçi için öngörülen 1 asgari ücret tutarındaki idari para cezasının, 5 asgari ücret tutarında artırıldığına değinen Lisaniler, her bir kayıt dışı yabancı uyruklu işçi için işverenlere 7 bin 800.TL idari para cezası uygulandığını dile getirdi.

Lisaniler, “Bu rakam özellikle küçük işletmeler için önemli bir meblağdır. Cezanın yüksekliği, ödeme zorluğu içinde olan işverenleri, idari para cezasını ödemeyip mahkemeye gitmeyi tercih etmeye itmektedir. Bu şekilde, mahkemelerin de sonuçlanmasının uzaması nedeniyle sorunu ertelemektedirler” şeklinde konuştu.

“60 gün içerisinde idari para cezasını ödemeyenlere dava açılır”
Kayıt dışı yabancı uyruklu çalıştıran işverenlere uygulanan idari para cezasının tebliğinin yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içerisinde ödenmesi gerektiğini kaydetti.

30 gün içerisinde ödenmeyen idari para cezalarının bir kat fazlasıyla tahsil edildiğine dikkat çeken Lisaniler, cezanın tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde idari para cezasını ödemeyenler hakkında yargı işlemi başlatıldığını açıkladı.

Lisaniler, bu amaçla Çalışma Dairesi’nde oluşturulmuş olan Hukuk Birimi vasıtasıyla dava dosyaları hazırlanarak, Başsavcılığa gönderildiğini kaydetti.

“Ülkeye girişlerde eleme uygulaması kayıt dışılığı azaltır”
Öte yandan yüksek para cezalarının tek başına bir sonuç doğurmayacağını dile getiren Lisaniler, kayıt dışı yabancı uyruklu işçi çalıştırma ile ilgili idari para cezası 5 kat artırılmış olmasına rağmen yüksek para cezasının kayıt dışı çalıştırmayı azaltmadığına dikkat çekti.
Lisaniler, bu noktada adaya giriş kapılarından başlayarak kontrol ve denetim sisteminin kurulabilmesi gerektiğini kaydetti.
“Kayıt dışı yabancı uyruklu işçi tespiti istatistiklerine bakıldığında kayıt dışı çalıştığı tespit edilen kişilerin yarısı hatta bazı yıllar yarıdan fazlasının kimlikle ülkeye giriş yapan kişiler olduğu görülür” diyen Lisaniler, ülkeye girişlerde etkin bir eleme uygulamasının kayıt dışılığı önemli oranda azaltacağının altını çizdi.

“Yeterli denetim yapılamıyor”
Lisaniler, bakanlık adına kayıt dışı yabancı uyruklu denetimlerinin Çalışma Dairesi’nde görev yapan Çalışma Müfettişleri ve denetim memurları tarafından yapıldığını belirtti.
Müfettiş ve denetim memuru sayısının yetersiz olduğunu ifade eden Lisaniler,  mevcut müfettişlerin kayıt dışı yabancı işçi denetimlerinin yanında İşçi – işveren ihtilafları, şikâyetler, iş kazası tahkikatları, soruşturma dosyası hazırlama gibi ek görevleri olduğunu, bu yüzden yeterli denetimlerin yapılamadığını savundu.
Lisaniler, denetim personeli eksikliğinin ise gerek kamuya istihdamların kısıtlı olması, gerekse kamuya yapılan az sayıdaki istihdamda sağlık ve eğitimle ilgili daire ve kurumlara öncelik verilmesi nedeniyle giderilemediğini sözlerine ekledi.