Türkiye ve Kuzey Kıbrıs’ta okuyan öğrenciler asgari ücretin yarısı, yani 830 TL alıyordu. Aynı düzenleme 3. dünya ülkelerde okuyan öğrencilere de uygulanacak ancak yurt dışında öğrenim gören öğrenciler için 830 TL yetersiz kalıyor.

Levent ÖZDAĞ

Kuzey Kıbrıs’ta yapılan yeni Burs Tüzüğü tartışmaları da beraberinde getirdi. Yeni Burs Tüzüğü ile 3. dünya ülkelerde okuyan öğrencilere burs hakkı tanındı. Türkiye ve Kuzey Kıbrıs’ta okuyan öğrenciler asgari ücretin yarısı, yani 830 TL alıyordu. Aynı uygulama 3. dünya ülkelerde okuyan öğrencilere de verilecek ancak yurt dışında öğrenim gören öğrenciler için 830 TL yetersiz kalıyor. Ayrıca Yeni Burs Tüzüğü’nden Güney Kıbrıs’ta Lisans veya Ön Lisans yapan öğrenciler yararlanamayacak.

Milli Eğitim Bakanı Kemal Dürüst ise tartışmalar üzerine Güney Kıbrıs’ta okuyan öğrencilerin de burstan yararlanabilmesi için çalışma yaptıklarını kaydetmişti.

YENİDÜZEN’e konuşan öğrenciler Yeni Burs Tüzüğü’nün iyi bir adım fakat yeterli olmadığı görüşünde birleşiyor.

YENİ BURS TÜZÜĞÜ

3. Ülkelerde okuyanlar için burs başvuruları
Bursun kriterleri şunlardır:

A: Aile geliri brüt asgari ücretin 3.2 katı ve daha az olduğunda tüm yüksek öğrenimdeki öğrenciler burs almaya hak kazanır.
Aile geliri brüt asgari ücretin 4.2 katı ve daha az olduğunda, bir kişi hariç yüksek öğrenimdeki tüm öğrenciler burs almaya hak kazanır.
Aile geliri brüt asgari ücretin 5.2 kadar veya daha az olması durumunda, iki öğrenci hariç tüm yüksek öğrenimdeki öğrenciler burs almaya hak kazanır.

B: Öğrencinin bir önceki sene not ortalaması 2.50 veya muadili olmalıdır.
Ortalaması 3.75 olan öğrenciler ailesinin aylık gelirine bakılmadan burs alır.

ÖĞRENCİLER NE DEDİ? ÖĞRENCİLER NE DEDİ? ÖĞRENCİLER NE DEDİ?

Halil Uskuri: “2004 yılından sonra yaşanan süreçte oluşan imkânlar ve eğitim sistemimizde IGCSE, AS Level ve A Level eğitimlerinim yaygınlaşması, Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlığı sayesinde çok yüksek,
olan okul harçları özellikle İngiltere’de Student Finance tarafından sağlanan kedilerle ve AB bursları sayesinde yüksek öğrenimde eskiden varlıklı ailelerin çocuklarının ulaşabildiği 3. Ülkelerde eğitime artık daha kolay ulaşılıyor. Ancak geçmişte yaratılan “Avrupa’da okumak zengin işidir” algısı nedeniyle, aslında anayasal bir hak olan burs hakkımız yıllardır gasp edilmekte idi. Ancak geçtiğimiz İrsen Küçük hükümeti döneminde Eğitim Bakanlığı yapan Sn. Nazım Çavuşoğlu 3. ülkelerde okuyan öğrenciler için TC Eğitim Bakanına yazdığı şikâyet mektubunda aslında neden burs almadığımızı açıklamıştır. KKTC ve TC dışındaki ülkelerde (genellikle Avrupa ve ABD) ezberci bir eğitim yerine araştırmacı soru sormayı sorgulamayı ve düşünmeyi amaçlayan eğitim sisteminin içinde yetişen öğrencilerin ülkeye döndüklerinde genellikle rejime muhalif olmaları ve bu yüzden uluslararası sınavlar ile liseyi bitiren öğrencilerinde TC üniversitelerine yönlendirilmesi amaçlamıştı. Bu nedenle geçtiğimiz akademik yıl içerisinde örgütlenip hakkımızı aramak için bir eylem düzenledik. O dönemki Eğitim Bakanı Sn. Özdemir Berova yeni bir burs tüzüğünün düzenleneceğini söylemişti. Gecikmelere rağmen yeni burs tüzüğünün geçmesi çok olumlu bir adımdır. 3. Ülkelerde okumayı planlayan öğrencilerinde önünü açacaktır. Bunun meyvelerini orta vadede ülke olarak göreceğiz. Güney Kıbrıs eğitim kurumları ile ilişkisi olan arkadaşların halen göz ardı edilmesi ise sıkıntılı bir konudur. Bunun dışında burs tüzüğünün halen çağdışı olması gerçeği önümüzdeki. CTP-UBP hükümetinin hükümet programında var olan burs yasası günün ihtiyaçları ışığında hazırlanıp hayata geçirilmelidir. Öğrencilerin ailelerinden bağımsız değerlendirildiği, herkesin gelir durumuna bakılmadan istediği bölümü istediği yerde okuyabileceği bir sistem gereklidir. Eşitlik ilkesi bunu emreder. Ayrıca var olan yapısal sorunlar ve denetimsizlik var olan sistem içerisinde de adaletsizlik yaratmaktadır. Örneğin kamu sektörünün öncü olduğu ülkemizde annesi babası memur olan bir öğrenci burs alamazken özel sektörde yapılan muhasebe hileleri ile geliri çok yüksek olan ailelerin çocukları burs alabilmektedir. Ayrıca siyasi çevrelerde bursların ülke ihtiyacına göre, eğitim yerine göre veya okunan bölümün ihtiyaç fazlası olup olmamasına göre verilemeyeceği anayasada gayet açıktır. Bu burs tüzüğü ile mücadelemizde yeni bir kapı açılmıştır. Çağdaş ve eşit eğitim hakkını sağlayan bir burs tüzüğünü alana kadar mücadeleye devam edeceğiz.”

Kıvanç Manyera: “Yenilenen burs tüzüğü olumlu bir adımdır. Fakat kesinlikle gençlerin eğitim hayatının önünü açmak için yeterli değildir. Zaten zor durumda olan yurtdışında okuyan öğrenciler şu andaki döviz kriziyle çok sıkıntılı günler geçirirken burs onları biraz rahatlatacak olsa da burs sisteminin en problemleri noktaları hala daha karşımızda dikilmektedir. Yeni tüzükle bursun 3. Ülkelerde okuyan öğrencilere verilmesi bir lütuf değil zaten Anayasa ile tanınmış bir haktır. Bu yüzden öğrenciler olarak birine şükran borcumuz olduğunu düşünmüyorum. Burs sistemi ideal ve adaletli bir hale gelene kadar öğrencilerin mücadelesi devam edecektir.”

Emel Karagözlü: “Avrupa Kıbrıslı Öğrenciler Platformu (AKÖP) olarak bir yılı aşkın bir süredir yürüttüğümüz burs mücadelemizde bu ay içerisinde bizlere kapalı olan kapılardan bir tanesini açmış bulunduk. 3. ülkelerde okuyan öğrencilerin sesi olmak adına kurulan platformumuz ilk olarak eşitlik başlığı altında 3. ülkelerde okuyan Kıbrıslı öğrencilerinde burs alma hakkının olduğunu, ve bu hakkın 21. yüzyılda trajikomik bir şekilde yetkililer tarafından gasp edildiğinin altını çizerek, mücadelemizi başlattık. Bizlere de artık verileceği söylenen bursumuz bir eşitlik kapısını açtığı gibi, diğer birçok eşitsizlik ve adaletsizliğe yol açmıştır. Bunlardan en başta gelenleri Rum kesiminde okuyan öğrencilerimizin halen daha bu haktan mahrum bırakılması ve bununla ilgili tatmin edici bir neden verilmemesi ve burs alma kriterlerinin hali hazırda KKTC ve TC'de öğrenim gören öğrencilerin deneyimlediği gibi adaletsiz olmasıdır. Bu iki alt başlık aslında burs konusunun zaten ne kadar düzensiz, adaletsiz ve kapsamsız olduğunun göstergesidir. Ayrıca bu, burs ana başlığı altında toplanan bütün konuların aslında reform gerekliliği olabilecek kadar ciddi bir boyutta olduğunu gözler önüne sermektedir. Biz AKÖP olarak diğer öğrenci örgütleri ile bu mücadelemizi sürdüreceğimizi belirtmek isteriz. Artık dahil olduğumuz bu mücadelede bizlerin de söz hakkı bulunmaktadır ve adaletsizliklerin yok olduğunu ve bursun ihtiyacı olan herkese verildiğini görene kadar bu mücadelemizden vazgeçmeyeceğiz. Birlik, beraberlik ve kararlılıkla yürüttüğümüz mücadelemizde yavaş yavaş fakat emin adımlarla neticeler almaya başladık ve mücadelemiz devam edecektir. Burs bir lütuf değil burs bir haktır ve hakkı olan herkes bundan yararlanacaktır.”

Seçil Özkan: “Yenilenen ve daha kapsamlı bir hale getirilen burs tüzüğü 3. Ülkelerde eğitim gören öğrenciler açısından gecikmeli de olsa olumlu bir gelişmedir. İdealdeki burs tüzüğü, KKTC vatandaşı olup yüksek öğrenimdeki tüm öğrencileri kapsamalıdır ve ayni zamanda verilecek olan burs miktarı öğrencinin ekstra herhangi bir maddi gelir kaynağına ihtiyaç duymadan, bulunduğu ülke şartlarına göre minimum harcamalarını karşılayacak kadar olmalıdır. Ayni zamanda başarı ortalaması kriterleri de, öğrencinin eğitim gördüğü ülke koşullarına göre belirlenmelidir. Hazırlanan tüzükte eksiklikler olduğu ve henüz Yüksek Öğrenim ve Dış İlişkiler Dairesi tarafından netleştirilemeyen noktaların bulunduğu farkında olduğumuz gerçeklerdir. Ben da farkındayım ki bahsettiğim noktaların geliştirilmesi uzun yıllar araştırma ve tecrübe gerektirir. Bir öğrenci olarak ümitliyim. Açıkçası jenerasyonumuzdan ümitliyim. Bugün bu noktaya gelmemizi sağlayan biz öğrencilerin hak arayışı, kararlılığı ve örgütlü mücadelesidir. Daha adaletli ve Güney’de okuyan arkadaşlarımızı da kapsayan bir burs tüzüğü hazırlanana kadar bu mücadelenin devam edeceğinden kimsenin şüphesi olmaması gerekir. Bahsetmeden geçemeyeceğim bir konu daha var. 3. Ülkelerde eğitim döneminin açılmasına kısa bir süre kala birçok arkadaşımız dövizin kontrolsüz yükselişinden dolayı eğitimlerine ara vererek Ada’ya dönmek zorunda kaldılar. Umarım daha fazla arkadaşımızın geri dönüş yapmasına gerek kalmadan, verilecek olan burs miktarı karşılaştıkları ekonomik zorlukların üstesinden gelmelerine yardımcı olur.”

Alihan Güneş: “2014 yılının Ekim aylarıydı birkaç arkadaş Avrupa’da okuyan Kıbrıslı öğrencilerin sorunlarını tartışıyorduk, Türkiye’de bazen kesintili bazen düzenli süren öğrenci mücadeleleri vardı yurtdışında okuyan Kıbrıslıların ama Avrupa pratiği eksik kalmıştı. 2008 krizi sonrası sallantıdaki ekonomiler ve devamında gelen döviz kurları artık yurtdışını çekilmez hale sokmuştu ki artık bir şeyler yapılmalı denildi ve Avrupa Kıbrıslı Öğrenciler Platformu örgütlendi. Kısa sürede sosyal medya üzerinde öğrenciler örgütlendi. Evet daha bir sene bile olmadan kısa sürede bursun bir hak olduğunu; gerek sosyal medya gerekse sokaktaki eylemlilikle kamuoyuna taşıyıp elde edildi. Bu mücadelede Türkiye’de öğrenim gören Kıbrıslı öğrencilerin örgütlenmesi Aktivist Düşünce Topluluğundan da destek gördük. Peki artık burs hakkımız olduğuna göre mücadele bitmiş durumda mı? Maalesef her sene Eğitim Bakanlığına aktarılan bütçe eksik oluyor ve hali hazırda burs hakkı kazanmış öğrencilerinde bursları düzenli yatmıyor. Burs kriter ortalamalarının da hala düzenlenmediği ve kısıtlı bir süre olan başvuruları öğrencilerin karmaşık bir şekilde yapması bekleniyor. Aile gelirine bakılırken ise aslında düzen varmış gibi gözüken fakat yetersiz bir düzen sistemi var. Gelir kriterlerinde işletme sahibi olup kendini asgari maaşlı çalışan gibi gösteren, banka gelirlerini yasalar kaynaklı denetleyemeyen bir sistem mevcut. Gelir ve Vergi dairesinde olan sorumluluğun yerine getirilememesi kaynaklı sosyal güvenlik dairesi kritere uyan öğrencileri tam olarak belirleyemiyor. Burs hakkı alınmış olabilir fakat bunun kalıcı ve daha iyi kriterlerde olması yine öğrencilerin örgütlülüğü ve sokaktaki mücadelesiyle devam edecektir.”