Didem MENTEŞ

Dövizde ve petrol fiyatlarındaki artışa bağlı olarak adanın kuzeyinde artan elektrik ücretleri, güneyde de hız kesmiyor…

Petrol fiyatlarına bağlı olarak yükselen elektrik ücretleri adanın her iki kesiminde de tüketiciye olumsuz yansıyor.

Kıbrıs Rum basınına göre uluslararası petrol fiyatlarının artmasıyla birlikte, Kıbrıs’ın güneyindeki elektrik fiyatları da Ocak ayından bugüne kadar yüzde 9.5 oranında arttı.

Buna karşın, Kıbrıs’ın kuzeyinde elektrik fiyatları güneydeki tarife fiyatlarına göre daha ucuza tüketiciye ulaşıyor.

Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu ve Kıbrıs Elektrik Dairesi’nin tarife hesaplarına göre; kuzeyde konut tarifesi için 400 kilovat saat elektrik tüketimine ortalama aylık 269,50 TL ödenirken, güneyde bu rakam 311,69 TL’ye denk geliyor.

Güneyde konut tarifesi için elektrik fiyatları 1’inci (düşük) ve 2’inci (yüksek) tarife olarak hesaplanırken, kuzeyde 02 Konut Tarifesi ‘0-250 KWS’, ‘251-500 KWS’, ‘501-750 KWS’ ve ‘750 KWS üzeri’ olarak hesaplanıyor.

Kuzeyde en çok elektrik diliminin tüketildiği 251- 500 KWS 0.68 kuruş üzerinden hesaplanırken, güneyde de 1’inci tarife 9.23 cent, 2’inci tarife ise 9.89 cent üzerinden satılıyor.

2018 itibariyle döviz ve uluslararası petrol fiyatlarının artmasıyla birlikte elektrik fiyatları hem kuzeyde hem de güneyde tarife ücretlerine yansıyarak artmış durumda.

Kuzeyde 7.88 kuruş artış olmuştu

Kuzeyde 2017 Aralık ayı sonrasında 1 Mayıs 2018’den itibaren geçerli olmak üzere elektrik fiyatlarına 7.88 kuruş yani % 14 oranında artış yapıldı. Bu artışla birlikte Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu (Kıb-Tek; 02 Konut Tarifesi (0-250 KWS) 0.60 kuruş,  02 Konut Tarifesi (251- 500 KWS) 0.68 kuruş, 02 Konut Tarifesi (501-750 KWS) 0.75 kuruş ve 02 Konut Tarifesi (751 KWS üzeri) 0.83 kuruştan tarife ücretlerini belirledi.

Güneyde ise konut tarifesi için elektrik fiyatları 1’inci (düşük) ve 2’inci (yüksek) tarife olarak hesaplanırken, 1’inci tarife 9.23 cent, 2’inci tarife ise 9.89 cent üzerinden hesaplanıyor.

Kuzey güneyden daha ucuz

Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu ve Kıbrıs Cumhuriyeti Elektrik Dairesi’nin kuzey ile güney arasındaki konut tarife kıyaslamasına bakıldığı zaman güneyde elektriğin daha pahalıya satıldığı görülüyor.

Elektrik uzmanlarının yaptığı ortalama aylık tüketim miktarı hesaplarına göre; vergisiz olarak kuzeyde 400 kilovat saat elektrik tüketimine 269,50 TL ödenirken, güneyde bu rakam 311,69 TL olarak ödeniyor. Kuzeyde 250 kilovat saat elektrik tüketimine ise 167,50 TL ödenirken, güneyde bu rakam 205,21 TL’ye denk geliyor. Yüksek tarifeli 750 kilovat saat elektrik tüketim fiyatı ise kuzeyde 525 TL iken, bu rakam güneyde 560,16 TL’den satılıyor.

Güneyde % 9.5 artış

Kıbrıs Rum basınına göre uluslararası petrol fiyatlarının artmasıyla birlikte, Kıbrıs’ın güneyindeki elektrik fiyatlarının, Ocak ayından bugüne kadar yüzde 9.5 oranında arttığı belirtildi. Rum basınından Fileleftheros gazetesi “Faturalara Elektroşok” başlıklı manşetten verdiği haberinde, güneydeki elektrik fiyatlarının 2018 yılının ilk 6 ayında önemli artış gösterdiğini ve kilovat saati Ocak’ta 7.712 Euro olan elektriğin Haziran ayında 9.593 Euro’ya yükseldiğini yazdı.

Fiyatlar ‘Nizamname ile otomatiğe’ bağlı…

Öte yandan 11 Mayıs’ta YENİDÜZEN’i ziyaret eden Kıb-Tek yönetimi, “Elektrikte yeni bir zam var mı” sorumuz üzerine, tarifenin dolar kuru ve petrol fiyatlarına bağlı olarak her ay düzenleneceği belirterek, yeni bir tüzükle, tarife düzenlemesinin uluslararası piyasalara endekslenerek, rutine bağlandığını anlatmıştı. Elektrik fiyatlarının da Dolar ve petrol fiyatlarına bağlı olarak ‘düşeceğini veya artacağını’ kaydeden KIB-TEK Yönetimi, Nizamnamenin her ayın 10’unda bu düzenlemeyi öngördüğünü, Bakanlar Kurulu kararı ile de düzenlemenin yürürlüğe girdiğini ifade etmişti.

2017’de de manzara aynıydı

Bu arada YENİDÜZEN, Aralık 2017’de değişen elektrik fiyatlarını gündeme getirmiş, yılın ilk 6 aylık elektrik tarifelerine göre Kıbrıs’ın kuzeyinin güneyinden daha ucuz olduğunu yazmıştı.

Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre 2017 yılının ilk yarsında konut tarifesi için ortalama aylık 416 kilovat saat elektrik tüketimine Kıbrıs’ın güneyinde 305 TL (77,5 Euro) ödenirken, kuzeyinde bu rakam 271 TL (68.9 Euro) olarak görülmüştü. Türkiye’de ise yılın ilk altı ayında 416 kws elektrik 171 TL (43.5 Euro) olarak verilere yansımıştı.  

Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat)’ın yılın ilk altı ayını kapsayan tablosuna göre KKTC Merkez Bankası’nın 1 Ocak - 30 Haziran 2017 dönemi Euro satış kuru ortalaması 3,9378 olarak hesaplanmıştı. Eurostat’ın tablosunda birim fiyatlar, tüm vergi ve fiyat bileşenlerinin eklenmiş şekilde verildiğini, Kıbrıs’ın kuzeyinde de birim fiyatının da ayni şekilde olduğu belirtilmişti.

2017’de % 30’luk zam yapılmıştı

Hatırlanacağı üzere UBP-DP Hükümeti döneminde 2017 Aralık sonu itibariyle % 30 oranında zam yapılmıştı. Bu zamla birlikte Kıb-Tek tarifelerine göre en çok elektrik diliminin tüketildiği 02 Konut Tarifesi (0-250 KWS) 0.52 kuruş olurken, 02 Konut Tarifesi (251- 500 KWS) 0.60 kuruşa yükselmişti. 02 Konut Tarifesi (501-750 KWS) ise 0.67 kuruş olmuştu.

1 Mayıs 2018 tarihinden itibaren ise 02 Konut Tarifesi (0-250 KWS) 0.60,  02 Konut Tarifesi (251- 500 KWS) 0.68 kuruş, 02 Konut Tarifesi (501-750kWs) ise 0.75 kuruşa çıkmıştı.