Çalışanların emeklilik ve ikramiye haklarını güvence altına alan sosyal yatırımlar konusunda 17 belediyede 'sıkıntı' yaşanıyor. 28 belediyenin 17’si İhtiyat Sandığı ve Sosyal Sigorta Dairesi’ne olan yüklü miktardaki borçla boğuşuyor

Ayşe GÜLER

Belediyelerin Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı Dairesi’ne olan borcu dudak uçuklatıyor. 28 belediye içerisinde 17 belediye çalışanların yatırımlarını yapmıyor, devlete toplamda yaklaşık 146.565.690 TL borcu bulunuyor.
Resmi verilere göre 17 belediyenin 2014 yılı Aralık ayı sonuna kadar Sosyal Sigortalar Dairesi’ne 68. 094.000 TL, İhtiyat Sandığı Dairesi’ne ise Mart 2015’e göre toplamda 78.471.690 TL borcu olduğu ortaya çıktı.
‘Borç listesinin ilk sırasında uzun süredir mali sıkıntı yaşayan Lefkoşa Türk Belediyesi bulunuyor. Belediyenin 38. 530.000 TL Sosyal Sigortalar Dairesi’ne, 47.017.547 TL’de İhtiyat Sandığı Dairesi’ne vereceği mevcut.

Personel ‘güvencesiz’ çalışıyor
Sosyal Sigortalar Dairesi ile İhtiyat Sandığı Dairesi’ne ciddi miktarda vereceği bulunan belediyelerde, mali boyu dışında personelin yıllardır sosyal güvencesiz çalıştırılması dikkat çekiyor.
Yatırım eksikliği nedeniyle belediye personeli, evlilik, doğum gibi yardımlardan yararlanamıyor, devlet hastanelerinde sağlık kontrolünden geçemiyor.

Borç yükünde LTB ilk sırada…
Mali krizle boğuşan LTB’de mevcut borç katlanarak artıyor.  68. 094.000 TL’lik toplam borç içerisinde LTB’nin güncel borcu 38.530.000 TL olarak tespit edildi. Borç yükü giderek yükselen belediyede 2011 yılı Haziran sonu itibariyle yatırım yapılmıyor.

Yenierenköy, Çatalköy, Lefke ve Yeniboğaziçi belediyesinde borç kabarık
LTB’nin yanı sıra özellikle Yenierenköy Belediyesi, Çatalköy Belediyesi, Lefke Belediyesi, Yeniboğaziçi Belediyesi, Esentepe ve İnönü belediyelerinde de borç miktarı oldukça kabarık.
Resmi verilere göre borçlar şöyle: “Yenierenköy Belediyesi 5.238.915 TL, Çatalköy Belediyesi 4,514.046 TL, Lefke Belediyesi 4.431. 511 TL, Yeniboğaziçi Belediyesi 3.604.000 TL, Esentepe Belediyesi 1.628.000 TL, İnönü Belediyesi 1.267.843 TL”

11 belediyenin ‘yatırım’ borcu yok
28 belediye içerisinde 17 belediyenin yatırımlarla ilgili ciddi borcunun birikmesi, yaşadıkları mali yapıyı da gözler önüne serdi.
Belediyeler arasında sadece 11 belediyenin Sosyal Sigorta Dairesi ile İhtiyat Sandığı Dairesi’ne yatırımlarla ilgili borcunun bulunmadığı ortaya çıktı.
Gönyeli Belediyesi, Dikmen Belediyesi, Değirmenlik Belediyesi, Akıncılar Belediyesi, Alsancak Belediyesi, Mağusa Belediyesi, Güzelyurt Belediyesi, Girne Belediyesi, Alsancak Belediyesi, İskele Belediyesi ile Tatlısu Belediyesi’nde çalışanların yatırımlarının düzenli olarak yapıldığı tespit edildi.
Yatırımlarını düzenli bir şekilde yapan belediyelerde, personelin ikramiye ve emeklilik hakları güvence altında.

İhtiyat Sandığı Dairesi’ne olan borç: 78.471.690 TL
17 belediyenin İhtiyat Sandığı Dairesi’ne olan borcu, Mart 2015’e göre 78.471.690 TL olarak belirlendi.
Borçların ödenmemesi nedeniyle 43.149.546 TL olan ‘borca’ yıllar içerisinde 35.322.144 TL’lik ‘faizin’ eklendiği görülüyor.

Borç birikiyor, liste kabarıyor
Sosyal Sigortalar Dairesi’nde olduğu gibi, İhtiyat Sandığı Dairesi’nde de en fazla borcun 47.017.547 TL ile Lefkoşa Türk Belediyesi’ne ait olduğu görülüyor. Uzun süre maaşlarla ilgili sıkıntı yaşayan belediyede çalışanlar sosyal güvencen yoksun bir şekilde çalıştırılıyor.
Bunun yanı sıra Lefke Belediyesi’nin de daireye olan borcu bir hayli kabarık. Belediyenin İhtiyat Sandığı Dairesi’ne faizleriyle birlikte 10.866.919 TL borcu bulunuyor.
Öte yandan borcun yükünü en fazla çeken belediyeler arasında Çatalköy Belediyesi, Yenierenköy Belediyesi, Yeniboğaziçi Belediyesi ile Lapta Belediyesi bulunuyor.
Resmi verilere göre Çatalköy Belediyesi’nin 4.176. 353 TL, Yeniboğaziçi Belediyesi’nin 4,177.180 TL, Yenierenköy Belediyesi’nin 3,467.923 TL, Lapta Belediyesi’nin ise 1,327.947 TL borcu bulunuyor.
Ciddi borç miktarı biriken belediyelerde çalışanlar evlilik, doğum gibi yardım haklarından ne yazık ki yararlanamıyor, sigortasız çalıştırıldıkları için devlet hastanelerinde tedavi olamıyor.

-----------------------------------------------------------

Dev-İş Genel Başkan Vekili Hasan Felek: “Birçok girişim yapılmasına rağmen, sorun aşılamadı”

Dev-İş Genel Başkan Vekili Hasan Felek geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada 28 belediyenin birçoğunun ciddi borç batağı içerisinde olduğunu, çalışanlardan kesilmesine rağmen Sosyal Sigorta, (Sosyal Güvenlik) ve İhtiyat Sandığı yatırımları yapılmadığını vurgulamıştı.
Felek, sendikanın bu konuda birçok girişim yapmasına rağmen bu sorunun aşılamadığını kaydetmişti.
Felek açıklamasında özetle şunlara değinmişti:“ Geçmiş UBP Hükümeti dönemlerinde başlattığımız girişimler yeni gelen CTP-DP Hükümetleri döneminde sürdürülmüş, çeşitli öneri ve görüşler ile sonuçlandırılmaya çalışılmıştır. Ancak üzülerek görmekteyiz ki şimdiki hükümetin de bu sorunların aşılması için ciddi bir çalışması olmadığı yönündedir. Belediye çalışanlarımızın artık bu hukuksuzluğa, bu adaletsizliğe, bu insanlık dramına tahammülleri kalmamıştır. Belediyeyi hesapsızca, kitapsızca yöneterek borç batağına sürükleyen çalışanların yasalardan kaynaklanan Sosyal Güvenlik yatırımlarını yıllardan beridir yapmayan eski Belediye Başkanlarına hesap sorulacak mı? Bölge insanına hizmet götürmeyen, çalışanın maaşını ve özlük haklarını ödeyemeyecek duruma düşüren bu Başkanlar yargılanacak mı?”
Bu sorunun özellikle de kırsal kesim belediyelerinin çözebileceği bir sorun olmaktan çıktığını belirten Felek, hükümetin ve özellikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ciddi bir sorunu haline geldiğini kaydetmişti.
“Sendikamız bir an önce Bakanlar Kurulunca hazırlanmasını öngören Sınav Tüzüğünün de geçirilip uygulanmasını acilen talep etmektedir. Beklentimiz Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı yasalarında var olan kuralların uygulanmasıdır” diyen Felek, “yasalar yatırımları yapmayan işverenler için 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ve para cezaları öngörmektedir. Devrimci Genel-İş Sendikası ve Federasyonumuz DEV-İŞ birçok Belediyede yaşanan güvencesiz çalıştırmaya karşı artık sokağa inmenin ve direnmenin zamanının geldiğine inanmaktadır. Bu sorunların giderilmemesinden dolayı doğacak sonuçlardan çalışanlar ve sendikamız sorumlu olmayacaktır” şeklinde konuşmuştu.