1. YAZARLAR

  2. İbrahim Özejder

  3. Gazeteci sadece aktarmaz ‘ANLAŞILIR’ KILAR
İbrahim Özejder

İbrahim Özejder

Gazeteci sadece aktarmaz ‘ANLAŞILIR’ KILAR

A+A-

 

• “Kesintinin nedeni Kalecik’teki hatalı operasyon” başlıklı haberde AKSA’dan hiç bahsedilmemesi, bütün sorumluluğu KIB-TEK’e yükleyen bir anlam kayması yaratır

• Gazeteci olayların, demeçlerin, görüntülerin basit bir  “aktarıcısı” değildir. Haber malzemelerinin gelişigüzel aktarılması, okurlar için anlaşılır olmayabilir. Gazeteci olayları ve söylenenleri anlaşılır kılmalıdır


Haberde devamlılık ve bütünselliğin önemi

Gazeteci haber yaparken gerçeğe sadık kalmalı elbette. Fakat bu, onun olayların, demeçlerin, görüntülerin basit bir  “aktarıcısı” ya da “gözlemcisi” olduğu anlamına gelmez. Haber malzemelerinin gelişigüzel aktarılması, okurlar için anlaşılır olmayabilir. Gazeteci olayları ve söylenenleri anlaşılır kılmalıdır.

Okur kimdir? Okur, ayni zamanda demokratik yaşamın en önemli unsuru olan yurttaştır. Gazeteci okuru, toplumsal yaşamla ilgili tutum belirleme hakkına sahip yurttaşlar olarak görmeli. Haberdeki tutarsızlık, karmaşıklık, kopukluklar okurun, kendi toplumsal çıkarları doğrultusunda harekete geçmesini engelleyebilir.

Elektrik örnek haberi

Elektrik kesintisi ile ilgili Yenidüzen’de 7 Haziran ve 8 Haziran’da iki ayrı haber yayınlandı. Her iki haberde de yetkililerin, kesintinin sebebini açıklayan sözlerine yer verildi. 

7 Haziran’da, “AKSA tekledi, SANTRAL ÇÖKTÜ” başlığı kullanıldı. Haberde, şunlar yazıldı:

“...KIB-TEK Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Akim Yenidüzen’e yaptığı açıklamada, yaşanan elektrik kesintisinin, AKSA’ya bağlı 105 megawatlık dizel santrallerin çökmesi nedeni ile gerçekleştigini söyledi. AKSA’da yaşanan arızanın, KIB-TEK’teki üretimi de doğrudan etkilediğini belirten Akim, gece yarısı itibarı ile ülkenin yüzde 100’üne elektrik verildiğini açıkladı...”

8 Haziran’da yayınlanan, “Kesintinin nedeni Kalecik’teki hatalı operasyon” başlıklı ve TAK kaynaklı haberde ise KIB-TEK Müdür Vekili Mehmet Salih Gürkan’ın açıklamasına yer verildi. Gürkan da Akim gibi, elektirk kesintisinin sebebi olarak  santraldeki arızaya işaret etti. Fakat AKSA’dan hiç bahsetmedi. Sadece “Kalecik elektrik sanrtalindeki hatalı operasyon” ifadesini kullandı.

İki farklı haberde sanki iki ayrı sanrtalden bahsedilmiş gibi oldu. Halbuki Kalecik’teki santral, AKSA’ya aittir ve tekleyip elektrik kesintisine sebep olandır.

Özelleştirme Kavgası

Gazete bir gün arayla aynı santrali iki ayrı isimle tanımlarsa, okuru kuşku içinde bırakır. Bunun ötesinde haberin sunuşundan çıkan anlam, okur-yurttaşın önemli bir siyasal konudaki tavrını da etkileyebilir; elektrikte özelleştirme.

Bir özel tesis olan AKSA’ya ait santralin sık sık elektirk kesintilerine yolaçması, özelleştirme karşıtlarının önemli dayanaklarından biri olarak biliniyor. Bu nedenle, “AKSA tekledi, SANTRAL ÇÖKTÜ” başlığı, arıza sebebi olarak doğru adresi gösterir ve özelleştirme karşıtı kamuoyunu güçlendirir.

“Kesintinin nedeni Kalecik’teki hatalı operasyon” başlıklı haberde AKSA’dan hiç bahsedilmemesi ise bütün sorumluluğu KIB-TEK’e yükleyen bir anlam kayması yaratır.

TAK’tan gelen haberde Kalecik’in AKSA’ya ait olduğu yazılmamış olabilir. Ancak, sorumlu yayıncılığı ilke edinen Yenidüzen ekibi, bu gibi eksiklikleri giderebilmeli, haberin farklı anlamlar taşımasına izin vermemeli.

Bu yazı toplam 2249 defa okunmuştur.
Önceki ve Sonraki Yazılar