Didem MENTEŞ

Cumhuriyet Meclisi’nden oy birliğiyle geçen, tek seçim bölgesi ve çarşaf listeye geçmeyi öngören Seçim ve Halk Oylaması Yasası, yurttaşı ikiye böldü. Vatandaşlar, yasanın içeriği hakkında toplumun daha fazla bilgilendirilmesi noktasında birleşirken, kimi yurttaş bölgeciliğin ortadan kalkacağına kimi de ‘bölgelinin iradesine müdahale’ olarak yasayı değerlendirdi.

Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın geçmesinin iyi bir uygulama olacağına inan kimi yurttaşa göre de karma oylarda parti seçeneklerinin kısıtlayıcı olmasının noksanlık olduğunu ifade eti.

Tek seçim bölgesi ve çarşaf listeye geçmeyi öngören Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın önceki gün Meclis’ten geçmesiyle birlikte YENİDÜZEN sokağa indi, yurttaşın nabzını tuttu.

Yurttaş: “Geç bile kalındı”

Meclis’ten oy birliğiyle geçen Seçim ve Halk Oylaması Yasası hakkında henüz net bir bilgiye sahip olmadıklarını söyleyen vatandaşlar, siyasilerin seçmeni bilgilendirmesi gerektiğine dikkat çekti. Çok sayıda yurttaş Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın daha önce Meclis’ten geçmesi gerektiğini, ‘geç bile kalındığını’ ifade ederken, bu uygulamanın ‘taraflı’ olmayı ortadan kaldıracağına dikkat çekti.

Yasayla birlikte Meclise gönderilecek vekillerde daha titiz ve daha duyarlı olunacağına işaret eden yurttaş, ‘bir vekilin bölgeyi elinde tutması ve oy potansiyeli olarak görülmesinin’ de ortadan kalkacağına inanç getirdi.

“Bölgecilik son bulacak”

Hükümet kurulma çalışmalarında ‘bölgeye göre bakan atanmasının’ da son bulacağına inandıklarını söyleyen bazı vatandaşlar, ülkeye yapılacak yatırımlar konusunda da ‘bölgecilik’ yapılamayacağını ifade etti. “Başka bölgelinin istediği bir vekili istemeyen diğer seçmenler onu oylarıyla etkileyebilecek, bu güzel bir uygulama’ diyen yurttaş, Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın ‘daha seçici’ olacağına vurgu yaptı. Bazı vatandaşlar da seçmenin istediği bölgeden istediği vekile oy vermesinin ‘özgür irade’ olarak değerlendirirken, karma oylarda ‘iki parti, bir parti ve bağımsızlar’ olarak seçenek sunmasının ‘kısıtlayıcı’ olduğunu dile getirdi.

“İradeye müdahale olacak”

Bu arada Seçim ve Halk Oylaması Yasası’ndan memnun olmayan bazı yurttaşlar da eleştirilerde bulundu. “Bir bölgedeki seçmen, diğer bölgedeki seçmenin iradesine müdahale edecek” yorumunda bulunan bazı vatandaşlar, “Tanımadığımız insana zaten neden oy verelim. O bölgedeki vekili yine o bölgedeki seçmen bilir. Ben oradaki seçmenin iradesine neden müdahale edeyim” şeklinde konuştu. “Seçim ve Halk Oylaması Yasası toplumun değil vekilin yararına bir yasadır” diyen kimi yurttaş, Mecliste ivedilikle geçmesi beklenen daha önemli yasalar olduğunu dile getirdi.   

VATANDAŞLAR NE DEDİ? VATANDAŞLAR NE DEDİ?

Pembe Yıldızer:
“Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın Meclis’ten geçmesi ülke adına çok güzel oldu. Beni Meclis’te temsil edecek herkese oy verebilmemiz güzel bir sistem oldu. Böylelikle bölgecilik de kalkmış olacak. Bununla birlikte gerek vekilliğe seçilecek gerekse bakanlığa atanacak kişiler işin ehli olabileceğini düşünüyorum. Böylelikle istifalar da küslükler de ortadan kalkmış olacak. Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın ülkeye hayırlı olmasını dilerim”

Mehmet A. Albayrak:
“Seçim ve Halk Oylaması Yasası hakkımıza hayırlı olur. Ancak ben bu yasaya olumlu bakamayacağım çünkü bu yasayla birlikte ‘diğer bölgeli insanların iradesine müdahale’ olarak görmekteyim. Ben Güzelyurt’tan aday girecek olan vekili tanımazsam ona nasıl oy vereceğim. O vekili ancak da oradaki seçmenler bilir ve karar verebilir. Ben Lefkoşa’yı % 80 bilirsem Güzelyurt’u % 20 bilirim ve ona göre nasıl karar verebilirim. Toplumun yararına daha çok ihtiyacı olan yasalar dururken, bu yasanın Meclis’ten geçmesi ne kadar doğru. Vatandaşın birçok sektörde sıkıntı yaşarken ve yasalara ihtiyacı varken bu yasanın geçmesi anlamsız. Taksiciler korsan taksicilik yapanlara ceza verilmesini beklerken, esnaf diğer büyük iş insanlarından vergi alınmasını beklerken bu yasanın ne acileyeti var? Yasa artık geçti yapacak bir şey yok, hayırlı olmasını dilerim. Ama diğer yasaların da tüm toplum yararına olacak şekilde acilen geçmesini dilerim”

Mustafa Durmaz:
“Ben Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nı pek doğru bulmadım. Lefkoşa’da yaşayan biri olarak Mağusa ve İskele’deki bir milletvekiline oy verdiğim zaman ne kadar faydalı olacak. Oradaki milletvekili adayını yine o bölgenin insanı bilir. Ben burada oy kullanarak, o bölgelerde yaşayan insanların iradesini öldürmüş olurum. İnsanların yararına olacak birçok yasa geçmesi gerekirken vekilin yararına yasalar yapılması yanlış. Toplumun çıkarları gözetilmelidir”

Serkan Özmenoğlu:
“Seçim ve Halk Oylaması Yasası tüm toplum için güzel ve faydalı bir sistem olacak. Bu yasanın geçmesi en doğru kararlardan biriydi. Seçme daha düzgün ve daha tarafsız bir şekilde oy kullanabilecek. Bölge halkı artık eşine ahbabına değil tüm adaylara oy verebilecek. Düzenin artık değişmesi gerekirdi ve bu yasayla bu sağlandı. Bana göre seçimlerde daha mantıklı olacak”

Ali Özmen:
“Toplum için Seçim ve Halk Oylaması Yasası iyi bir adım oldu. Çarşaf liste herkes için faydalı olacak. Güzel bir sistem olacak. Bir bölgedeki seçmenin diğer bölgedeki milletvekilini seçmesiyle bölgecilik de ortadan kalkacak”

İbrahim Taşkıran:
“Seçim ve Halk Oylaması Yasası mantıklı bir iş oldu. Tüm bölgelerden seçmenlerin oy kullanması daha adil olacak. Daha akıllıca seçimler yaşanabilecek. Özellikle bu yasayla birlikte bölgeye göre bakan atılması da son bulacak. Bakanlıklar verilirken bir bölgeyi elinde tutması ve oy potansiyeli olarak görülmesi ortadan kalkacak. Belki bununla birlikte esnafa değil büyük iş insanların üzerlerine de gidilebilecek. Ayırım ve bölgecilik yapılamayacak”

Hilmi Lefkeli:
“Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın Meclis’ten geçmesine geç bile kalındı. Daha önceden yapılması gereken bir yasaydı. Bu yasa seçmen açısından güzel oldu. Her bölgeden milletvekili seçmek daha tarafsız olunabilecek. Başka bir bölgeden seçmenler, diğer bölgeden vekil seçmesi diğer bölge için de yararlı olacak diye düşünüyorum”

Hasan Kocaarslan:
“Hükümetlerin ve milletvekillerin halk için ne kadar kolaylık sağlayabileceği önemlidir. Seçim ve Halk Oylaması Yasası ile milletvekilliği beğenilmeyen kişilere oy verilmeyebilir. Yasa iyi ancak ‘özgürlükçü’ değil. Karma oylarda seçmen bir parti, iki parti ve bağımsızlar olarak sınırlandırıldı. Eğer ben üçünü partiden bir kişiye vermek istersem nasıl vereceğim? Bana göre tüm partiler için oylama verilemesi gerekirdi”