DPÖ’nün detaylı çalışmasında, yaşadıkları mali sıkıntılarla gündemden düşmeyen, kapısına kilit vurulma noktasına dahi gelen belediyelerin hantal ve verimsiz yapıda olduğuna vurdu yapıldı.

Belediye Emekçileri Sendikası Başkanı Mustafa Yalınkaya: “2020 yılı yerel yönetim için ‘kriz yılı’ olacak”

DPÖ ÇALIŞMASINDAN:

• Yerel yönetimde denetim mekanizmasına ihtiyaç duyuluyor, yeniden yapılandırılması gerekiyor.
• Belediyeler; yatırım konusunda beklentilere cevap veremiyor, bütçe disiplini oluşturulmalı.
• Personel alımı konusunda merkezi bir sınav ve bu konuda yasal düzenlemeler yapılması elzem…
• Birkaç kent belediyesi dışında, belediyelerin birçoğunda kalifiye personel yetersizliği yaşanıyor.
•  Yeni bir kent planlanmasına ihtiyaç duyuluyor.

Ayşe GÜLER

Devlet Planlama Örgütü (DPÖ), ‘Ekonomik ve Sosyal Görünüm’ kitabında yerel yönetimleri mercek altına aldı, 28 belediyenin genel çerçevesini çizdi.

Yaşadıkları mali sıkıntılarla gündemden düşmeyen, zaman zaman kapılarına kilit de vurulan belediyelerin hantal ve verimsiz yapıda olduğu çalışmada vurgulandı.

Yerel yönetimde denetim mekanizmasına ihtiyaç duyulduğu, yeniden yapılandırılması gerektiğine işaret edildi.

Çalışmada; yatırım konusunda beklentilere cevap veremeyen belediyelerle ilgili bütçe disiplini oluşturulmasının şart olduğu belirtildi.

Belediye Emekçileri Sendikası Başkanı Mustafa Yalınkaya, belediyelerin reform edilmemesi halinde 2020 yılının yerel yönetim için ‘kriz yılı’ olacağını söyledi.

MADDE MADDE BELEDİYELER…

6 belediye %58.4,

23 belediye yüzde 41.6

Lefkoşa, Mağusa, Girne, Güzelyurt, Lefke ve İskele olmak üzere 6 belediyenin toplam devlet katkısının yüzde 58,4’ünü aldığı, geriye kalan 23 belediyeye ise %41.6’sının aktarıldığı çalışmada yer aldı.

Devlet katkısı da borçlanma da arttı

Resmi verilere göre; 2016’a kıyasla 2017’de hem belediyelere sağlanan devlet katkısında hem de belediyelerin borçlanmasında artış yaşandı.

Örneğin; 28 belediyeye 2016’da verilen 226 milyon 983 bin 939 TL’lik devlet katkı payı, 2017’de yüzde 11.2 artışla 252 milyon 423 bin 804 TL’ye yükseldi.

Belediyelerdeki borçlanmada ise 2017’de yüzde 20.5 artarak, 13 milyon 824 bin 928 TL’den 16 milyon 663 bin 82 TL’ye çıktı.

En fazla gider personele…

Belediyelerin giderleri arasında ilk sırada personel giderleri yer aldı.

Çalışmaya göre; 2017 yılı için personel giderlerinin, giderler içindeki payının bir önceki yıla göre yüzde 51.7 azalarak %45.3’e ulaştığı görüldü.

Yaşanan düşüşe rağmen yine de 28 belediyede personel giderlerine ödenen miktar; 288 milyon 890 bin 208 TL olarak kayıtlara geçti.

Yatırımlarda gerileme…

Birçok belediye mali krizin yaşanması, yatırımların da hayata geçmesine engel oldu.

Resmi kayıtlara göre; 2016 yılına göre 2017’de 28 belediyedeki yatırım giderinde yüzde 17.3 artış olsa da genel giderler içerisindeki yatırım payında gerileme yaşandı.

Örneğin 2016’da yüzde 15.4 olan rakam, 2017’de yüzde 13.8’e düştü.

Memur sayısı düştü, sözleşmeli personel ve işçi sayısı arttı

Çalışmada belediyelerin personel sayılarına ilişkin detaylara da yer verildi.

2016 yılına göre 2017’de 28 belediyedeki memur sayısında 90 kişilik azalma, işçi sayısında 155 kişilik, sözleşmeli personel sayısında ise 4 kişilik artış yaşandı.

Resmi verilere göre; belediyelerde 981’i kadrolu, 9’u kadrosuz olmak üzere toplam 990 memur görev yapıyor.

2122’si kadrolu, 225’i kadrosuz olmak üzere toplam 2 bin 347 işçi çalışıyor. Aynı zamanda 13 de sözleşmeli personel bulunuyor.

Belediyelerin araç durumu…

28 belediyede bin 325 iş aracı bulunuyor.

Belediyelerdeki iş araçlarını yoğunluklu olarak motosiklet, çöp aracı, kamyonet ve salon araç oluşturuyor.

174 kamyonet, 161 salon araç, 144 çöp aracı,135 motosiklet bulunuyor. Diğer araçlar sayılarıyla ilgili detaylar da çalışmada yer alıyor.

Belediyelerdeki sorunlar:

Denetim, kalifiye personel yetersizliği

Çalışmada belediyelerin mali sorunlarla uğraştığı belirtildi, bu sıkıntıların aşılması için denetim mekanizmasının getirilmesi gerektiğine vurgu yapıldı.

Personel sayısındaki artış dikkate alındığında; yerel yönetimlerin hantal ve verimsiz bir yapıya sahip olmaya başlandığına dikkat çekildi.

Bu nedenle personel alımı konusunda merkezi bir sınav ve bu konuda yasal düzenlemeler yapılması elzem olduğuna işaret edildi.

Öte yandan birkaç kent belediyesi dışında, belediyelerin birçoğunun kalifiye personel yetersizliği nedeniyle güçlük çektiği ifade edildi.

“Yerel yönetimler yeniden yapılandırılmalı”

Ayrıca, belediye hizmetlerin en üst düzeyde ve kaliteli şekilde halka ulaşmasını sağlamak için yerel yönetimlerin yeniden yapılandırılmasının önemli olduğu belirtildi.

Belediyeler Yasası ile Belediye Personel Yasası’nın gözden geçirilmesine değinilirken, çalışanların eğitimine yönelik düzenlenen seminer, kurs ve benzeri programların yeterli düzeyde yapılmadığı da kaydedildi.

“Yatırım konusunda beklentilere cevap verilmiyor”

Belediyelerin birçoğunun ekonomik bakımdan sıkıntı çektiği, personeli ödeyebilmek için devletten avans çektiği, bu nedenle de yatırım konusunda beklentilere cevap veremediğine dikkat çekildi.

Çalışmada; yerel yönetimlerde bütçe disiplininin oluşturulması, stratejik önceliklere göre kamu kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanılması ve sonuçların raporlanması gerektiğine değinildi.

Bu nedenle yerel yönetimlerin bütçe sistemlerinde reforma gidilmesi ve çok yıllı bütçe sistemine geçilmesi yönünde çalışmalara ihtiyaç duyulduğu belirtildi.

Yeni bir kent planlanmasına ihtiyaç olduğu da çalışmada yer aldı.

Belediye Emekçileri Sendikası Başkanı Mustafa Yalınkaya:

“2020 yılı yerel yönetim için ‘kriz yılı’ olacak”

Belediye Emekçileri Sendikası Başkanı Mustafa Yalınkaya, belediyelerin reform edilmemesi halinde 2020 yılının yerel yönetim için ‘kriz yılı’ olacağını söyledi.

Yalınkaya, Belediyeler Yasası’ndaki düzenlemelerin kısa sürede hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti.

 Yerel yönetimde etkin denetimin şart olduğunu da ifade eden Yalınkaya, “Yalnızca Sayıştay denetimi yetersiz. Bu işin polis ve Savcılık ayağı da olmalı” dedi.

Yalınkaya, belediyelerin ‘siyasi istihdam’ kapısına dönüştürüldüğünü kaydederek, “Birçok belediyede keyfi istihdam yapıldı. 2006’dan 2011’e LTB’de yapılan personel istihdam sayısı orantılı mıydı? Yalnızca Lefkoşa’da da değil, bugün Mağusa, Yenierenköy, Esentepe’de de benzer sorunlar var” şeklinde konuştu.

Belediye kaynaklarının da başkanlar tarafından dilediği gibi harcanabildiğini ifade eden Yalınkaya,

bu konuda da adım atılması gerektiğini sözlerine ekledi.