“Bitkisel Ürünlerde Gıda Güvenliği Çalıştayı”nda, halk sağlığı için büyük önem taşıyan gıda güvenliği konusundaki temel sorunlar ve çözümler açıklandı.

Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen “Birincil Bitkisel Ürünlerde Pestisit Denetimleri Uygulamaları (Gıda Güvenliği) Çalıştayı”nın ara sonuç raporu bugün akşamüstü açıklandı.

Ara sonuç raporunda gıda güvenliği ile ilgisi olan mevzuat ve denetim eksikliği, zirai ilaçların uygulanmalardaki yanlışlıklar da dahil 15 konudaki eksikliğe dikkat çekildi.

Acapulco Otel’de dün başlayan ve bugün sonra eren Çalıştay, tüketici sağlığını en üst düzeyde korumak adına, etkin, kaliteli ve evrensel normlarda kontrol hizmeti sunabilmek hedefiyle düzenlendi.

DEVECİ: “DETAYLI RAPOR DA HAZIRLANACAK”

Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Emirali Deveci, ara sonuç bildirgesi okunmadan yaptığı konuşmada, sektörde yapılması gerekenleri göstermesi açısından çalıştayların çok önemli olduğunu, bu güne kadar üç çalıştay düzenlediklerini, süt ürünleriyle ilgili düzenledikleri çalıştay raporunda yer alan, süt ürününün kalitesinin fiyatı ile ilişkilendirilmesi sonucunun hayata geçirildiğini belirtti.

Bugün açıklananın çalıştayla ilgili ana noktaları içeren ara sonuç raporu olduğu, çalıştayla ilgili detaylı raporun da hazırlanacağını kaydetti.

Çalıştaya akademisyenler, sivil toplum örgütleri, meslek birlikleri, ziraat mühendisleri ve üretici kesimlerden katılımlar oldu.

ZİARİ İLAÇLARIN UYGULANMASI VE ALTYAPI EKSİKLİKLERİNE DİKKAT ÇEKİLDİ

Türkiye’den çalıştay için adada bulunan heyette yer alan Hayati Başaran tarafından okunan ara sonuç bildirgesinde, şu sorunlara yer verildi:

“Çiftçi kayıt sisteminin yetersiz olması ve bitki koruma faaliyetleri ile ilgili içerikten yoksun olması;

Bitkisel üretim planlamasında münavebe uygulamasının yapılmaması, bunun sonucu olarak hastalık ve zararlıların artması ve kronik hale gelmesi;

“MEVZUAT GÜNCEL SORUNLARA ÇÖZÜM ÜRETECEK İÇERİKTEN YOKSUN”

Bitki koruma ürünleri mevzuatının güncel sorunlara çözüm üretecek ve gıda güvenliği hassasiyetini koruyacak içerikten yoksun olması;

Zirai ilaç seçimi ve uygulamalarında çiftçi bilgi düzeyinin düşük olması;

Zirai ilaç bayilerinin ilaç seçimi yaparak üreticileri ilaç önerisinde bulunması;

Ürün izleme mekanizmalarının yeterli olmaması, bu konuda hal yasasının olmaması;

Zirai ilaçlama makinelerinin bakım ve kalibrasyonu ile ilgili sorunların var olması;

Üreticilerin ilaç kullanma talimatı ve etiket bilgilerini okumadan uygulama yapması;

Pestisitlerin son ilaçlama ile hasat arasında geçmesi gereken süreye uymadan kullanılması

İlaçlama uygulamalarında koruyucu tedbirlerin alınmaması;

Tarım teftiş servislerinin fiziki altyapıları ve personel yetersizliğinin olması;

Ülkede akredite olmuş bitki sağlığı, karantina, kalıntı analizi ve GDO yapılan laboratuar sayısının yeterli olmaması;

İlaçlama uygulamalarının yanlış olması hedef dışı canlıları yok etmesi ve çevresel sorunlara yol açması;

Tarım Dairesi tarafından bitki koruma ürünleri ve bitki sağlığı ile ilgili eğitim ve yayım çalışmalarının bir program dahilinde etkin ve izlenebilir olarak yürütülmemesi;

Tarım Bakanlığı’nın kurumsal yapısının gıda güvenliği konusunu bütüncül olarak kapsayacak yeterlilikte olmaması.”

ÖNERİLER

Sonuç bildirgesinde, çiftçi kayıt sisteminin bitki koruma ve bitki sağlığı ile ilgili konuları içerecek şekilde genişletilmesi ve hatta Ticaret Dairesi, üretici örgütleri ve ihracatçı firmalarla kayıt sisteminin ortak veri ağı üzerinden bilgi paylaşabilir düzeye getirilmesi;

Tarımsal üretim planlamasında ekim nöbeti sistemine geçilerek sıklıkla görülen hastalıklar azaltılmalı ve zararlılarla mücadele etkinleştirilmesi;

Gıda güvenliğinin sağlanmasında en önemli husus etkin işleyen bir mevzuatın oluşturulması, bu çerçevede, gerek Avrupa Birliği mevzuatı gerekse Uluslar Arası Bitki Sağlığı Organizasyonları mevzuatı ve dökümanları referans alınarak mevcut yasa ve tüzüklerin güncellenmesi;

Çiftçilere yönelik yapılan eğitim yayım programının geliştirilerek sürekli ve sonuçları itibariyle ölçülebilir ve izlenebilir hale getirilmek amacı ile eylem planları oluşturulması, bu konuda Tarım Bakanlığı teknik personelinin de hizmet için eğitim programları ile bilgi seviyelerinin yükseltilmesi;

Zirai ilaç seçiminde Tarım Dairesi’nin reçete sistemine geçmesi veya ürün bazlı ilaç önerileri dikkate alınarak uygulamaların yapılması;

Ürün izleme mekanizmalarının tamamlanarak etkin işleyen bir piyasa kurulabilmesi için gerekli yasal ve idari düzenlemelerin ivedilikle yapılması ve hal yasasının ivedilikle çıkartılması;

Zirai ilaç uygulamalarında kullanılan alet ve ekipmanlarının kalibrasyonununa yönelik çiftçi eğitimlerinin her yıl rutin hale getirilmesi;

Boş ambalajların toplanması ve imhası ile ilgili prosedürü oluşturacak düzenlemelerin yapılması ve ambalaj atıklarının iadesinin sağlanması için depozito sisteminin getirilmesi bununla ilgili idari ve cezai yaptırımların yapılması, bilgilendirme ve eğitim çalışmalarının bir program dahilinde yürütülmesi;

Toprak ve sudaki pestisit ve ağır metal kalıntılarının bir program dahilinde izlenebilmesine yönelik sistemin oluşturulması;

Son kullanım tarihi geçmiş bitki koruma ürünlerinin toplanması ile ilgili sorumluluğun pazarlayan firmaya ve bayiiye verilmesini sağlayan yasal bir düzenlemenin yapılması, toplama işleminin Bakanlığın bilgisi dahilinde yapılmasını sağlayacak bir kayıt sisteminin kurulması ve piyasa denetimlerinin yapılması;

Tarım teftiş servislerinin hizmetlerini etkinleştirmek için ve hizmet kalitesini artırmak için altyapı ve personel eksikliğinin giderilmesi;

Ülkemizdeki mevcut kurum ve kuruluşlarda yer alan laboratuarların bitki sağlığı, karantina, kalıntı analizi ve GDO analizi amaçlı kullanılmasının ve akredite olmasının sağlanması;

Gıda güvenliğine bütüncül bir yaklaşımla sorumluluk görev ve yetkilerin tek bir otoritede toplanmasını sağlayacak idari düzenlemenin yapılması önerildi.

Çalıştayın ara sonuç raporunun açıklanması sırasında Tarım Dairesi Müdürü Mehmet Akif Ünsal da yer aldı.